Theo Bộ VHTT&DL, quảng cáo đang phát triển mạnh mẽ kéo theo việc nhiều đối tượng lợi dụng sự phổ biến và thông dụng của các phương tiện quảng cáo, đặc biệt là mạng xã hội, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có ảnh hưởng để lan truyền các nội dung quảng cáo sai sự thật, làm ảnh hưởng đến người tiêu dùng. Các nội dung quảng cáo ngày càng phong phú, đặc biệt hình thức quảng cáo thông qua những người có ảnh hưởng (Influencer advertising hoặc Influencer marketing) gây tác động lớn đến xã hội.
Đặc biệt, việc thời gian gần đây, tình trạng xuất hiện nhiều người dùng mạng xã hội (đặc biệt là các nghệ sĩ nổi tiếng) giới thiệu, mời chào, quảng cáo cho các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng đã khiến người tiêu dùng bức xúc. Trong khi đó, Luật Quảng cáo hiện hành lại không quy định quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo mà chủ yếu tập trung vào trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hoá, dịch vụ, do đó, chưa có chế tài hoặc ràng buộc đối với người chuyển tải sản phẩm quảng cáo trong trường hợp nội dung quảng cáo là không đúng sự thật hoặc yêu cầu người chuyển tải sản phẩm quảng cáo phải là người đã tìm hiểu, sử dụng sản phẩm đó và có trách nhiệm về các nội dung mình cung cấp.
Quảng cáo không đúng hoặc thổi phồng công dụng sản phẩm hiện đang bùng nổ trên các nền tảng mạng xã hội. (Ảnh minh hoạ). |
Vì vậy, theo dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đang được lấy ý kiến, Bộ VHTTDL đã đề xuất bổ sung quy định về hoạt động của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có tầm ảnh hưởng.
Cụ thể, bổ sung khoản 2a vào sau khoản 2 Điều 36, Luật Quảng cáo như sau: Người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có tầm ảnh hưởng là chuyên gia, người có uy tín, người được xã hội chú ý trong lĩnh vực, ngành, nghề cụ thể theo quy định của Chính phủ; hoặc sở hữu tài khoản mạng xã hội trên nền tảng xuyên biên giới có số lượng người theo dõi, đăng ký từ 500.000.
Hoạt động của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo có tầm ảnh hưởng phải tuân thủ quy định pháp luật về quảng cáo và quy định về tính năng, chất lượng hàng hóa dịch vụ.
Người quảng cáo phải có hợp đồng bằng văn bản với tổ chức, cá nhân có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và phải được tổ chức, cá nhân đó đồng ý, xác nhận vào nội dung quảng cáo trước khi thực hiện. Khi đăng tải ý kiến, cảm nhận về việc sử dụng hàng hóa, dịch vụ trên mạng xã hội, người quảng cáo phải có bằng chứng cụ thể về việc trực tiếp sử dụng sản phẩm.
Nhiều người nổi tiếng với sức ảnh hưởng của mình đã tham gia quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội không phải là chuyện hiếm. (Ảnh minh hoạ). |
Tìm hiểu từ thực tế cho thấy, có nhiều doanh nghiệp sử dụng người có sức ảnh hưởng, thuyết phục người nổi tiếng trong giới truyền thông, nghệ thuật, v.v... sử dụng sản phẩm của mình tại các sự kiện truyền thông lớn để có thể tận dụng thương hiệu và sức lôi kéo của các của các nhân vật đó nhằm quảng bá sản phẩm tới nhiều người hơn trong xã hội và nâng cao niềm tin của người tiêu dùng với sản phẩm.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các sản phẩm được quảng cáo theo phương thức trên lại là hàng kém chất lượng, nhưng người bán hàng đã lợi dụng sức lôi kéo của người nổi tiếng để quảng cáo không trung thực. Trong trường hợp đó, người nổi tiếng đã phần nào đang tiếp tay cho gian thương bán hàng giả, hàng kém chất lượng, cho dù có thể là không cố ý.
Hơn nữa, vì sự hấp dẫn của người nổi tiếng là rất lớn, tác động lên xã hội từ việc quảng cáo không trung thực như vậy có thể gây hậu quả nghiêm trọng, dẫn đến bất ổn trong xã hội. Tuy vậy, hiện nay, các cơ quan quản lý vẫn còn gặp nhiều lúng túng trong việc xử lý các vi phạm này…