Kiểm tra chuyên ngành yêu cầu các thủ tục giấy phép kỹ thuật trước khi thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK). Hiện các qui định quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa XNK đang ở tình trạng “quá nhiều nhưng lại chưa đầy đủ, thậm chí có thủ tục chưa phù hợp thông lệ quốc tế” như đánh giá của ông Ngô Minh Hải - Phó Cục tưởng Cục giám sát quản lý về hải quan, Tổng cục Hải quan.
Đáng nói là qua khảo sát cho thấy, dù kiểm tra rất nhiều nhưng tỷ lệ các trường hợp đạt yêu cầu XNK là rất ít, luôn ở mức dưới 1% tổng số các lô hàng XNK. Nghĩa là “việc kiểm tra như hiện nay là quá mức cần thiết”.
Không những thế, thủ tục chủ yếu làm thủ công, thời gian cấp phép, kiểm tra dài, danh mục hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành quá rộng, chưa rõ ràng, nhiều vướng mắc không được xử lý kịp thời, để kéo dài, gây khó khăn cho doanh nghiệp…
Đặc biệt, vấn đề phí cảng biển, nhất là phí do các hãng tàu thu, vẫn đang là vấn đề bức xúc của các DN chưa có giải pháp, trong đó phí kiểm dịch thực vật đang là một bất hợp lý lớn hiện nay khi có lô hàng, mức phí này lên đến vài chục triệu đồng…
Vì vậy, “đổi mới cách làm những giải pháp không mới” trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK là một giải pháp quan trọng được GIG khuyến nghị nhằm tăng cường quản lý và cải cách thủ tục hành chính và các chính sách về hải quan được đưa ra tại Hội thảo.
Đó là áp dụng chính thức, một cách có hệ thống phương pháp quản lý rủi ro trong quản ký, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK; điện tử hóa thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành; rà soát danh mục hàng hóa phải quản lý, kiểm tra chuyên ngành để giảm tới mức tối thiểu giấy tờ, hướng tới mục tiêu phi giấy tờ, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực XNK.
Ngoài ra, xã hội hóa hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK cũng được đưa ra nhằm phát huy tối đa nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, phương tiện máy móc kỹ thuật hiện có, tiết kiệm nguồn lực đầu tư của Nhà nước trong hoạt động này.
Ông Vũ Ngọc Anh – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan nhấn mạnh, những kiến nghị tại Hội thảo sẽ được xem xét, tiếp thu để hoàn thiện Đề án “giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu” của Tổng cục Hải quan, trình Thủ tướng phê duyệt để tiếp tục tạo thuận lợi thương mại./.
