Cần 150 ngày để chuyển đổi
Ba dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam đang triển khai các thủ tục cần thiết để chuyển sang hình thức đầu tư mới là: Đoạn Dầu Giây (Đồng Nai) - Phan Thiết (Bình Thuận) dài 100 km, với tổng mức đầu tư trên 14.300 tỷ đồng; tiếp theo, là đoạn Mai Sơn (Ninh Bình) - QL45 (Thanh Hóa) có độ dài 64 km, số vốn đầu tư gần 13.000 tỷ đồng; đoạn ngắn nhất từ QL45 đi Nghi Sơn (Thanh Hóa) - 43 km, trị giá 6.333 tỷ đồng.
Đây là những dự án trước từng được kêu gọi đầu tư theo hình thức Hợp đồng BOT, bởi đều là những đoạn được dự báo có lưu lượng xe lớn và từng đã được liên danh các nhà đầu tư từ Cộng hòa Pháp (Vinci Highways - Horizon Invest JV) quan tâm, tìm hiểu hồi năm ngoái.
Tuy nhiên, tình hình huy động vốn ngoài ngân sách cho các dự án PPP nói chung và 3 ba dự án nói trên đang gặp khó do khó khăn trong thu xếp tín dụng thương mại từ các ngân hàng, dù thời gian qua Bộ GTVT đã nỗ lực thực hiện các bước để lựa chọn nhà đầu tư.
Trước thực tế nói trên, Thường trực Chính phủ mới đây đã nhất trí trình Quốc hội quyết định đưa 3 dự án thành phần vừa nêu của cao tốc Bắc - Nam đang triển khai theo hình thức PPP vào danh mục đầu tư công để có thể khởi công vào tháng 8/2020.
Đại diện PMU Thăng Long - đơn vị được giao nhiệm vụ là cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với 2 dự án Mai Sơn - QL45 và QL45 - Nghi Sơn nói: “Vốn vay thực sự là vấn đề nan giải đối với các dự án trong giai đoạn hiện nay, bởi cả 2 đoạn nói trên nếu làm theo hình thức PPP, con số hỗ trợ của nhà nước không nhiều, nhưng số tiền vay ngân hàng thì rất lớn”.
Nếu thời gian tới việc chuyển đổi hình thức đầu tư được cấp có thẩm quyền chấp thuận, Bộ GTVT sẽ chỉ có khoảng 150 ngày nữa để chuẩn bị các thủ tục pháp lý cần thiết cho việc khởi công công trình, trong đó phải hoàn thiện hồ sơ thiết kế kỹ thuật, dự toán.
“Cụ thể, thời điểm này, thiết kế kỹ thuật của cả 2 dự án Mai Sơn - QL45 và QL45 - Nghi Sơn đã cơ bản xong. Còn dự toán, nếu chuyển đổi sang hình thức đầu tư công thì cần phải căn chỉnh lại cho phù hợp trước khi triển khai”, đại diện PMU Thăng Long thông tin thêm.
GPMB đa số dự án PPP còn chậm
Trao đổi với PLVN, ông Nguyễn Duy Lâm - Cục trưởng Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ GTVT) cho hay, tất cả 8 dự án PPP thuộc cao tốc Bắc - Nam, các PMU thuộc Bộ tiến hành trình hồ sơ dự toán vào trung tuần tháng 3 và Bộ GTVT sẽ phấn đấu phê duyệt dự toán ngay trong tháng này.
Về công tác giải phóng mặt bằng đối với phần lớn các dự án PPP đang diễn ra rất chậm, không hoàn thành việc bàn giao đất nông nghiệp trong năm 2019 như tiến độ đã đề ra. “Nếu các địa phương không đôn đốc quyết liệt các Hội đồng giải phóng mặt bằng thì tiến độ bàn giao toàn bộ mặt bằng trong quý II/2020 sẽ không đảm bảo theo kế hoạch”, Cục trưởng Lâm nói.
Trong một diễn biến khác, tuần trước Bộ GTVT thông tin, việc lựa chọn nhà đầu tư (ở bước sơ tuyển) của dự án này là đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết do PMU7 là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, xác định không có một nhà đầu tư nào trúng tuyển.
Nguồn tin cũng cho hay, cả 3 liên danh nhà đầu tư trong nước nộp hồ sơ dự sơ tuyển đoạn này đều không thỏa mãn các tiêu chí trong hồ sơ mời sơ tuyển, với các lý do: không đáp ứng yêu cầu về tính hợp lệ của hồ sơ dự sơ tuyển hoặc không thỏa mãn tiêu chí đánh giá về năng lực và kinh nghiệm.
Vì vậy, Bộ GTVT đã yêu cầu PMU7 báo cáo đề xuất phương án triển khai tiếp theo đối với hợp phần này đảm bảo phù hợp quy định pháp luật và các chỉ đạo tại Nghị quyết số 52/2017/QH14 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.
Được biết, cũng như 3 dự án PPP đang gặp khó về tín dụng thương mại phải chuyển đổi hình thức đầu tư đã nêu, đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết dài hơn 100km, với tổng mức đầu tư khá lớn - hơn 11.000 tỷ đồng.