Phát triển con người Việt Nam toàn diện
Theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn, dự thảo Chiến lược phát triển giáo dục 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tiếp thu những nội dung trong quá trình tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW, đánh giá 5 năm đổi mới đối với giáo dục phổ thông, cập nhật nhu cầu nguồn nhân lực tương lai…
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết: Chiến lược xác định 5 quan điểm với mục tiêu tổng quát là phát triển con người Việt Nam toàn diện, phát huy tối đa tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; Tạo lập thế hệ người Việt Nam mới sống lương thiện, giàu khát vọng, có đầy đủ phẩm chất, trí tuệ, tài năng, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao để thực hiện thành công mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, đất nước phồn vinh và hạnh phúc; Xây dựng hệ thống giáo dục mở, công bằng và bình đẳng, phục vụ học tập suốt đời, theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế và đến năm 2030 đạt trình độ tiên tiến của khu vực châu Á.
Từ mục tiêu tổng quát, Chiến lược đã đưa ra các mục tiêu cụ thể được xác định cho từng bậc học. Trong đó, ở bậc mầm non, phấn đấu 100% số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo vào năm 2030, số cơ sở giáo dục mầm non tư thục đạt 30%.
Đối với giáo dục phổ thông, phấn đấu đến năm 2030, tỉ lệ hoàn thành cấp tiểu học đạt 99,7%, trung học cơ sở đạt 99%, trung học phổ thông đạt 95%.
Trong giáo dục đại học, phấn đấu đến năm 2030 đạt tỉ lệ 260 sinh viên/vạn dân, số cơ sở giáo dục đại học tư thục đạt 35% với số sinh viên theo học đạt 25%.
GS.TS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Đại học Sư phạm Hà Nội đề nghị, cần xác định trách nhiệm cụ thể của các bên liên quan (Bộ, ngành, địa phương, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp, gia đình, xã hội…) trong thực hiện Chiến lược và lựa chọn những khâu thay đổi, đột phá. Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Hồng Thái cho rằng, khâu đột phá đầu tiên của Chiến lược là tạo môi trường đào tạo công bằng đối với người học lẫn cơ sở giáo dục; bổ sung các nội dung về giáo dục nghề nghiệp; tăng cường vai trò của gia đình…
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá - Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Thị Mai Hoa, Chiến lược phát triển giáo dục phải gắn kết với chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp, tạo thành hệ thống giáo dục mở, liên thông. Đồng thời mong muốn, Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn đến 2030, tầm nhìn đến 2045 sẽ sớm được ban hành để các bên tổ chức thực hiện. Về tầm nhìn đến 2045, dự thảo Chiến lược xác định: Nền giáo dục Việt Nam phát triển hiện đại, kế thừa các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu văn minh nhân loại, góp phần xây dựng và phát triển đất nước phồn vinh và hạnh phúc; Giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến của thế giới vào năm 2045.
Kiên trì thực hiện quan điểm, mục tiêu trong Nghị quyết 29
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: Bộ GD&ĐT đã lấy ý kiến nhiều lần từ các Bộ, ngành về từng chỉ tiêu của Chiến lược. Bộ trưởng cũng đồng thời làm rõ thêm một số nội dung được đại biểu đề cập, nêu ý kiến tại Phiên họp như hệ thống giáo dục mở, liên thông, phổ cập giáo dục, vấn đề đầu tư cho giáo dục…
Riêng về tỷ lệ phân luồng sau THCS, Bộ trưởng cho rằng, hiện chưa có căn cứ thuyết phục về tỷ lệ này. Theo Bộ trưởng, căn cứ của phân luồng, hướng nghiệp là dựa trên nhu cầu tự nguyện của học sinh, còn Nhà nước phải bảo đảm 100% chỗ học nếu các cháu có nhu cầu. Do đó, cần giải toả cho các địa phương về tỷ lệ phân luồng, hướng nghiệp để bảo đảm đầu tư đủ trường học cho 100% học sinh.
Trước ý kiến cho rằng cần cụ thể hơn nữa về tầm nhìn phát triển giáo dục đến 2045, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho rằng, càng tầm nhìn xa càng không cụ thể được. Cần thống nhất những gì đã là trường tồn, bất biến của giáo dục và việc trang bị kiến thức nền tảng, khả năng thích ứng, điều chỉnh của học sinh đến năm 2045 mới là quan trọng. Đó chính là “lấy bất biến để ứng vạn biến trong giáo dục”.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Chiến lược có tầm quan trọng, ảnh hưởng lớn đến chính sách giáo dục và phát triển nguồn nhân lực. Chiến lược phải kiên trì thực hiện quan điểm, mục tiêu trong Nghị quyết 29-NQ/TW về cơ sở giáo dục, đào tạo, người dạy, người học... Từ đó xây dựng cơ chế, chính sách, giải pháp mới, đột phá về chương trình, tiêu chuẩn, tiêu chí cơ sở vật chất, nguồn nhân lực… đối với từng bậc học (phổ thông, học nghề, đại học, sau đại học). Hoạt động giáo dục, đào tạo phải gắn kết giữa cung cấp kiến thức, kỹ năng và tư duy tự học, giữa thực học và thực nghiệp, nhằm đáp ứng yêu cầu chất lượng nguồn nhân lực trong tình hình mới, cũng như quá trình chuyển đổi mô hình kinh tế. “Giáo dục, đào tạo phải là tiền đề, động lực cho chuyển đổi kinh tế”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh và cho rằng, cần sử dụng hiệu quả các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, để hình thành hệ thống giáo dục mở, liên thông về chương trình, nội dung, tiêu chuẩn đánh giá, thi cử… hướng tới xây dựng xã hội học tập suốt đời.
Việc bảo đảm phối hợp liên ngành dọc, ngang; xác định rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành, địa phương, vai trò quan lý nhà nước của Bộ GD&ĐT… trong tổ chức thực hiện Chiến lược cũng là những lưu ý của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà.
