Sáng 27/7, tại Hội trường Diên Hồng, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã báo cáo, làm rõ một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội nêu.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, công tác giảm nghèo bền vững là chủ trương lớn, quan trọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta. Thời gian qua, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực của toàn dân, công tác giảm nghèo đã đạt được những thành tựu tích cực.
Nổi bật, chính sách pháp luật ngày càng hoàn thiện; ngân sách Nhà nước, huy động xã hội ngày càng tăng. Ý chí vươn lên của người dân được nâng lên, các tấm gương thoát nghèo và các điển hình ngày càng nhiều.
Chúng ta đã trải qua 6 lần điều chỉnh tiêu chí, từ các tiêu chí về lương thực nhằm đảm bảo có ăn, có mặc của quốc gia nghèo với 58,1% hộ nghèo năm 1993 đến xóa đói giảm nghèo đến áp dụng giá cả, thu nhập ở mức sống tối thiểu rồi hiện nay đang áp dụng chuẩn nghèo đa chiều. Việt Nam là 1 trong 30 quốc gia đầu tiên trên thế giới, nước đầu tiên trong khu vực châu Á áp dụng chuẩn nghèo đa chiều với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
| |
Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung. |
Chúng ta cũng đi từ chỗ ngân sách Nhà nước phải đảm bảo hoàn toàn về giảm nghèo sang Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, dẫn dắt, người dân, hộ nghèo là chủ thể. Đây là những bước đi rất dài về tư duy, nhận thức, về hành động của Việt Nam trong công cuộc chống đói nghèo. Chúng ta đã sớm hoàn thành mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp quốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về giảm nghèo trên thế giới.
Giai đoạn 2021-2025, theo Bộ trưởng Dung, chúng ta đặt ra mục tiêu, yêu cầu cao hơn là giảm nghèo đa chiều nhưng thực chất và bền vững, giảm bình quân 1-1,5% hàng năm. Trong khi đó, chuẩn nghèo nâng lên từ 700 nghìn lên 1,5 triệu đồng ở khu vực nông thôn; từ 900 nghìn lên 2 triệu đồng ở khu vực thành thị, dẫn đến tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo đầu kỳ sẽ tăng lên rất cao.
Tiêu chí về thu nhập, về thiếu hụt tăng cả về số lượng, chất lượng, nhiều nội dung thiếu hụt đòi hỏi phải có nguồn lực lớn như tái định cư, xóa nhà tạm, chống suy dinh dưỡng trẻ em, hạn chế trẻ em có thể trạng thấp còi. Giai đoạn 2021-2025 cần đầu tư thỏa đáng để mức sống tối thiểu của người dân tăng dần, gắn với mục tiêu phát triển bao trùm, bền vững và tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân.
Giai đoạn này, chúng ta phải lo vừa giảm về tỷ lệ nhưng đồng thời phải quan tâm hơn giảm nghèo một cách thực chất, bền vững. “Giảm nghèo bao trùm có nghĩa là phải xóa bỏ đói nghèo cho tất cả mọi người, ở mọi nơi, mọi thời điểm và mọi chiều thiếu hụt”, Bộ trưởng Dung giải thích.
Về xử lý trùng lặp giữa 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ trưởng Dung cho hay, Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo có đối tượng, địa bàn là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo trên phạm vi toàn quốc. Trong đó, bao gồm cả những đối tượng nghèo mới phát sinh vì những lý do khác nhau, kể cả do ảnh hưởng của đại dịch COVID; đối tượng nghèo ở nông thôn, thành thị, chú trọng những địa bàn khó khăn.
Còn phạm vi của Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới là địa bàn nông thôn các huyện xã. Hai Chương trình này giai đoạn 2016-2020 đã chạy song song, các nội dung tương đối tách bạch. Với Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số, miền núi, có thể hiểu rằng tách một phần đối tượng, địa bàn từ Chương trình giảm nghèo hiện nay, tập trung đầu tư cho các địa bàn đặc biệt khó khăn trong vùng dân tộc thiểu số, miền núi nên cũng tương đối tách bạch.
Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ chỉ đạo các chương trình, đề xuất ban hành tiêu chí xác định cụ thể đối tượng, địa bàn, nội dung hỗ trợ đầu tư, xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi nhằm hạn chế cao nhất sự trùng lặp, giao thoa. Đồng thời, sẽ đề xuất các cơ chế lồng ghép, tích hợp các nguồn lực đem lại hiệu quả cao nhất trong đầu tư.
Về tách các hộ nghèo không có khả năng thoát nghèo ra khỏi Chương trình, Bộ trưởng Dung ghi nhận và báo cáo thêm là theo tiêu chí hiện nay, chúng ta có khoảng 160 nghìn hộ với 608 nghìn người; còn theo chuẩn mới, ước có khoảng 400 nghìn hộ với 1,5 triệu người. Vì vậy, Chính phủ sẽ nghiên cứu, tiếp tục cân nhắc thời điểm tách tiến hành để vừa đạt được mục tiêu như đại biểu Quốc hội nêu, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa đảm bảo mục tiêu ngân sách cân đối được.