ThS. Đặng Khánh Ly, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Đống Đa cho biết, Adenovirus chia làm 7 nhóm từ A-G trong đó có hơn 50 tuýp gây bệnh ở người và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Các tổn thương thường gặp nhất do mắc Adenovirus là viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), các bệnh lý ở đường tiêu hoá (tiêu chảy, buồn nôn, nôn…), viêm bàng quang, viêm não màng não,… Bệnh do Adenovirus gây ra xuất hiện quanh năm nhưng đặc biệt phát triển mạnh vào thời điểm giao mùa xuân – hè hoặc thu – đông.
Các biểu hiện của trẻ nhiễm Adenovirus như; sốt cao, ho, khò khè, có thể kèm theo viêm kết mạc mắt và rối loạn tiêu hoá.
Theo đó, Adenovirus lây truyền qua đường giọt bắn, đường hô hấp giữa người với người. Bệnh có thể lây qua niêm mạc khi bơi lội hoặc nguồn nước dùng trong sinh hoạt bị ô nhiễm, hoặc lây truyền khi người lành sử dụng chung những vật dụng cá nhân với người bệnh. Thời gian ủ bệnh khoảng từ 8-12 ngày.
Đồng thời bác sĩ Ly cho biết, Adenovirus có thể gây bệnh ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi, trẻ em hay gặp ở độ tuổi từ 6 tháng – 5 tuổi. Trong đó, các đối tượng như trẻ em, người lớn tuổi, người bị bệnh mạn tính… thường có nguy cơ cao nhiễm virus này do có sức đề kháng kém.
Nếu không điều trị tích cực thì bệnh có thể để lại nhiều hậu quả trên các cơ quan như: tổn thương giác mạc, tổn thương đường tiêu hoá, đặc biệt là các di chứng nặng nề ở phổi như xơ hoá phổi, giãn phế quản,… Biến chứng về bệnh nguy hiểm như: suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết, suy đa tạng...
Trong khoảng 1 tháng nay, khoa Nhi Bệnh viện đa khoa Đống Đa đã điều trị nội trú cho 10 bệnh nhi nhiễm Adenovirus. Các trường hợp bệnh nhi đều đã điều trị khỏi, hiện còn 2 ca đang nằm điều trị tại khoa.
"Trong công tác khám và điều cho bệnh nhi, đối với những bệnh nhi đến khám nghi có triệu chứng của Adenovirus, chúng tôi sẽ thăm khám, tư vấn và hướng dẫn cách theo dõi trẻ cho gia đình, cách nhận biết các dấu hiệu trẻ trở nặng, hẹn tái khám kịp thời" Bác sĩ Đặng Khánh Ly cho hay.
Còn đối với những bệnh nhi có dấu hiệu triệu chứng nặng chúng tôi cho nhập viện để theo dõi điều trị. Trẻ được nằm điều trị tại phòng cách ly riêng, được thăm khám thường xuyên, làm các xét nghiệm kiểm tra tổng thể để đánh giá mức độ nặng và nguy cơ tiến triển bệnh.
Trẻ được kiểm soát nhiệt độ nếu sốt cao, dùng kháng sinh trong những trường hợp biểu hiện nhiễm trùng nặng, bồi phụ nước điện giải nếu có rối loạn, đảm bảo dinh dưỡng nâng cao thể trạng, chống suy hô hấp.
Đối với những trường hợp tiến triển nặng hơn bệnh viện sẽ liên hệ hội chẩn ở tuyến trên như Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi Trung ương điều trị theo phác đồ hướng dẫn, chuyển tuyến kịp thời những trường hợp nặng vượt ngoài khả năng, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.
Cũng để chủ động công tác thu dung và điều trị cho bệnh nhi nhiễm Adenovirus, bệnh viện chúng tôi đã có phòng khám sàng lọc. Đối với những trường hợp bệnh nhi có thể điều trị tại nhà chúng tôi hướng dẫn cha mẹ cách theo dõi trẻ và hẹn tái khám. Chúng tôi có phòng cách ly riêng cho bệnh nhi nhiễm Adenovirus. Bệnh viện cũng cố gắng chuẩn bị đầy đủ vật tư, hóa chất, cơ số thuốc đáp ứng nhu cầu làm xét nghiệm chẩn đoán, điều trị và theo dõi trẻ...
Để chủ động phòng bệnh Adenovirus cho trẻ và chăm sóc khi trẻ bị bệnh, ThS. Đặng Khánh Ly khyến cáo, đối với cha mẹ và người chăm chăm sóc trẻ cần lưu ý cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài đến 2 tuổi. Đặc biệt, chú ý chế độ ăn dặm của trẻ hợp lý, đủ các thành phần dinh dưỡng. Cần giữ gìn môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát, không có khói, bụi, khói thuốc lá. Vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên; vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, cho trẻ mặc quần áo phù hợp với nhiệt độ môi trường, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh. Adenovirus lây truyền qua đường giọt bắn, đường hô hấp giữa người với người vì vậy, cần đeo khẩu trang khi trẻ ra ngoài, tránh tiếp xúc với trẻ em bị ốm, bệnh..
Phần lớn trẻ nhiễm adenovirus diễn biến nhẹ có thể tự khỏi sau 1-2 tuần điều trị, chủ yếu chăm sóc tại nhà và điều trị triệu chứng. Tuy nhiên, cha mẹ cần đưa trẻ đi viện khi trẻ sốt cao dùng hạ sốt nhưng không hạ nhiệt; trẻ sốt cao kéo dài nhiều ngày (trên 5 ngày); triệu chứng của trẻ nặng lên sau 1 tuần; trẻ bị đau mắt, đỏ mắt, sưng nề quanh mắt; trẻ mất nước, quấy khóc biểu hiện qua việc trẻ đái ít, mắt trũng, khô miệng...
Từ tháng 8/2022 đến nay, số ca bệnh Adeno dương tính phát hiện tại Bệnh viện Nhi Trung ương đang có xu hướng gia tăng. Tính đến ngày 12/9/2022, tổng số ca nhiễm Adenovirus được ghi nhận tại Bệnh viện là 412 ca, nhiều hơn cả năm 2021 và tăng hơn 44,1% so với cùng kỳ, trong đó đã có 6 trường hợp bệnh nhân tử vong có nhiễm Adenovirus.
Chỉ tính riêng trong tuần từ 5/9-11/9, Bệnh viện đã ghi nhận 151 trường hợp dương tính với Adenovirus, tăng gần 2,2 lần so với tuần trước đó.
Hiện tại ở Việt Nam, chưa có vắc – xin phòng ngừa Adenovirus, vì thế cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lây lan là phát hiện sớm, cảnh giác với các yếu tố lâm sàng, yếu tố dịch tễ để không bỏ lỡ xét nghiệm; tuân thủ các biện pháp dự phòng thường quy đồng thời tuân thủ tiêm chủng các vaccine phòng bệnh đang sẵn có” – TS.BS Lê Kiến Ngãi thông tin thêm.
