Phân quyền mạnh mẽ cho TP Hà Nội
Quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm Luật Thủ đô (sửa đổi) tại Hội nghị, Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Phạm Quí Tiên cho biết, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi) gồm 7 chương, 54 điều (tăng 3 chương, 27 điều so với Luật Thủ đô 2012); quy định vị trí, vai trò của Thủ đô; chính sách, trách nhiệm xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô.
Phó Chủ tịch HĐND TP Phạm Quí Tiên nhấn mạnh, Luật Thủ đô (sửa đổi) có 1 điều riêng về nguyên tắc áp dụng Luật, trong đó xác định ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong trường hợp có quy định khác về cùng một vấn đề với luật, nghị quyết khác.
 |
Phó Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Phạm Quí Tiên quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm Luật Thủ đô (sửa đổi) tại Hội nghị. |
Luật có những nội dung trọng tâm, nổi bật như tổ chức chính quyền ở Hà Nội được tổ chức theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Các quy định được xây dựng theo hướng phân quyền mạnh mẽ từ Trung ương về TP (về đầu tư, quy hoạch xây dựng, văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ…), đổi mới mô hình quản trị, nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền Thủ đô đối với hoạt động quản lý điều hành các mặt của đời sống kinh tế - xã hội của Thủ đô.
Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả, chất lượng hoạt động của HĐND các cấp, bảo đảm thực chất và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới, Luật quy định HĐND TP Hà Nội được bầu 125 đại biểu (tăng 30 đại biểu so với hiện tại), trong đó có ít nhất là 25% tổng số đại biểu hoạt động chuyên trách.
Thường trực HĐNDTP Hà Nội hoạt động chuyên trách có không quá 11 thành viên, gồm Chủ tịch, không quá 3 Phó Chủ tịch (tăng 1 Phó Chủ tịch và 4 thành viên thường trực HĐND Thành phố); các Ban của HĐND TP được thành lập không quá 6 ban (tăng tối đa 2 ban so với nhiệm kỳ này).
Đối với HĐND quận, thị xã có 2 Phó Chủ tịch HĐND (tăng 1 Phó Chủ tịch; tổng số đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách không quá 9 người do HĐND quận, thị xã, TP thuộc TP quyết định (tăng 3 người so với số tối đa theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương); được thành lập không quá 3 ban để tham mưu về các lĩnh vực cụ thể (tăng 1 ban so với Luật hiện nay). Ban có thể có Ủy viên hoạt động chuyên trách do HĐND quận, thị xã, TP thuộc TP quyết định (hiện nay chưa có quy định này).
Đặc biệt, Luật Thủ đô (sửa đổi) phân quyền mạnh mẽ cho TP Hà Nội, giúp chính quyền TP chủ động hơn về tổ chức bộ máy, biên chế để có thể đảm đương hiệu quả vai trò, nhiệm vụ hết sức đặc thù là Thủ đô của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Trong đó, Luật quy định một số nội dung đặc thù như HĐND TP được chủ động trong việc quyết định thành lập, giải thể cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND TP, xác định số lượng biên chế cán bộ, công chức, viên chức khi đáp ứng một số điều kiện được quy định tại Luật này…
Cho phép Thường trực HĐND TP trong thời gian HĐND TP không họp được quyết định một số nhiệm vụ và báo cáo HĐND TP tại kỳ họp gần nhất nhằm bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của TP
Luật quy định 1 điều riêng về phân cấp, ủy quyền của UBND, Chủ tịch UBND và cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND. Bổ sung một số quy định nhằm làm rõ hơn chủ thể, đối tượng, phạm vi được phân cấp, ủy quyền so với các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương; giao UBND TP quy định việc điều chỉnh trình tự, thủ tục, thẩm quyền của các cơ quan có liên quan khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp ủy quyền (Điều 14).
Trên cơ sở quy định mang tính nguyên tắc, Luật giao HĐND TP Hà Nội quy định cụ thể về việc ký hợp đồng với người đáp ứng các điều kiện chuyên môn, nghiệp vụ để đảm nhiệm một số vị trí việc làm thuộc nhóm nghiệp vụ chuyên ngành, nghiệp vụ chuyên môn dùng chung, bảo đảm phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tiễn của địa phương. Quy định chế độ chính sách để thu hút, trọng dụng người có tài năng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao...
Tổ chức 2 kỳ họp chuyên đề để quyết định các nội dung quy định chi tiết
Tham luận tại Hội nghị, Phó Chủ tịch HĐND quận Bắc Từ Liêm Nguyễn Thị Thủy cho biết, từ ngày Luật Thủ đô (sửa đổi) được thông qua, cán bộ và nhân dân quận Bắc Từ Liêm mong chờ Luật được thực hiện hóa và tạo ra những đặc thù để đáp ứng yêu cầu quản lý đô thị đặc thù. Để Luật sớm phát huy hiệu quả, các cơ quan đơn vị mong muốn các cơ quan của HĐND TP sớm có quy định cụ thể hóa các quy định của Luật tại khoản 6, Điều 14 và các Điều 15, 17, 18, 19.
 |
Phó Chủ tịch HĐND quận Bắc Từ Liêm Nguyễn Thị Thủy phát biểu tại Hội nghị. |
Còn Bí thư Quận ủy, Chủ tịch HĐND quận Tây Hồ Lê Thị Thu Hằng cho biết, quận đã ý thức được trách nhiệm trong thời gian tới để triển khai Luật, đặc biệt là các nội dung liên quan đến đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền; quy định sử dụng đất nổi ở các tuyến sông, tuyến đê; cơ chế để HĐND kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực trong thực hiện nhiệm vụ được phân cấp, ủy quyền, để tránh lạm dụng ủy quyền tràn lan.
Để Luật sớm đi vào đời sống, Chủ tịch HĐND quận Tây Hồ kiến nghị HĐND TP có hướng tham mưu với Thành ủy để có hướng dẫn triển khai thực hiện bố trí cán bộ, tăng biên chế, vị trí việc làm cũng như định hướng nhân sự tham gia cấp ủy trong nhiệm kỳ tới.
Phó Bí thư Thường trực Quận ủy, Chủ tịch HĐND quận Ba Đình Nguyễn Công Thành cho rằng, để triển khai Luật Thủ đô (sửa đổi) một cách chất lượng, hiệu quả, TP cần sớm ban hành kế hoạch và hướng dẫn cho các quận, thị xã về mô hình tổ chức; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến nội dung Luật; rà soát từng lĩnh vực để xác định các nhiệm vụ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết và quy định theo thẩm quyền được giao trong Luật.
Các hướng dẫn triển khai kế hoạch cần phải chặt chẽ, đồng bộ, đảm bảo tính khả thi cao, đặc biệt là các chính sách liên quan đến công tác cán bộ, phát triển đô thị, đầu tư công, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Theo kế hoạch của Kế hoạch của Thường trực HĐND TP về triển khai Luật Thủ đô (sửa đổi), Thường trực HĐND TP dự kiến tổ chức 2 kỳ họp chuyên đề của HĐND TP để xem xét, quyết định các nội dung quy định chi tiết và các cơ chế, chính sách để triển khai thi hành Luật. Trong đó, dự kiến 1 kỳ tổ chức từ ngày vào tháng 11/2024 và 1 kỳ tổ chức vào tháng 5/2025.
Đối với các nghị quyết quy phạm pháp luật, HĐND TP Hà Nội dự kiến xem xét 28 nội dung tại Kỳ họp chuyên đề tháng 11/2024 và 4 nội dung tại Kỳ họp chuyên đề tháng 5/2025.
Đối với 21 nội dung nghị quyết ban hành để thực hiện thẩm quyền được giao trong Luật, các cơ quan được giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng văn bản chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện, tập trung rà soát, nghiên cứu đề xuất nhưng nội dung trọng tâm, trọng điểm, cần thiết, có khả năng thực hiện ngay để ban hành sớm, có hiệu lực cùng với hiệu lực thi hành của Luật.
