Khối lượng công việc đồ sộ
Theo đó, đoạn đường sắt đi qua địa bàn tỉnh Hải Dương có chiều dài hơn 40km, đi qua 5 huyện (Cẩm Giàng; Bình Giang; Gia Lộc; Tứ Kỳ; Thanh Hà) và 19 xã. Tổng diện tích thu hồi đất khoảng 188 ha, tổng số hộ bị ảnh hưởng khoảng 3296 hộ, trong đó đất nông nghiệp 2.798 hộ, đất ở 498 hộ; số hộ tái định cư là 407 hộ; tổng kinh phí GPMB khoảng 3.893 tỷ đồng.
Tỉnh Hải Dương có 3 ga: Ga Bình Giang (tại xã Hùng Thắng, huyện Bình Giang, diện tích khoảng 10,5ha); Ga Hải Dương Nam (tại thị trấn Gia Lộc, huyện Gia Lộc, diện tích khoảng 11,5ha); Ga Tứ Kỳ (tại xã Chí Minh, huyện Tứ Kỳ, diện tích khoảng 5,3ha).
Trong đó, tỉnh Hải Dương được giao tổ chức thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao đất để thực hiện dự án. Cụ thể, triển khai các dự án tái định cư (lập quy hoạch, đo đạc trích lục đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để xây dựng khu tái định cư...); Thông báo thu hồi đất; kiểm đếm, lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng; di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.
Đồng thời, chuẩn bị mỏ vật liệu cung cấp cho dự án; bãi đổ chất thải rắn xây dựng và tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa; Rà soát quy hoạch vùng phụ cận ga; khai thác quỹ đất và giá trị tăng thêm từ đất vùng lân cận ga đường sắt.
Theo kế hoạch, địa phương này sẽ phải hoàn thành công tác GPMB vào tháng 11/2025, để đáp ứng kế hoạch khởi công dự án vào ngày 19/12/2025.
Tích cực triển khai
Xác định triển khai dự án là nhiệm vụ chính trị đặc biệt, ngay từ khi có chủ trương, chỉ đạo của Trung ương, tỉnh Hải Dương đã chủ động thành lập tổ công tác triển khai dự án và ban hành kế hoạch để phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng ngành, đơn vị, địa phương.
Tính đến cuối tháng 5/2025, địa phương này đã xác định xong số lượng hộ tái định cư là 407 hộ; lên kế hoạch triển khai 8 dự án tái định cư, tổng diện tích 28,86 ha, kinh phí đầu tư khoảng 350 tỷ đồng. Dự kiến khởi công dự án tái định cư tháng 9/2025, hoàn thành tháng 11/2025.
 |
Ông Lưu Văn Bản - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương trong buổi làm việc triển khai một số nhiệm vụ liên quan đến Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. |
Hải Dương cũng đã cơ bản hoàn thành công tác đo đạc, lập hồ sơ thu hồi đất tuyến chính trên địa bàn 19 xã, thị trấn của 5 huyện; đang xác định nguồn gốc đất, dự kiến hoàn thành trong tháng 5/2025. Ngay sau khi Ban Quản lý dự án đường sắt bàn giao cọc mốc giải phóng mặt bằng ngoài thực địa, sẽ hoàn thiện hồ sơ, thông báo thu hồi đất, ký kết kiểm đếm khối lượng, lập và trình phê duyệt phương án GPMB.
Cùng với đó, địa phương đã hoàn thành rà soát các công trình hạ tầng giao thông, nông nghiệp, cấp điện bị ảnh hưởng. Trong đó có 76 công trình điện với chi phí di chuyển, hoàn trả khoảng 46,24 tỷ đồng; 124 công trình NN&PTNT với chi phí di chuyển, hoàn trả khoảng 300 tỷ đồng; có khoảng 44 vị trí giao cắt với cao tốc, quốc lộ, đường tỉnh, đường huyện (02 cao tốc, 04 quốc lộ hiện trạng, 08 đường tỉnh, 30 đường huyện), việc thi công kết nối hoàn trả nằm trong xây lắp của dự án.
Tỉnh cũng đã xác định nguồn trữ lượng vật liệu có thể cung cấp cho dự án, gồm: 19 khu vực đất, đá đồi làm vật liệu san lấp trữ lượng khoảng khoảng 62 triệu m3; 3 khu vực đất, cát bãi bồi làm vật liệu san lấp có trữ lượng 1,2 triệu m3; 14 triệu m3 đá vôi; 1 triệu tấn tro xỉ phục vụ san lấp.
Đồng thời, đã rà soát quy hoạch vùng phụ cận ga Hải Dương Nam để cập nhật vào đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn Gia Lộc và tỉnh cũng đang triển khai thực hiện rà soát quy hoạch vùng phụ cận ga và khai thác quỹ đất và giá trị tăng thêm từ đất vùng lân cận ga đường sắt.
Ông Nguyễn Quang Phúc - Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hải Dương cho biết: Đây là dự án trọng điểm cấp quốc gia, có ý nghĩa chiến lược sâu rộng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung, đồng thời tạo động lực tăng trưởng bền vững cho các địa phương có tuyến đường đi qua.
Nhận thức rõ vai trò then chốt của công tác giải phóng mặt bằng trong việc bảo đảm tiến độ và hiệu quả triển khai dự án, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hải Dương đã chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền bài bản, toàn diện và phù hợp với từng giai đoạn cụ thể của dự án.
Công tác tuyên truyền được triển khai với nhiều hình thức phong phú, linh hoạt, chú trọng đến các hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp nhằm giúp người dân hiểu rõ tầm quan trọng và ý nghĩa của dự án cũng như tiếp cận đầy đủ thông tin về các chính sách an sinh xã hội đi kèm như bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đào tạo nghề…
Qua đó, nhằm góp phần tạo sự đồng thuận, củng cố niềm tin trong nhân dân, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, phát huy tinh thần trách nhiệm, để người dân chủ động phối hợp, tích cực ủng hộ phương án giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc hoàn thành dự án theo đúng tiến độ đã đề ra.
Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải quốc gia, đồng thời cũng là dự án động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, kết nối giao thông đa phương thức giữa các trung tâm công nghiệp, cảng biển của vùng đồng bằng bắc bộ.
Dự án sau khi hoàn thành sẽ nâng cao năng lực vận tải, giảm áp lực cho các tuyến đường bộ hiện hữu (Quốc lộ 32, Quốc lộ 5, Quốc lộ 37, cao tốc CT.05, cao tốc CT.04,…) thúc đẩy thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, đô thị dọc tuyến; kết nối hiệu quả với hệ thống cảng Hải Phòng (Lạch Huyện, Đình Vũ – Cát Hải, Nam Đồ Sơn) tạo đà phát triển cho ngành logistics. .
Cùng với đó việc xây dựng tuyến đường sắt mới hiện đại, đồng bộ còn nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải nội địa, liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc; tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, phát huy lợi thế trên hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, bảo đảm kết nối hiệu quả các mạng lưới đường sắt trong nước và quốc tế, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Theo đó, điểm đầu tại vị trí nối ray qua biên giới (tỉnh Lào Cai), điểm cuối tại ga Lạch Huyện (thành phố Hải Phòng); chiều dài tuyến chính hơn 390 km; đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.
Quy mô đầu tư mới toàn tuyến đường đơn, khổ 1.435 mm; vận chuyển chung hành khách, hàng hóa; tốc độ thiết kế 160 km/h đối với tuyến chính. Phạm vi thu hồi đất: thực hiện thu hồi đất theo quy mô quy hoạch (đường đôi đối với tuyến chính). Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 203.231 tỷ đồng (khoảng 8,369 tỷ USD).
