“Kho tàng” thông tin du lịch hữu ích
Trước đây, việc nhìn thấy những miền đất lạ, khám phá thế giới xung quanh qua tivi, radio, tranh, ảnh hoặc một vài lần đi chơi xa cùng gia đình, bạn bè là mong đợi của nhiều người. Ngày nay, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, kết nối với các nền tảng mạng xã hội khác nhau như Zalo, Youtube, Facebook, TikTok, Instagram… người dùng chỉ ngồi ở nhà cũng có hàng triệu thông tin, hình ảnh, video, clip du lịch sinh động, thực tế từ khắp mọi miền hiện lên. Bên cạnh thông tin quảng cáo, giới thiệu, quảng bá điểm đến và sản phẩm du lịch, người sử dụng mạng xã hội cũng được tự do tìm hiểu, lắng nghe bình luận, đánh giá, phản hồi trải nghiệm (review) của những du khách khác. Nhờ mạng xã hội, nhiều người không cần đi thực tế cũng nắm rõ các điểm du lịch hoặc nhanh chóng tìm địa điểm thích hợp để lên lịch trình trải nghiệm.
Do đó, có rất nhiều hội, nhóm, trang fanpage trên mạng xã hội tập trung vào khai thác nội dung chia sẻ trải nghiệm và đều có lượng theo dõi lớn. Trên Facebook có thể kể tới những nhóm như: Thần kinh Phượt, Amazing Things In Vietnam, Hội Review du lịch có tâm, Nhiếp ảnh & Du lịch, Yêu Du Lịch - Thích Review, Việt Nam ơi!, Đam Mê Du Lịch, Những người thích đi du lịch, Check in Vietnam, Yêu du lịch - Thích ăn ngon,... Trên TikTok có thể tới một số kênh như: Thế Vũ Đây, Đi cùng Cơ, Xuchin Nè, Hoàng Minh Thương, Trần Việt Phương,… Trên Youtube có thể kể đến: Khoa Pug, Khoai Lang Thang, Fahoka Xê dịch, Chan La Cà, Quang Vinh, Trần Đặng Đăng Khoa,…
Điều đáng nói là không chỉ những người làm nội dung chuyên nghiệp mới chia sẻ trải nghiệm mà bất cứ ai cũng có thể chia sẻ trải nghiệm du lịch của mình trên trang cá nhân. Mạng xã hội phát triển mạnh, là công cụ hữu hiệu đối với du khách, vừa để tra cứu, tìm kiếm, cập nhật thông tin, vừa để lưu lại kỷ niệm, chia sẻ hành trình với không chỉ bạn bè mà còn với cả những người xa lạ. Không chỉ các bạn trẻ mà người dùng ở những độ tuổi khác nhau đều có nhu cầu chia sẻ những chuyến đi của mình như một cách thức để kết nối. Theo chuyên trang du lịch nổi tiếng Lonely Planet, “dù bạn ở đâu, làm gì cũng thật khó để có thể thoát khỏi sức hấp dẫn vô cùng mãnh liệt của mạng xã hội. Sau mỗi chuyến đi, việc thể hiện “thành quả” của mình trên mạng xã hội trở nên hết sức phổ biến”.
| |
| Những du khách khác nhau có cùng một kiểu chụp ảnh “sống ảo” trên Instagram. (Ảnh: Insta Repeat) |
Ở khía cạnh tích cực, việc chia sẻ trải nghiệm trên mạng xã hội giúp những người xung quanh có thêm hiểu biết về những điểm đến, ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ trong mỗi chuyến đi, góp phần tăng thêm tương tác với người thân, bạn bè; đồng thời cũng để cảnh báo nếu họ có những trải nghiệm xấu xí tại điểm đến. Đây cũng là một cách họ tận hưởng cuộc sống và chia sẻ niềm vui ấy với người khác. Ví như một bữa ăn sáng ngon lành bên cạnh bờ biển, một chiếc bánh kem béo ngậy trong một tiệm bánh địa phương, khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ sau một chuyến leo núi dai dẳng, một que kem gelato ngon tuyệt trong tiết trời nóng bức…
Bên cạnh đó, nhiều người cũng xem mạng xã hội là nơi thể hiện khả năng sáng tạo của mình và truyền cảm hứng cho người khác. Chỉ đơn giản là làm những điều tưởng chừng như bình thường trong cuộc sống thường ngày trở nên thú vị hơn. Họ cảm thấy thích thú hơn khi chăm chút và sáng tạo các nội dung đăng tải trên mạng xã hội, ví như cắt ghép hành trình thành một câu chuyện ngắn, chụp lại những cảnh quan du lịch nổi tiếng từ những góc chụp mới. Hay ghi lại những khung ảnh đẹp ít người biết đến kết hợp với âm thanh mới lạ, viết lại các bài học, kinh nghiệm mà du khách lĩnh hội được qua các chuyến đi bằng ngôn ngữ đậm bản sắc cá nhân,…
Mạng xã hội phát triển cho thấy nhu cầu có thực của đông đảo người dùng là chia sẻ và được chia sẻ. Đặc biệt, các chuyến du lịch trở thành nguồn tài liệu phong phú để cư dân mạng có thể biến tấu, sáng tạo theo cách riêng của mình nhằm tạo ra những câu chuyện, hình ảnh thú vị hơn, tăng thêm sự tương tác trên mạng xã hội. Tuy nhiên, nhiều chuyên trang du lịch khuyến cáo, không phải thông tin hay hình ảnh nào cũng nên làm như vậy.
Không nên quá lạm dụng mạng xã hội
Ngày nay, bên cạnh những du khách thực chất, còn có khái niệm du khách “sống ảo”. Đó là những du khách đến một điểm chỉ quan tâm việc quay phim, chụp ảnh để “check in” trên mạng xã hội. Việc lạm dụng mạng xã hội để chia sẻ mọi thứ trong chuyến đi có thể gây khó chịu cho những người khác, trước hết là chính các du khách tại điểm đến, tiếp theo là cư dân mạng.
| |
| Chia sẻ quá nhiều về vị trí khi đi du lịch có thể khiến du khách bị kẻ xấu theo dõi. (Ảnh: Shutterstock) |
Nhiều ý kiến cho rằng, việc lạm dụng các thiết bị thông minh có thể hủy hoại những trải nghiệm đáng nhớ nhất trong chuyến đi bởi họ không thực sự trải nghiệm, họ chỉ quan tâm đến chụp ảnh để đăng lên mạng. Khi một du khách bị áp lực phải chụp cho bằng được một tấm hình hoàn hảo để “khoe” với bạn bè, họ sẽ ít có hứng thú với cảnh quan hiện tại. Chưa kể, trong một xã hội cầu toàn như hiện nay, việc phóng đại hình tượng bản thân trên mạng xã hội là một nhu cầu có thực. Họ thể hiện quá đà với những quan điểm lệch lạc về du lịch là “lúc nào cũng phải sang chảnh”, “phải độc lạ”, “phải ảo diệu”, “phải câu like”…
Mặt khác, việc đăng lên quá nhiều thông tin trên mạng xã hội khi du lịch cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây nguy hiểm đến bản thân du khách. Theo ý kiến số đông, những thông tin như “check-in” địa điểm cụ thể, đăng ảnh hộ chiếu, visa, vé máy bay không che thông tin quan trọng có thể gây rò rỉ thông tin cá nhân, giúp các đối tượng xấu có thể theo dõi lịch trình của một người.
Trước hết, thói quen phổ biến của phần lớn du khách trên khắp thế giới là “check-in” tại sân bay, nhà hàng, quán ăn, địa điểm du lịch trên mạng xã hội. Hành động này vô tình gây nguy hiểm cho chính người đăng khi kẻ xấu có thể biết thông tin cá nhân, vị trí hiện tại của người đăng để gây hại. Đặc biệt những du khách nữ hoặc du khách một mình cần cẩn trọng với thói quen này. Bên cạnh đó, nhiều du khách còn có thói quen chia sẻ lịch trình cụ thể trước khi khởi hành, thậm chí để chế độ công khai. Hoặc lạm dụng chức năng story (câu chuyện), đi tới đâu đăng tới đó để chia sẻ khoảnh khắc và cảm xúc với người khác. Những thói quen này vô tình tiết lộ nhiều thông tin về vị trí hiện tại của người dùng.
Nhiều ý kiến cho rằng có thể hạn chế việc này bằng cách giới hạn người xem, bài đăng chỉ được hiển thị cho bạn bè, người quen. Tuy nhiên, phương pháp này cũng không đảm bảo an toàn tuyệt đối bởi khi đã công khai vị trí trên mạng, các đối tượng xấu vẫn có thể bằng nhiều cách khác nhau để truy cập vào thông tin cá nhân và theo dõi các nạn nhân đang làm gì, vào lúc nào, nhằm thực hiện hành vi xấu như cướp giật, trộm đồ, …
Có một thời điểm, trào lưu khoe vé máy bay khá thịnh hành nhưng nhiều cảnh báo được đưa ra khiến việc này hạn chế hơn. Khi in ra bản cứng, vé hiển thị họ tên, ngày giờ, số hiệu chuyến bay. Dù đã che hết phần này, mã vạch vẫn có thể tiết lộ thông tin cá nhân của khách hàng. Thậm chí, khi chưa in thành vé, mã đặt chỗ cũng có thể gây hại khi người khác có thể đăng nhập vào tài khoản của hành khách trên website hãng hàng không và thay đổi chỗ ngồi, lịch bay, thậm chí hủy bỏ chuyến bay một cách dễ dàng.
Thói quen bất cẩn hơn nữa là chia sẻ thông tin hộ chiếu, visa. Kẻ xấu có thể căn cứ vào các thông tin quan trọng trong hộ chiếu để sử dụng trong ý đồ trộm cắp, tống tiền, đột nhập vào nhà khi chủ đi du lịch xa hoặc làm giả các giấy tờ này, dùng trong mục đích phi pháp. Thậm chí, từ các thông tin cá nhân trên hộ chiếu, các đối tượng xấu có thể tìm ra mật khẩu tài khoản ngân hàng, email vì nhiều người có thói quen sử dụng các thông tin này đặt mật khẩu.
Nói chung, việc chia sẻ các thông tin cá nhân trên mạng xã hội trước và trong hành trình có thể tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho du khách, đó là bị rò rỉ thông tin cá nhân, mất riêng tư, bị theo dõi,…
Mặt khác, việc chia sẻ quá nhiều hình ảnh cá nhân cũng có thể bị kẻ xấu chỉnh sửa, sử dụng cho các mục đích phạm pháp. Do vậy, du khách cần phải rất cẩn trọng với việc đăng tải thông tin trên mạng xã hội trước, trong và sau chuyến đi để đảm bảo an toàn cho bản thân, không làm phiền người khác, cũng như có thể tận hưởng và chia sẻ những khoảnh khắc tuyệt vời nhất của chuyến du lịch đó.