Đề cao trách nhiệm cá nhân, tinh thần chủ động
Nhằm triển khai kế hoạch chuyển đổi số của Tổng cục Hải quan năm 2023, Tổng cục Hải quan vừa có Quyết định về việc ban hành Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo về chuyển đổi số của Tổng cục Hải quan.
Theo đó, nguyên tắc, nhiệm vụ, quyền hạn, chế độ làm việc và quan hệ công tác của Ban Chỉ đạo về chuyển đổi số của Tổng cục Hải quan (gọi tắt là Ban Chỉ đạo) được thành lập và hoạt động theo Quyết định 1660/QĐ-TCHQ.
Cụ thể, Ban Chỉ đạo làm việc theo nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, đúng quy định của pháp luật và do Trưởng Ban Chỉ đạo quyết định. Ban Chỉ đạo và các thành viên không làm thay chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị thuộc và trực thuộc. Đề cao trách nhiệm cá nhân, tinh thần chủ động của các thành viên Ban Chỉ đạo trong hoạt động của Ban Chỉ đạo và trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được phân công; giải quyết công việc theo đúng thẩm quyền và trách nhiệm được phân công theo quy định.
Các thành viên chủ động giải quyết công việc trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ về chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho việc triển khai Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của Tổng cục Hải quan; bảo đảm yêu cầu phối hợp công tác, trao đổi thông tin trong giải quyết công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Ngoài ra, Quy chế cũng quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của các thành viên Ban Chỉ đạo như trưởng ban, các phó trưởng ban, các ủy viên, tổ giúp việc.
Đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ
Việc ban hành Quy chế là một trong những hoạt động thiết thực cụ thể hóa Kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong hoạt động của Tổng cục Hải quan, phát triển Chính phủ số và bảo đảm an toàn thông tin mạng đến năm 2025 (do Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phê duyệt tại Quyết định 1035/QĐ-BTC).
Theo Kế hoạch, việc ứng dụng CNTT trong hoạt động của cơ quan Hải quan đến năm 2025 hướng đến mục tiêu tổng quát là cơ bản hoàn thành Hải quan số. Hoàn thành tái thiết kế tổng thể hệ thống CNTT trên cơ sở ứng dụng những thành tựu mới nhất về công nghệ của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, có mức độ tích hợp cao, có tính mở, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, đáp ứng toàn diện nhu cầu xử lý tự động tất cả các khâu nghiệp vụ hải quan từ khâu đầu đến khâu cuối, thực hiện thủ tục hải quan mọi lúc - mọi nơi - trên mọi phương tiện và nhu cầu khai thác thông tin, sử dụng thông tin.
Đẩy mạnh ứng dụng CNTT và chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ hải quan một cách toàn diện, đồng bộ với chuyển đổi số phục vụ doanh nghiệp xuất nhập khẩu và các bộ, ngành trong triển khai Cơ chế một cửa quốc gia và Cơ chế một cửa ASEAN nhằm hoàn thành mục tiêu 100% thủ tục hải quan được thực hiện hoàn toàn trên môi trường mạng (phi giấy tờ). Hoàn thiện môi trường làm việc số trong ngành Hải quan; hướng tới môi trường phi giấy tờ trong quản lý nhà nước về Hải quan; kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu số với cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính, Hệ thống chỉ đạo, điều hành của Bộ Tài chính và Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ.
Các mục tiêu cụ thể trong Kế hoạch được đặt ra theo từng nội dung để triển khai. Cụ thể, với ứng dụng CNTT phục vụ công tác nghiệp vụ, ngành Hải quan xác định đến năm 2025, tất cả lĩnh vực nghiệp vụ hải quan được tin học hóa và tự động hóa thông qua việc tái thiết kế tổng thể hệ thống CNTT ngành Hải quan. Hệ thống CNTT mới ứng dụng những thành tựu mới về công nghệ, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản trị thông minh; quản lý doanh nghiệp, hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh; phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh toàn diện từ khâu đầu đến khâu cuối.
Đến năm 2025, hoàn thành việc triển khai kết nối với các cơ quan Chính phủ và các bên trong chuỗi cung ứng (bao gồm: các ngân hàng thương mại, bảo hiểm, doanh nghiệp xuất nhập khẩu và logistics,...) liên quan đến các hoạt động thương mại điện tử đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua biên giới trên nền Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN
Đối với hoạt động nội ngành, các chỉ tiêu cụ thể đáng chú ý như 90% hồ sơ công việc tại Tổng cục Hải quan được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước). 80% hoạt động kiểm tra của cơ quan Hải quan được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống CNTT của Tổng cục Hải quan.
Giai đoạn này, Tổng cục Hải quan cũng tập trung hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN. Đồng thời phát triển hệ thống CNTT đáp ứng yêu cầu kết nối, trao đổi, chia sẻ thông tin thực hiện các cam kết quốc tế theo quy định tại các hiệp định thương mại tự do và các hiệp định khác mà Việt Nam ký kết theo đúng lộ trình. Cung cấp nền tảng cung cấp dịch vụ trao đổi thông tin giữa doanh nghiệp và doanh nghiệp (B2B) trong dây chuyền cung ứng thương mại quốc tế và các dịch vụ khác như thanh toán, nộp lệ phí.