Quảng cáo online thật giả lẫn lộn
Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của Internet với 68,17 triệu người đang sử dụng tại Việt Nam trên tổng số 96,9 triệu dân. Cùng những nền tảng mạng xã hội rất được yêu thích như Facebook, YouTube, Instagram,… Điều này đã chứng tỏ tiềm năng về lượng khách hàng khổng lồ trên mặt trận Internet cũng như sự phát triển của hàng loạt các kênh quảng cáo online.
Và một trong những yếu tố quan trọng của ngành công nghiệp này chính là sử dụng độ nổi tiếng của các nghệ sĩ để quảng cáo. Việc quảng cáo của nghệ sĩ ngày nay không chỉ giới hạn trên báo chí, truyền hình mà còn đa dạng hơn với hoạt động giới thiệu sản phẩm trên các nền tảng Facebook, TikTok,… ngày càng phổ biến. Một vài nghệ sĩ còn sẵn sàng trực tiếp phát đi thông tin, thông điệp quảng cáo trên trang cá nhân hoặc kênh riêng.
Hình ảnh các nghệ sĩ quảng cáo, giới thiệu sản phẩm cho các doanh nghiệp nhằm thu hút một lượng lớn khách hàng không còn là điều mới mẻ trong Showbiz. Hiểu được điều đó, nhiều doanh nghiệp, thương hiệu ra sức tìm kiếm những gương mặt quảng cáo “vàng”, tên tuổi và có lượng fan hùng hậu nhằm nắm bắt đúng thị hiếu của người tiêu dùng. Chính điều này đã tạo nên thị trường quảng cáo sôi động với những hợp đồng béo bở cho giới nghệ sĩ.
Và hệ lụy, nhiều “ngôi sao” thay vì tập trung phát triển năng lực, sự nghiệp lại lựa chọn cách chăm chút đầu tư hình ảnh. Với mong muốn lọt vào mắt xanh của các nhãn hàng, nhắm đến những khoản thù lao “kếch xù” khi trở thành gương mặt đại diện. Thậm chí nhiều nghệ sĩ còn coi đó là thước đo của sự nghiệp, nghệ sĩ nào càng được nhiều hợp đồng thì nghệ sĩ đó càng nổi tiếng.
Nguy hiểm hơn nhiều nghệ sĩ vì ham mê khoản lợi nhuận ấy mà dễ dãi trong việc tham gia quảng cáo sản phẩm trên mạng xã hội. Họ không quan tâm nhiều đến khâu thẩm định chất lượng hay thông tin sản phẩm mà chỉ quan tâm đến cát xê nhận được. Họ cho phép đối tác sử dụng tràn lan hình ảnh của bản thân trên khắp các phương tiện truyền thông đại chúng. Chính điều đó đã gây nên hàng loạt những ồn ào như nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật, quảng cáo bất hợp pháp,… khiến cho công chúng phẫn nộ.
Gần đây nhất, NSND Hồng Vân xuất hiện trên một video quảng cáo của Viên sủi S. Trong video bên cạnh dòng chữ kèm theo “Sạch u xơ, u nang, u vú… công nghệ Nhật nhanh gấp 50 lần không mổ”. NSND Hồng Vân còn chia sẻ có bạn rất thân bị u xơ tử cung may mà biết đến sản phẩm viên sủi thảo dược S với công dụng làm cho các khối u xẹp đi và từ từ tan biến.
 |
Hình ảnh NSND Hồng Vân trong quảng cáo sai sự thật. |
Để chứng minh, nghệ sĩ Hồng Vân còn đưa ra phiếu kết quả siêu âm của một người có tên Ngô Thị Khánh Vân với lời giới thiệu: “Khối u trước khi siêu âm là 7 phân, sau khi siêu âm kết quả là bình thường. Kì tích dễ sợ” hay “Ngu gì mà không uống”! Trước NSND Hồng Vân, cũng đã có nhiều nghệ sĩ khác quảng cáo cho viên sủi này. Và điều kì lạ là hàng loạt nghệ sĩ Việt đồng loạt nói rằng mình mắc bệnh “nan y” và được “tái sinh” nhờ nó.
Tuy nhiên, trong giấy xác nhận nội dung quảng cáo của Cục An toàn Thực phẩm - Bộ Y tế, sản phẩm này chỉ là thực phẩm bảo vệ sức khỏe có công dụng hỗ trợ hạn chế sự phát triển của u xơ tử cung, u xơ vú lành tính của phụ nữ và u xơ tuyến tiền liệt ở nam giới. Công dụng mà Hồng Vân cũng như các nghệ sĩ trên nói trong video quảng cáo hoàn toàn không có trong nội dung được cấp phép.
Ngay sau đó, trên khắp các trang mạng xã hội, công chúng tỏ ý bức xúc trước sự việc này. “Trước đây cô Hồng Vân luôn là nghệ sĩ mà tôi và cả gia đình hâm mộ. Thế nhưng, sau sự việc này tôi cảm thấy không thể chấp nhận được việc lừa dối khán giả, người hâm mộ, trong khi bản thân là một nghệ sĩ nổi tiếng như thế” - chị P.A (28 tuổi). Hay như cô T.T (43 tuổi) chia sẻ: “Tôi đã mua và tin dùng sản phẩm này vì thấy nhiều nghệ sĩ quảng cáo nhưng không được tác dụng như vậy. Sạch u xơ đâu không thấy chỉ thấy tiền mất, tật mang thôi”.
Và cả những quảng cáo tiền ảo bất hợp pháp… Hôm 11/5, hàng loạt các nghệ sĩ như: Nam Thư, Kiều Minh Tuấn, Ngọc Trinh, Khả Như, Lê Dương Bảo Lâm, Gin Tuấn Kiệt... đăng bài quảng cáo tiền ảo. Theo nội dung giới thiệu, chiến dịch kêu gọi đầu tư tiền mã hóa, hướng tới một loại tiền vô danh, liên quan một nhóm đầu tư coin đa cấp từng bị cảnh báo là lừa đảo. Trong khi những nghệ sĩ không đủ hiểu biết về lĩnh vực này nhưng lại đăng quảng cáo tràn lan. Bị dư luận phản ứng quyết liệt, họ mới vội xóa bài và nhiều người lặng im không xin lỗi.
Trên đây không phải những trường hợp nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật đầu tiên, trước đó cũng có rất nhiều nghệ sĩ từng bị lên án như Quyền Linh, Ốc Thanh Vân,… Từ quảng cáo cho các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm chức năng chưa được phép lưu hành, đầu tư bất hợp pháp, thậm chí còn làm đại lý bán hàng cho những đường dây buôn bán hàng lậu bị công an triệt phá.
Nguy hiểm hơn còn có những nghệ sĩ vô tư quảng cáo thuốc chữa bệnh theo kiểu “thần dược” khiến nhiều người lầm tưởng, gây ra hậu quả khôn lường. Có thể nói, nhờ quảng cáo mà các nghệ sĩ có được tiền tài, danh vọng nhưng lại đánh mất đi chính danh tiếng, uy tín và người hâm mộ mà người nghệ sỹ ngoài tài năng còn là sự giữ gìn hình ảnh một đời mới có được.
 |
Lời xin lỗi của các nghệ sĩ. |
Và lời xin lỗi muộn màng
Sau hàng loạt những lùm xùm quảng cáo sai sự thật của các nghệ sĩ và sự phẫn nộ của đông đảo khán giả. Ngày 20/5, Ban Tuyên giáo Thành uỷ TP HCM gửi công văn nêu tình trạng một số nghệ sĩ ở TP HCM giới thiệu, quảng cáo trái luật một số mặt hàng tiêu dùng, thực phẩm chức năng, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm, tiền ảo..., có thể gây ảnh hưởng sức khỏe và tài sản người tiêu dùng.
Cục Văn hóa cơ sở, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng có văn bản đề nghị các cơ quan, đơn vị liên quan kiểm soát chặt chẽ nội dung quảng cáo thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và các sản phẩm tương tự trên các phương tiện, đảm bảo nội dung phải trung thực, chính xác, rõ ràng.
Trước động thái này, một vài nghệ sĩ vội lên tiếng xin lỗi công chúng. NSND Hồng Vân gửi lời xin lỗi đã phản hồi chậm trễ vì quá trình xác minh thông tin với đối tác, nhãn hàng, cũng như xin lỗi vì đã làm việc thiếu thận trọng: “Tôi xin cúi đầu nhận lỗi vì đã thiếu sót trong việc kiểm tra độ uy tín và cách thức bán hàng của sản phẩm mình quảng cáo”.
Trên mạng xã hội, Nam Thư thừa nhận nội dung bài quảng cáo sản phẩm đăng trên fanpage của cô là hoàn toàn sai nên chân thành gửi lời xin lỗi. Nghệ sĩ Quyền Linh, người từng khẳng định sản phẩm anh đang giới thiệu có khả năng điều trị tốt gấp 70 lần so với curcumin bình thường - chức năng không được ghi trong giấy xác nhận quảng cáo do Cục An toàn thực phẩm cấp, cũng bày tỏ sự hối hận: “Vụ việc quảng cáo vừa qua là bài học sâu sắc với tôi sau hơn 20 năm làm nghệ thuật… Đây là bài học để tôi rút kinh nghiệm…”.
Với những lời xin lỗi và thái độ nhận sai đã phần nào giúp xoa dịu sự bất bình của dư luận và những người đã tin tưởng thần tượng của mình. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người cho rằng lời xin lỗi liệu có đủ hay không và đề nghị xử phạt. Anh Đ.L (30 tuổi) nêu quan điểm: “Quảng cáo sai sự thật, sai các quy định về hoạt động quảng cáo chính là vi phạm, mà hành vi vi phạm cần được xử lý theo các quy định pháp luật. Chúng ta yêu mến các nghệ sĩ, nhưng họ cũng cần được đối xử như những công dân khác, sai thì phải phạt chứ không thể chỉ xin lỗi”.
Xoay quanh câu chuyện này vẫn còn rất nhiều ý kiến trái chiều và còn tranh cãi dài. Tuy nhiên, điều đáng mừng ở đây có lẽ là đã có một vài nghệ sĩ dám ra mặt nhận lỗi sai của mình và đã dám nói ra lời xin lỗi, dù có chút muộn màng. Ngược lại, nhiều nghệ sĩ lại chọn cách im lặng để sự việc trôi vào quên lãng, âm thầm xoá bài quảng cáo. Giá như ai cũng hiểu rằng lời xin lỗi đúng lúc, đúng việc là thể hiện bản lĩnh của một người nghệ sĩ trưởng thành, văn minh và có ý thức trước công chúng.
Đành rằng, việc nghệ sĩ quảng cáo không xấu nhưng khi đã trở thành gương mặt đại diện của thương hiệu nào đó, các nghệ sỹ nên đặt tâm huyết và đặt lợi ích của khách hàng lên trên hết. Các nghệ sĩ Việt Nam cần phải hết sức cẩn trọng khi kinh doanh trên niềm tin và lòng yêu thương của khán giả. Đừng vì sự hồn nhiên, dễ dãi, không biết thực hư chất lượng sản phẩm tới đâu mà quảng cáo bừa theo nhà sản xuất, sẽ là sự chà đạp lên lòng tin yêu của khán giả. Lòng tin ấy, không giá nào mua được, ngoài sự tỏa sáng, gìn giữ và trau dồi một đời của người nghệ sỹ…
