Khi thiền, yoga... vào du lịch

Những con số “khuấy động” ngành du lịch toàn cầu 

Vừa qua, nằm trong khuôn khổ triển lãm Food & Hotel Vietnam 2019 - Triển lãm quốc tế hàng đầu Việt Nam về ngành công nghiệp thực phẩm và dịch vụ khách sạn, nhà hàng tại TP HCM, Diễn đàn Giám đốc điều hành khách sạn Việt Nam – CEOTalks đã đặt ra những câu hỏi đáng suy ngẫm về toàn cảnh của du lịch chăm sóc sức khỏe (Wellness) trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. 

Theo báo cáo của Global Wellness Institute (GWI), năm 2017, ngành công nghiệp phong cách sống khỏe mạnh toàn cầu đạt giá trị 4.200 tỷ USD (ước chiếm 17% tổng mức chi phí cho mỗi chuyến du lịch), riêng loại hình du lịch Wellness đạt giá trị 639 tỷ USD và sẽ chạm mức 919 tỷ USD vào năm 2022. Nếu duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân 7,5%/năm như hiện tại sẽ đóng góp 18% tỉ trọng cho ngành du lịch toàn thế giới.

Trong vòng 5 năm qua, châu Á dẫn đầu về cả số lượng chuyến đi lẫn doanh thu du lịch Wellness. Chỉ trong vòng 2 năm, số lượng chuyến đi đã tăng trưởng bứt phá, tăng đến 258 triệu chuyến mỗi năm. Hai quốc gia châu Á dẫn đầu thế giới về mức độ tăng trưởng ở loại hình du lịch này là Trung Quốc và Ấn Độ, lần lượt có thêm 12 triệu và 17 triệu chuyến du lịch Wellness tính từ 2015-2017, theo GWI.

Sớm nhận diện được ưu thế của mô hình du lịch Wellness, nhiều quốc gia trên thế giới đã tập trung cho phát triển du lịch sức khỏe. Tiêu biểu là Nhật Bản với thế mạnh về spa khoáng nóng, Hàn Quốc với ngành làm đẹp, Ấn Độ với thiền, yoga…Hình thức du lịch mới này đã sớm phát triển với quy mô lớn và được đầu tư bài bản, trở thành một triết lý kinh doanh quan trọng của nhiều khách sạn và khách sạn nghỉ dưỡng trên thế giới.

Cụ thể, trong kỳ nghỉ, du khách sẽ được thực hành khóa học đặc biệt để tìm kiếm sự cân bằng trong tinh thần. Các chuyên gia sẽ áp dụng liệu trình chăm sóc riêng biệt, thiền, yoga, massage hàng ngày… Hầu hết khu du lịch theo mô hình Wellness đều được thiết kế để du khách có thể dành thời gian cho bản thân, khám phá thiên nhiên và tận hưởng sự cách biệt với cuộc sống thường ngày. Các spa với phương pháp trị liệu cũng được xây dựng trong khuôn viên khu du lịch để du khách có thể phục hồi sức lực, tìm được sự cân bằng trong tâm thức.

Theo thống kê, năm 2013, du lịch Wellness (loại hình du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe toàn diện) đã có mặt tại 63 quốc gia, đến năm 2018, hơn 100 quốc gia trên thế giới đã phát triển loại hình dịch vụ du lịch này.

“Miếng bánh hấp dẫn” ngành du lịch Việt Nam 

Trả lời truyền thông, bà Nguyễn Thanh Bình – Phó Vụ trưởng Vụ Khách sạn nhận xét: “Việt Nam có thế mạnh để phát triển loại hình Wellness trong kinh doanh du lịch nhờ nhiều nguồn tài nguyên cây cỏ, thảo dược cho chữa bệnh, phục hồi sức khỏe; nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp phù hợp phát triển các khu vực thể thao, tập yoga, tập gym ngoài trời... đáp ứng được đối tượng khách hàng yêu thích các dịch vụ chăm sóc sức khỏe bền vững”. 

Ngoài ra, theo thống kê từ Savills - tập đoàn cung cấp dịch vụ bất động sản hàng đầu trên thế giới cho biết: Tốc độ tăng trưởng trung bình lượt khách quốc tế (CAGR) tại Việt Nam trong một thập niên qua (2008 - 2018) đạt mức ấn tượng với 13,8%, lần lượt cao hơn khu vực Đông Nam Á (7,7%), châu Á - Thái Bình Dương (6,4%) và thế giới (4,4%). Nếu so với các thị trường du lịch phát triển khác, chỉ số CAGR của Việt Nam cũng cao hơn Campuchia (10,9%), Thái Lan (10,1%), Indonesia (9,7%), Philippines (8,5%) và Singapore (6,1%). 

Đặc biệt, loại hình du lịch này không đơn thuần chỉ là sự giải trí, mà còn mang lại nhiều ý nghĩa đặc biệt, nhất là trong thời đại mà con người ngày càng dành nhiều sự đầu tư cho sức khỏe. Ông Mauro Gasparotti, Giám đốc Savills Hotel khu vực Đông Nam Á cho biết: “Đây là xu hướng tích cực cho đầu tư du lịch nghỉ dưỡng, khi nhu cầu của chúng ta mong muốn có cuộc sống thoải mái hơn thì xu hướng  chăm sóc sức khỏe sẽ nhiều hơn. Nhờ đó tốc độ tăng trưởng trung bình của phân khúc Wellness gấp đôi so với tốc độ tăng trưởng của toàn ngành du lịch. Và những du khách đi du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe thì họ sẽ có mức chi trả cao hơn 50% so với khách đi du lịch thông thường”.

Nhu cầu tiêu dùng gia tăng, thế mạnh về tự nhiên sẵn có, hệ  thống khách sạn nghỉ dưỡng được đầu tư, xu hướng du lịch Wellness sẽ là “chiến lược vàng” để thay đổi những mô hình du lịch cũ kỹ không đem lại hiệu quả cao  trước đây. Đáng chú ý, vừa qua, hai thành phố Hà Nội và Hội An đã được chuyên trang du lịch Wego và TrustYou đánh giá cao với các yếu tố phù hợp với mong muốn du lịch Wellness của du khách, lọt vào top 10 thành phố du lịch tốt nhất về dịch vụ Wellness tại châu Á. Tuy nhiên, tại Diễn đàn Giám đốc điều hành khách sạn Việt Nam - CEOTalks, các giám đốc điều hành ngành khách sạn Việt Nam cho rằng có rất nhiều điểm đến khác trải dài khắp Việt Nam có thể khai thác dịch vụ du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe. Hơn nữa, một xu hướng nổi bật đang thay đổi hành vi tiêu dùng, là du khách muốn chi tiêu cho trải nghiệm chứ không phải đơn thuần chỉ mua sản phẩm. Với những tiềm năng trên, Việt Nam hứa hẹn sẽ là mảnh đất màu mỡ để đầu tư “sinh lời” cao cho một mô hình Wellness mới mẻ này.

Đón đầu xu hướng mới?

Xu hướng du lịch Wellness không chỉ dành riêng cho giới thượng lưu, mà những người có thu nhập trung bình cũng có thêm nhiều lựa chọn nhờ những ưu đãi hấp dẫn từ các khu nghỉ dưỡng. Cũng theo bà Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Khách sạn nhận định: “Trước đây, nhiều cơ sở chưa quan tâm nhưng xu hướng hai năm gần đây, họ mở rộng các dịch vụ này, đầu tư tinh tế hơn, kết hợp các yếu tố truyền thống và hiện đại, tận dụng nhiều sản phẩm hữu cơ, cây cỏ thảo dược đặc trưng… để đa dạng hóa trải nghiệm cho du khách. Theo đó, đơn vị nào kịp đón đầu xu hướng trên thì sẽ có sức cạnh tranh cao hơn, khi mô hình du lịch này nở rộ”. 

Từ tiềm năng này mà ở thị trường Wellness hầu hết những tên tuổi lớn về du lịch nghỉ dưỡng của Việt Nam đã đầu tư như Vingroup, Sungroup, BIM Group, MIK Group… đều đã tham gia phân khúc này và đang triển khai khá nhiều dự án nghỉ dưỡng để bung hàng trong năm 2019.

Tuy nhiên, dù có nhiều yếu tố thuận lợi, ngành du lịch Việt Nam phải có một định hướng bài bản và ngành khách sạn cũng phải làm thế nào để khai thác hiệu quả loại hình du lịch này. Theo đó, muốn phát triển hiệu quả mô hình Wellness resort hoặc các loại hình du lịch Wellness tại Việt Nam, theo ông Mauro, không nên phát triển riêng lẻ theo cá nhân, tổ chức hay dự án, mà cần một chiến lược chung, phối hợp giữa cộng đồng, chính quyền và doanh nghiệp, nhờ đó mới có thể mang đến trải nghiệm liền mạch và tốt nhất cho du khách đến Việt Nam.

Mặt khác, do đặc tính của phân khúc Wellness vốn thiên về cảm nhận cá nhân của khách hàng, nên cần nhiều thời gian để đào tạo nhân viên chuyên sâu ở phân khúc này, từ đó lan tỏa được lối sống Wellness cho du khách lẫn cộng đồng. Bày tỏ quan điểm trước vấn đề này, ông Atilla Erda – Giám đốc vận hành Fusion cho biết, mỗi nhân viên phải được đào tạo liên tục. Đặc thù của dịch vụ du lịch Wellness là trải nghiệm và lối sống, vì vậy “muốn nâng cao phong cách sống của khách hàng, trước tiên phải bắt đầu từ phong cách sống của nhân viên”.

Theo nhận định của ông Andrew Gibson – Đồng sáng lập Wellness Tourism Association thì ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe đã có những bước phát triển vô cùng mạnh mẽ. Từ đó, có thể thấy du lịch Wellness không còn là một xu hướng đầu tư ngắn hạn mà đã trở thành một định hướng tư duy phát triển dài hạn trong kinh doanh dịch vụ khách sạn nói riêng, mở lối cho phát triển du lịch của Việt Nam nói chung.