- Báo cáo thẩm tra đánh giá, ''tham nhũng được phát hiện qua thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cao tăng”. Ông nhận định như thế nào?
- Công bằng mà nói, trong công tác phòng, chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ, ngành Thanh tra rất tích cực. Mấy năm nay, ngành thanh tra đã kiến nghị và thu hồi tài sản rất tốt. Số tài sản đó, số đất đó mà thu hồi được thì thừa sức tăng lương. Nhưng cũng chứng tỏ rằng, việc sử dụng tải sản công, tiền nhà nước còn thất thoát rất nhiều. Vấn đề quan trọng là làm sao để thu hồi tối đa tài sản tham nhũng, cho dù số vụ việc phát hiện ra không đồng nghĩa với việc tham nhũng trên thực tế xảy ra.
- Vậy theo ông phải làm thế nào để tăng tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng?
- Để thu hồi tài sản, phải coi trọng biện pháp phong tỏa tài khoản của người bị nghi tham nhũng ngay từ đầu, áp dụng các biện pháp điều tra đặc biệt để xem dòng tiền đó đi đâu, chứ nếu đấu tranh trực diện thì rất khó. Tới đây Bộ luật tố tụng hình sự sẽ đề nghị các biện pháp điều tra đặc biệt như thu giữ chứng cứ điện tử bí mật, khám xét bí mật, áp dụng các biện pháp cưỡng chế, phong tỏa tài sản, kê biên tài sản ngay từ khâu điều tra để kết nối với thi hành án, bảo đảm bồi thường, thi hành án... Phải vậy chứ nếu ra tòa, hỏi tiền đi đâu thì mất hết rồi.
- Ông đánh giá thế nào khi hơn 1 triệu người kê khai tài sản, chỉ xác minh 1.200 trường hợp có dấu hiệu “khai gian". Qua đó, phát hiện 5 trường hợp có vi phạm, xử lý 2 trường hợp?
- Theo tôi kiểm soát kê khai tài sản chỉ là một phương diện, quan trong là phải kiểm soát được thu nhập của người có chức vụ cao, người quyết định cấp dự án, cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ…, chứ cán bộ, công chức bình thường, thu nhập đơn thuần bằng tiền lương thì việc kê khai mang tính hình thức.
Theo tôi phải đổi mới để kiểm soát thực thi, phải đi vào thực tế. Ngoài việc ban hành văn bản thì phải có biện pháp tổ chức thực hiện và phải có những con người biết cách chống tham nhũng, được độc lập và được trao quyền mạnh mẽ như Bao công ngày xưa. Pháp luật nếu có mà không được thực hiện thì sẽ lưu động trong không khí thôi.
- Có nghĩa cần phải trao quyền mạnh cho cơ quan chống tham nhũng?
- Đúng thế. Cơ quan chống tham nhũng phải độc lập cao. Tôi đã nhiều lần kiến nghị phải thành lập cơ quan chống tham nhũng độc lập với cơ quan điều tra cấp tỉnh.
- Có ý kiến cho rằng, khi không giải trình được nguồn gốc tài sản thì cũng phải tính đến việc thu hồi. Ý kiến của ông thế nào?
- Trân trọng cảm ơn ông!
