Mẹ sử dụng sai cách con lãnh bệnh
Nước muối sinh lý là dung dịch dùng để rửa, vệ sinh mũi họng, không phải là thuốc. Về bản chất, nước muối sinh lý không gây hại cho cơ thể. Ngoài việc dùng để cung cấp và bổ sung nước, chất điện giải cho cơ thể (dùng theo đường tiêm truyền theo chỉ định của bác sĩ) thì nước muối sinh lý có công dụng làm sạch mũi - họng cho bé, làm giảm lượng vi khuẩn gây hại cho trẻ.
Chị Nguyễn Thị Thắm, trú tại quận Hà Đông luôn tự hào vì lúc nào cũng vệ sinh cho con một cách sạch sẽ. Chị coi những lọ nước muối sinh lý là vật “bất ly thân”. Sợ con còn nhỏ, sức đề kháng yếu, hàng ngày chị dùng nước muối sinh lý để nhỏ mũi, mắt cho con một cách đều đặn vài lần trong một ngày bất kể là khi con có dấu hiệu hắt hơi, nghẹt mũi hay không. Bởi chị cho rằng, việc vệ sinh mũi cho con sạch sẽ giúp con tránh khỏi nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp.
Tuy nhiên, trên thực tế, các chuyên gia về tai mũi họng cảnh báo rằng việc lạm dụng nước muối sinh lý để xục rửa mũi cho trẻ có thể gây ra các bệnh viêm tai, thối tai ảnh hưởng đến thính lực của trẻ.
“Hiện một số phụ huynh lạm dụng, dùng nước muối sinh lý rửa mũi cho con hàng ngày để phòng chống các bệnh viêm mũi, họng trong khi trẻ không bị bệnh. Đây là việc làm sai lầm do trong mũi, họng đều có một lượng dịch tự nhiên đủ để bôi trơn niêm mạc, có tác dụng ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn và bụi bẩn”, Th.s Bùi Thị Loan (trưởng khoa Nhi Bệnh viện đa khoa khu vực Ngọc Lặc – Thanh Hóa) chia sẻ.
Theo Th.s Loan nếu lạm dụng nước muối sinh lý để rửa mũi sẽ khiến mũi trẻ mất đi dịch tiết tự nhiên, mất đi lớp bảo vệ niêm mạc, khiến mũi trẻ bị rát, kích ứng mũi, chảy nước mũi, ảnh hưởng tới niêm mạc mũi, khô mũi thậm chí dễ gây nên viêm nhiễm mãn tính. Ngoài ra, việc sử dụng nước muối sinh lý hàng ngày có thể tạo cảm giác trẻ luôn bị bệnh, chưa kể đến việc rửa mũi sai tư thế có thể khiến trẻ bị đau hoặc là gây viêm tai giữa.
Do đó, nước muối sinh lý chỉ thật sự tốt khi trẻ có tình trạng viêm mũi, ngạt và chảy nước mũi nhiều. Ngoài ra, cũng có thể dùng các dung dịch nước muối để vệ sinh mũi sau khi đi xa, tiếp xúc với môi trường nhiều khói bụi. Dù sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh tai, mũi hay họng cho trẻ thì bố mẹ vẫn cần lưu ý nên dùng sản phẩm đúng cách, đúng thời điểm, đúng liều lượng. Điều đặc biệt lưu ý mà Ths Loan khuyến cáo là không phải cứ gọi nước muối sinh lý là có thể dùng tùy tiện mà phải dùng loại nước muối sinh lý có chỉ định cho mũi (thường đóng lọ 10ml).
Áp lực nước lớn sẽ gây tổn thương niêm mạc mũi
Cùng với việc lạm dụng nước muối, gần đây phương pháp rửa mũi bằng xi lanh hay các dụng cụ xịt rửa được nhiều mẹ tín nhiệm vì đẩy được mũi đặc ra ngoài nhưng theo các chuyên gia đây là phương pháp rất nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ viêm tai giữa ở trẻ. Ths Loan cho biết trong quá trình thăm khám thường gặp một số gia đình mua những lọ nước muối sinh lý chai 0,5 lít hoặc 1 lít sau đó dùng xi lanh hút ra bơm trực tiếp vào mũi trẻ để vệ sinh mũi cho trẻ.
Đối với trẻ nhỏ, bác sĩ không khuyến khích sử dụng phương pháp này. Ở trẻ nhỏ, vòi nhĩ có đặc điểm ngắn, luôn mở do đó khi xịt rửa bằng xi lanh, dịch mũi họng dễ dàng bị đẩy lên vòi nhĩ khiến trẻ bị viêm mũi thậm chí dẫn đến viêm tai. Cùng với đó, việc lợi dụng lúc trẻ ngủ xịt nước muối là cách làm cực kỳ nguy hiểm. Thứ nhất, khi nhỏ làm trẻ giật mình, có thể làm trẻ co thắt khí quản và ngừng thở đột ngột. Thứ hai, trong đường mũi của trẻ luôn có nhiệt độ ấm nếu nhỏ nước muối lạnh đột ngột, trẻ bị thụ động không biết cũng sẽ dẫn đến co thắt khí quản.
Hơn nữa, khi rửa mũi bằng xilanh trẻ sẽ rất sợ, giãy giụa có thể làm nước ngược xuống đường hô hấp, gây sặc rất nguy hiểm với trẻ. Hoặc rửa không đúng cách khiến cho nước chảy vào tai có thể gây ra viêm tai. Do đó rửa mũi cho trẻ 3 ngày nếu trẻ không khỏi sổ mũi, kèm theo dấu hiệu ho, có đờm thì cần đưa trẻ đi khám để loại trừ viêm phế quản, viêm phổi.
Ngoài ra, việc người dân tự pha nước muối sinh lý cũng chưa hẳn an toàn. Khi tự pha chúng ta sẽ không kiểm soát được nồng độ muối, bên cạnh đó quá trình tự bảo quản cũng chưa hẳn hoàn toàn vô trùng. Do vậy, nếu có tự pha thì cũng chỉ nên dùng để súc miệng, tuyệt đối không được nhỏ mắt, mũi vì những bộ phận đó rất nhạy cảm, nếu không được sản xuất trong điều kiện vô trùng, nước muối sinh lý có thể gây nhiễm trùng cho mũi, mắt. Để phòng bệnh cho trẻ, bác sĩ khuyến cáo cha mẹ không nên tự chữa bệnh viêm mũi họng cho con và sử dụng bác sĩ Google, hay truyền tai nhau về các đơn thuốc trị bệnh.
