Virus Corona đã trở thành quân bài cho hàng trăm tù nhân trên khắp nước Mỹ tìm kiếm sự tự do. Các tù nhân nói rằng căn bệnh chết người này sắp quét vào cộng đồng sau song sắt nhà tù.
Trong khi dịch bệnh bùng phát và lan rộng, gần 7.000 nhà tù, trại giam và trại cải tạo của Mỹ là nơi phát tán lý tưởng cho virus, cũng nguy hiểm như các trại dưỡng lão và du thuyền nhưng kém vệ sinh hơn.
Theo nguồn tin của AP, ngày 18/3, hai nhân viên của Cục Nhà tù liên bang (BOP) đã thử nghiệm dương tính với virus Corona. Một nhân viên làm việc trong cơ sở cải huấn ở Berlin, New Hampshire và các công việc khác trong văn phòng ở Grand Prairie, Texas. Mặc dù vẫn chưa có trường hợp nào được xác nhận trong số 175.000 tù nhân trong hệ thống BOP, tuy nhiên đã khiến các tù nhân một phen náo loạn.
Mặc dù đã có động thái trong việc dọn dẹp vệ sinh và tạm dừng các chuyến thăm tại nhiều nhà tù trên khắp đất nước, nhưng vẫn chưa đủ, bởi thực tế môi trường sống trong tù rất tệ, hệ thống thông gió kém, tù nhân ngủ chen chúc và quá ít nhà vệ sinh. “Nói một cách dễ hiểu, nếu có người nhiễm virus, việc cách ly là không thể”, ông David S. Weinstein, cựu Công tố viên liên bang ở Miami nói với AP.
Ở New York, các luật sư yêu cầu các thẩm phán thả những tù nhân lớn tuổi và có nguy cơ ra khỏi các nhà tù liên bang chật chội của thành phố, nói rằng việc giam giữ trước xét xử “tạo môi trường lý tưởng cho truyền nhiễm bệnh dịch”. Họ trích dẫn một điều khoản của Đạo luật Bảo lãnh Cải cách cho phép tạm thời phóng thích các tù nhân chưa được xét xử trong tình huống bắt buộc. “Tôi thực sự tin rằng các nhà tù là những quả bom hẹn giờ. Chúng quá đông đúc và mất vệ sinh. Chúng không cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế phù hợp và chắc chắn không ở điều kiện tốt”, David Patton, Chủ tịch Đoàn Luật sư New York cho biết.
“Ông ấy có sức khỏe yếu. Ông ấy đã 81 tuổi. Nếu Covid-19 lan tới nhà tù, ông ấy sẽ không có nhiều cơ hội qua khỏi”, David Oscar Markus, luật sư của ông trùm cocaine Gilberto Rodriguez-Orejuela, viết trong đơn xin phóng thích khẩn cấp gửi tòa án cho thân chủ của mình, người đã chấp hành khoảng một nửa bản án buôn bán ma túy với thời gian giam giữ 30 năm.
Hồi tháng trước, Madoff, 81 tuổi, người đang thụ án 150 năm vì lừa đảo hàng nghìn nhà đầu tư trong kế hoạch Ponzi trị giá 17,5 tỷ USD, vừa yêu cầu được phóng thích sớm vì bệnh thận giai đoạn cuối. Thậm chí luật sư của ông còn đang kêu gọi thả tất cả tù nhân vì sự an toàn của họ trước virus Corona. “Hệ thống nhà tù liên bang không có khả năng đối phó với các cuộc khủng hoảng lớn”, ông Brandon Sample, Luật sư của Madoff chia sẻ với AF.
Một số chính quyền trên toàn quốc dường như đồng tình. Các sở cảnh sát đang giam giữ ít người hơn, các công tố viên đang để những kẻ phạm tội không bạo lực ra sớm và các thẩm phán đang hoãn lại hoặc tìm giải pháp thay thế cho án tù.
Ủy ban Cải huấn thành phố New York tuần này cũng kêu gọi ngay lập tức phóng thích tất cả tù nhân có nguy cơ cao, sau khi một điều tra viên được chỉ định vào hệ thống nhà tù đã chết vào cuối tuần vì virus Corona.
Tuy nhiên cũng phải nói rằng, việc đáp ứng các yêu cầu phóng thích tù nhân đặt ra nhiều thách thức riêng. Các tòa án trên khắp đất nước đang đóng cửa. Chánh án liên bang tại Brooklyn ngày 16/3 vừa qua đã hoãn vô thời hạn tất cả phiên tòa xét xử hình sự và bồi thẩm dân sự, khuyến khích các thẩm phán tiến hành công việc qua điện thoại hoặc hội nghị video khi có thể và trì hoãn các thủ tục tố tụng trực tiếp…