Mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5%: Thách thức không nhỏ

Mất đà tăng trưởng

Trong báo cáo vừa mới công bố, các chuyên gia phân tích thuộc Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) ước tính các ngành kinh tế đang hoạt động dưới 60% công suất. Nguyên nhân được VDSC chỉ ra là do Chính phủ đã áp dụng lệnh phong tỏa nghiêm ngặt nhất, lưu lượng di chuyển giảm đáng kể trong tháng 7/2021, thậm chí còn thấp hơn mức phong tỏa vào tháng 4/2020.

Tính đến ngày 28/7/2021, dữ liệu của Google cho thấy việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng đã giảm 71% so với mức cơ sở trước COVID-19 và các hoạt động đi lại đến các điểm bán lẻ và giải trí thấp hơn 66%. VDSC cho rằng, việc tiếp tục đóng cửa có thể gây ra những tác động kinh tế nghiêm trọng vì những khu vực này đóng góp tới hơn 70% GDP quốc gia.

Để ngăn chặn sự lây lan của đại dịch COVID-19, các nhà máy khẩn trương thực hiện các phương châm “3 tại chỗ” hoặc “1 cung đường, 2 địa điểm” (mô hình vừa sản xuất vừa cách ly), nếu không đáp ứng điều kiện các nhà máy phải tạm ngừng hoạt động.

Theo ước tính của VDSC, ít nhất 70% DN sản xuất ở miền Nam phải trì hoãn việc sản xuất của họ ngay khi lệnh phong tỏa có hiệu lực. Ngoài ra, các công ty có thể hoạt động theo mô hình sản xuất và kiểm dịch cũng phải chịu chi phí vận hành rất lớn và giảm 40- 50% công suất.

Các biện pháp nghiêm ngặt chống dịch COVID-19 hiện đang mang đến nhiều khó khăn hơn đối với hoạt động logistic và chuỗi cung. Trong khi đó, việc chậm trễ vận tải đường bộ và đóng cửa nhà máy cũng gây áp lực lớn lên hoạt động của cảng, tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu.

Bước sang quý III/2021, hoạt động kinh tế mất đà tăng trưởng đã đạt được trong nửa đầu năm 2021 do các biện pháp ngăn chặn chặt chẽ được áp dụng để kiểm soát sự gia tăng các ca nhiễm COVID-19 mới. Các ngành du lịch, khách sạn và hàng không gần như đi vào bế tắc, các ngành dịch vụ và xây dựng khác cũng chịu tác động nặng nề, trong khi tăng trưởng ở lĩnh vực sản xuất cũng bị kéo xuống mức thấp.

Tăng trưởng GDP phụ thuộc vào hiệu quả chống dịch

Với diễn biến phức tạp của làn sóng dịch lần thứ tư, các chuyên gia cho rằng, triển vọng kinh tế nửa cuối năm sẽ phụ thuộc vào hiệu quả của việc ngăn chặn dịch bệnh và tiến độ tiêm vắc xin.

“Chúng tôi cho rằng chi tiêu hộ gia đình và các ngành dịch vụ sẽ tăng trưởng âm trong quý III/2021. Trong quý IV/2021, nếu không có các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn, hoạt động kinh tế sẽ phục hồi ở mức thấp do những ảnh hưởng sâu sắc từ đại dịch lên thị trường lao động, gián đoạn chuỗi cung ứng và ngân sách của Chính phủ, bảng cân đối của DN và túi tiền hộ gia đình. Bên cạnh đó, việc thúc đẩy tiến độ đầu tư công có thể không như mong muốn do các biện pháp kiểm soát COVID-19 và Chính phủ có thể cần phải sử dụng nguồn lực tài khóa cho mục tiêu phòng chống dịch”, chuyên gia của VDSC nhận định.

Trên cơ sở đó, VDSC cũng đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP năm 2021 của Việt Nam xuống 4,0% so với ước tính trước đó là 5,6%. Nếu các biện pháp thắt chặt tiếp tục kéo dài sau tháng 8/2021, dự báo của VDSC có thể tiếp tục suy giảm.

Kịch bản cơ sở của VDSC đưa ra với giả định Việt Nam sẽ đạt được tình trạng “bình thường mới” - khi 70% dân số hoàn thành việc tiêm chủng - điều này sẽ cho phép hầu hết các ngành kinh tế mở cửa trở lại, việc lưu thông giữa các tỉnh được tiếp tục và nới lỏng hơn đối với các hoạt động xã hội.

Được biết, trong một báo cáo phát hành mới đây, Công ty Chứng khoán VNDIRECT cũng điều chỉnh lại dự báo của mình và đưa ra 2 kịch bản tăng trưởng cho nửa cuối năm 2021 dựa trên tình hình dịch bệnh.

Trong kịch bản cơ sở, VIDIRECT hạ dự báo tăng trưởng GDP năm 2021 của Việt Nam xuống 5,5% so với dự báo trước đó là 6,5%. Một trong số nhiều giả định để VNDIRECT đưa ra cho kịch bản này là Việt Nam cơ bản kiểm soát được làn sóng lây nhiễm thứ tư trong tháng 8/2021 và đẩy lùi hoàn toàn vào cuối qúy III/2021. Tuy nhiên vào thời điểm hiện tại, điều này là không thể.

Với kịch bản tiêu cực, VNDIRECT dự báo GDP năm 2021 của Việt Nam có thể chỉ tăng trưởng 5,0% so với cùng kỳ. Dự báo này dựa trên các giả định: Đợt lây nhiễm thứ tư sẽ kéo dài hơn, nhiều tỉnh, thành phải áp dụng Chỉ thị 16/CT-TTg để ngăn chặn sự lây lan của virút; Thêm nhiều khu công nghiệp phải tạm dừng hoạt động; Tỷ lệ tiêm chủng thấp do thiếu nguồn cung cấp vắc xin; Việt Nam sẽ không thí điểm đón khách du lịch quốc tế trong năm nay; Việc mở cửa trở lại của các nền kinh tế lớn trên thế giới (Hoa Kỳ, Trung Quốc…) có thể bị chậm lại do số ca lây nhiễm gia tăng mạnh trở lại do biến thể Delta.