Theo USA Today và Reuters, Đặc phái viên của Chính phủ Mỹ về vấn đề Afghanistan Zalmay Khalilzad trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Tolo News ngày 2/9 cho biết, thỏa thuận trên đạt được sau nhiều tháng đàm phán giữa các quan chức Mỹ với các đại diện của Taliban.
Thỏa thuận này vẫn phải được Tổng thống Mỹ Donald Trump phê chuẩn trước khi có thể được ký kết. “Chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận về nguyên tắc với Taliban nhưng dĩ nhiên cho đến khi Tổng thống Mỹ nhất trí với thỏa thuận, đó vẫn chưa phải là thỏa thuận cuối cùng”, ông Khalilzad nói.
Thỏa thuận hòa bình sơ bộ này sẽ mở đường cho việc rút quân theo giai đoạn của quân đội Mỹ khỏi Afghanistan và chấm dứt cuộc chiến tranh kéo dài nhất của nước này. Theo ông Kalilzad, các nhà đàm phán Mỹ đã nhất trí về việc rút gần 5.000 binh sỹ Mỹ đang đóng quân tại 5 căn cứ ở Afghanistan trong vòng 5 tháng tới.
Đổi lại, Taliban sẽ phải thực hiện cam kết giảm tình trạng bạo lực và không để các nhóm cực đoan như Al Qaeda hay Nhà nước Hồi giáo (IS) sử dụng Afghanistan làm căn cứ để tấn công Mỹ và các đồng minh.
Theo ông Khalilzad, mục tiêu của thỏa thuận là nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh của Mỹ tại Afghanistan và đưa đến việc giảm tình trạng bạo lực ở nước này. Song, ông Khalilzad xác nhận thỏa thuận này không bao gồm thỏa thuận ngừng bắn.
Thay vào đó, các cuộc đàm phán nội bộ của Afghanistan sẽ được tiến hành, có thể là tại Na Uy, nhằm đạt được một thỏa thuận chính trị rộng hơn, chấm dứt cuộc chiến giữa Taliban và Chính phủ ở Kabul. Ông Khalilzad cũng từ chối cho biết lực lượng còn lại trong số gần 14.000 lính Mỹ sẽ ở lại Afghanistan thêm bao lâu trong giai đoạn đầu của việc rút quân.
Trong các tuyên bố trên mạng xã hội, ông Khalilzad cho biết đã hoàn tất đàm phán với Taliban vào cuối tuần qua và đã bay tới Kabul để thông báo cho các lãnh đạo Afghanistan về thỏa thuận. Một trợ lý của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani xác nhận các quan chức nước này đang xem xét thỏa thuận.
Thỏa thuận này nếu đạt được sẽ cho phép ông Trump tuyên bố chiến thắng trong việc thực hiện một lời hứa cốt lõi trong chiến dịch tranh cử năm 2016 trong bối cảnh ông đã bước vào cuộc đua nhằm tiếp tục giữ vị trí hiện nay tại kỳ bầu cử năm 2020.
Tổng thống Mỹ thời gian qua liên tục nói rằng Mỹ không nên can dự vào những cuộc chiến không hồi kết tốn kém. Ông Trump thời gian qua đã công khai về việc muốn đưa 14.000 binh sỹ Mỹ từ Afghanistan về nước. Mỹ đã phát động chiến dịch nhằm lật đổ Taliban vào năm 2001.
Tuy nhiên, nhiều quan chức Afghanistan và các trợ lý an ninh quốc gia của Mỹ lo ngại rằng việc Mỹ rút quân có thể khiến Afghanistan rơi vào một cuộc nội chiến mới có thể đưa Taliban trở lại nắm quyền và cho phép các phần tử cực đoan quốc tế, trong đó có IS, tới ẩn nấp tại đây.
Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Taliban diễn ra trong bối cảnh tình trạng bạo lực vẫn tiếp diễn. Ngay trong cuối tuần qua, Taliban vẫn tiến hành 2 cuộc tấn công quy mô lớn nhằm vào các thành phố lớn ở miền bắc Afghanistan là Kunduz và Pul-e Khumri.
