Cuộc đời hy sinh vì chồng con
Trong lễ tang ông McCain được tổ chức trang trọng ở tòa nhà Quốc hội Mỹ hôm 31/8, giữa những nhà lãnh đạo Mỹ và người thân, bạn bè của cố Thượng nghị sỹ, nhiều người chú ý tới một phụ nữ đã nhiều tuổi. Vẫn tô son, đánh má hồng và mặc áo chấm bi mà u trắng đầy kiểu cách, người phụ nữ ngồi lặng im khi các lãnh đạo quốc hội Mỹ và Phó Tổng thống Pence đọc điếu văn, dành những lời tưởng nhớ McCain. Thi thoảng, bà giơ khăn tay lên lau nước mắt. Người phụ nữ đó chính là bà Roberta Wright – mẹ của ông McCain, năm nay đã 106 tuổi.
Bà Roberta Wright sinh năm 1912 ở Muskogee, bang Oklahoma. Cha của bà là một nhà đầu cơ dầu mỏ khá thành công nhưng đã tự nguyện nghỉ việc sớm để có thời gian chăm sóc và dạy dỗ con cái. Tuổi thơ của bà Roberta và những người chị em trong gia đình là những chuyến di chuyển trong suốt nhiều tuần, đôi khi là dọc bờ biển California hay là khắp khu vực Ngũ Đại Hồ để tìm hiểu về cuộc sống, con người và những bài học mà sách vở không có.
Chính những chuyến đi như vậy đã trở thành “bản thiết kế” cho những “lớp học di động” mà bà Roberta về sau thế chỗ cha bà “đứng lớp” cho các con. Cũng chính tình yêu thương và cách giáo dục như vậy nên bà Roberta ngay từ nhỏ đã bộc lộ tính cách phóng khoáng. “Mẹ tôi là người phụ nữ hướng ngoại và không thể kìm nén”, ông McCain viết về mẹ trong hồi ký.
Bà Roberta gặp chồng của mình – ông John S McCain Jr., thường được gọi là “Jack” - khi đang là sinh viên của trường Đại học Nam California. Lúc bấy giờ, ông Jack đang phục vụ trên tàu USS Oklahoma. Hai người nhanh chóng yêu nhau say đắm nhưng mẹ của bà Roberta muốn một người con rể xuất sắc hơn một thủy thủ nên đã ra sức cấm cản.
Tình cảm càng bị đè nén càng mạnh mẽ, cộng thêm với tính cách cương trực và mạnh mẽ vốn có, vào một ngày cuối tuần, bà Roberta đã quyết định bỏ trốn tới Tijuana, Mexico cùng với người yêu. Năm đó bà mới 19 tuổi. Tháng 1/1933, bà Roberta và ông Jack McCain quyết định tổ chức hôn lễ.
Sau đám cưới, bà Roberta bước vào quãng thời gian hoàn toàn khác so với cuộc sống sôi động vốn có trước đó. Trong vòng 10 năm kể từ khi kết hôn, bà lần lượt sinh 3 người con trai, đặt tên là Jean, John và Joseph. Trong lúc chồng vắng nhà biền biệt trong những chuyến công tác, bà Roberta McCain một mình nuôi dạy các con.
Vì tính chất công việc của ông Jack nên bà Roberta và các con cũng thường xuyên phải đổi chỗ ở. Dù vậy nhưng bà vẫn không hề phàn nàn, thậm chí còn tự nguyện gắn bó với cuộc sống chờ đợi của vợ một người lính hải quân. “Đối với tôi, hải quân tượng trưng cho tất cả những gì tốt đẹp ở nước Mỹ,” bà phát biểu trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2008.
Trong những cuộc phỏng vấn sau này, bà vẫn hào hứng kể về những ngày tháng một mình lái xe chở 3 đứa con nhỏ di chuyển khắp đất nước, dạy chúng đọc chữ, làm phép tính… một cách đầy phấn khích.
Cổ lai hy vẫn tự lái xe đi… “phượt”
Hoàn thành trung học, ông John McCain tiếp bước cha vào Học viện Hải quân Mỹ ở Annapolis, Maryland rồi trở thành phi công và tham chiến ở Việt Nam. Vốn đã quá quen với nỗi sợ hãi mơ hồ của một người vợ quân nhân, với những đợt triển khai chiến đấu kéo dài và cả cảnh tượng chồng ngày đêm sống dưới nước ở cách nửa vòng Trái đất nên khi con trai được điều động tới Việt Nam, mọi việc trong gia đình bà Roberta vẫn diễn ra khá bình thường.
 |
| Bà Roberta Wright tại đám tang con trai |
Tháng 10/1967, khi bà Roberta và chồng đang chuẩn bị đi dự tiệc tối tại Đại sứ quán Anh ở Iran thì nhận được tin báo máy bay của con trai họ - John McCain – đã bị bắn rơi. Sau ít phút yên tĩnh, cả hai vẫn quyết định đi dự tiệc như không có chuyện gì xảy ra. Kể từ phút đó, họ không nhắc gì về người con trai John nhưng trong thâm tâm bà Roberta như đứt từng khúc ruột vì nghĩ rằng con trai đã chết.
Theo bà Roberta, sau này, nhận tin con vẫn còn sống, bà đã mừng như chết đi sống lại. Bản tin đó được bà coi là “thông tin tuyệt vời nhất trong đời” bà. Dù vậy nhưng bà Roberta McCain lại bỏ lỡ khoảnh khắc con trai bà được phóng thích được phát trên truyền hình vào năm 1973.
Khi cả chồng và con trai đều đã hoàn thành phận sự với đất nước cũng là lúc bà Roberta dành thời gian cho bản thân. Lúc bấy giờ, dù đã ở tuổi xưa nay hiếm nhưng bà và người chị em song sinh Rowena Wright vẫn thường xuyên tự lái xe đi thám hiểm thế giới. Mỗi khi “hứng” lên, các cụ ngay lập tức sẵn lòng lên đường. Họ đã cùng nhau trải qua không ít chuyến du lịch mạo hiểm, lái xe qua sa mạc ở Jordan trong đêm tôi, nhảy phà tới Macau hay đi bộ qua châu Âu bằng số tiền chưa đến 5 USD/ngày.
Trong những chuyến đi như vậy, 2 cụ bà không ngại ngần tới những nơi hoang vu, ít người qua lại để cùng nhau tận hưởng những điều mà chưa từng được thưởng thức khi còn trẻ tuổi. Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin New York Times năm 2007, bà Roberta kể rằng trong mỗi chuyến đi, bà thường mang theo một khẩu súng ngắn. Yêu cầu của 2 cụ bà cũng rất đơn giản, chỉ cần điểm dừng chân có ánh sáng và nước nóng.
Một lần, khi tới Pháp vào những năm 1990, 2 cụ bà định thuê xe hơi để tự lái dọc nước Pháp nhưng bị từ chối với lý do các cụ đã quá nhiều tuổi để lái xe, bà Roberta bèn bỏ ra ngoài mua luôn một chiếc xe để lái! Kết thúc hành trình, bà gửi chiếc xe về khu Bờ Tây của nước Mỹ để trở về người không. Khi về đến Mỹ, 2 cụ bà đến nhận xe rồi tiếp tục lái xe từ đó về San Francisco! Cứ như vậy, 2 cụ bà rong ruổi khắp nơi cho đến khi bà Rowena qua đời vào năm 2011.
Luôn sát cánh cùng con
Không chỉ đi cùng chị gái, bà Roberta cũng vô số lần đi “bụi” 1 mình. Có lần, ông McCain gọi điện hỏi thăm mẹ mới tá hỏa bà Roberta đang một mình lái xe xuyên nước Mỹ mà không hề nói cho các con! Khi đó, bà đã ngoài 90 tuổi. Thêm một điểm khá thú vị nữa ở cụ bà này là việc dù tuổi tác đã cao nhưng bà vẫn có thói quen phóng nhanh mỗi khi lái xe và từng nhiều lần bị phạt vì lỗi này.
Trong cuốn hồi ký của mình, ông McCain viết rằng bằng cách “mô phỏng và phóng đại” những tính cách của mẹ mà ông dần trở thành “con trai của mẹ”. Ví dụ, bà Roberta là người rất cởi mở thì ông McCain cũng là người rất ồn ào.
“Tôi đã học được từ mẹ không chỉ cách thức để vượt qua những trở ngại của cuộc sống mà cả việc luôn sẵn sàng đón nhận những biến cố đó, xem đó như những gia vị khiến cuộc sống trở nên thú vị hơn. Mẹ đã dạy tôi cách tìm thấy niềm vui trong cuộc đời mà những bất hạnh không thể cướp đi niềm yêu sống trong tôi”, ông viết.
Trong suốt chiến dịch tranh cử của ông McCain vào năm 2008, bà Roberta dù đã 95 tuổi nhưng vẫn luôn sát cánh cùng người con trai 71 tuổi. Chính sự ngổ ngáo và dí dỏm của bà đã giúp ông McCain kết nối được thêm với nhiều cử tri khác. Khi bị chỉ trích cho rằng mình đã quá già để có thể bầu làm tổng thống, ông McCain chỉ nhún vai chỉ vào mẹ mình còn bà Roberta cũng vui vẻ phụ họa.
Ông John McCain từng viết trong một cuốn sách của ông rằng: “Mẹ tôi được nuôi dưỡng để trở thành một người phụ nữ mạnh mẽ, quyết đoán – một người hoàn toàn tận hưởng cuộc sống và luôn tìm cách tận dụng tối đa cơ hội. Bà được khuyến khích nên chấp nhận, với thái độ cao thượng và tinh thần hài hước, những trách nhiệm và hy sinh bắt nguồn từ sự lựa chọn của bà. Tôi biết ơn bà vì bà đã dạy cho tôi bài học về sự mạnh mẽ”.
Bà Roberta hiện đã chậm chạp hơn sau một lần bị đột quỵ nhưng trong cuốn sách cuối cùng được xuất bản hồi đầu năm, ông John McCain cho biết sức mạnh của tự nhiên vẫn luôn bùng cháy trong con người cụ bà 106 tuổi này.
