Nguy hại từ việc lạm dụng nước ngọt có ga

Béo phì, loét dạ dày vì uống nước ngọt có ga

Dù đã trải qua nhiều tháng nhưng đến nay, bác sĩ Vũ Thị Thanh vẫn nhớ như in về một bệnh nhân phải nhập viện cấp cứu vì tăng đường huyết. Và điều lạ là, trong suốt thời gian ở bệnh viện, bệnh nhân này lúc nào cũng kè kè một chai Coca-Cola bên cạnh.

“Khi tôi hỏi: “Tại sao lúc nào cũng thấy cháu cầm chai Coca-Cola thế?”, thì cậu bé trả lời rằng: “Cháu thích uống Coca-Cola bác ạ, nếu không có nó cháu không chịu được. Mỗi ngày, cháu phải uống 2 lít nước ngọt Coca-Cola”. Câu trả lời của cháu khiến tôi giật mình. Vì thực ra bệnh nhân này là con trai của một người bạn thân của tôi. Cậu bé chỉ mới 20 tuổi. Sau khi học xong phổ thông, cháu sang Mỹ du học 2 năm. Đến lúc trở về, cháu đã tăng lên 30kg so với thể trạng lúc còn ở Việt Nam. Thân hình của cháu lúc trước vốn rất khỏe mạnh, nhưng kể từ khi sang Mỹ du học và tăng 30kg, cháu trở thành người béo phì và mắc nhiều bệnh không lây như tim mạch, đường huyết cao. Kết quả là cháu đã phải nhập viện cấp cứu vì đường huyết cao” – bác sĩ Vũ Thị Thanh kể.

Một trường hợp khác cũng mới được bác sĩ Thanh thăm khám và điều trị cách đây không lâu. Đó là trường hợp một cậu bé 11 tuổi (Hoàn Kiếm, Hà Nội) phải nhập viện vì bị viêm loét dạ dày. “Khi hỏi về thói quen ăn uống và sinh hoạt, cháu bé nói rằng cháu thích uống Sting, cũng là một loại nước ngọt có ga. Mỗi sáng, bố mẹ cháu đều đưa tiền cho cháu tự mua đồ ăn sáng trước khi đi học. Nhưng thay vì mua xôi, bánh mỳ hay ăn bún, phở… thì cậu bé lại để dành mua Sting. Hầu như thường xuyên, cháu bé đã nhịn ăn sáng và chỉ uống nước Sting. Cho đến một hôm cách đây không lâu, cháu bé kêu đau bụng và được bố mẹ cho đi khám tại Bệnh viện Bạch Mai. Sau khi nội soi thì phát hiện cháu bé đã bị viêm loét dạ dày”, bác sĩ Thanh cho biết.

Nên có chỉ dẫn cảnh báo khi uống nước ngọt có ga

Bác sĩ Thanh cho biết, nếu uống nước ngọt có ga trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe. Vì trong nước ngọt có ga như Coca-Cola, Sting, Pepsi… chứa rất nhiều đường, hương liệu, chất tạo hương, chất tạo độ chua, chất tạo màu… còn về thành phần dinh dưỡng thì không có nhiều. Nếu uống trong thời gian dài sẽ dẫn đến béo phì rất nhanh và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính không lây như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu… 

Theo bác sĩ Thanh, ví dụ như một lon Coca-Cola, thành phần của nó bao gồm nước bão hòa CO2, đường mía, đường HFCS, màu thực phẩm, chất tạo độ chua, hương liệu tự nhiên và cafein. Đường HFCS chính là đường ngô, đây là loại đường đơn. Theo một nghiên cứu của Mỹ, nếu dùng nhiều loại đường này chỉ có tác dụng tích mỡ, không cung cấp chất điện giải. Nếu một người dùng 1.350g đường HFCS trong một năm thì nguy cơ béo phì tăng lên 3 lần. Chất tạo độ chua, nếu dùng nhiều cũng làm cản trở sự hấp thu canxi, gây loãng xương lâu dài. Thêm vào đó còn có thành phần cafein, là một chất kích thích nhưng các nhà sản xuất không ghi rõ liều lượng bao nhiêu nên người dân không biết uống bao nhiêu mới không gây hại cho cơ thể.

Trước tình trạng bệnh tật của hai trường hợp trên, bác sĩ Thanh đã tư vấn cho người nhà và bệnh nhân rằng không nên tiếp tục sử dụng nước ngọt có ga nữa. Tuy nhiên, quá trình “cai” nước ngọt có ga không hề dễ dàng. Bác sĩ Thanh cũng khuyên các bậc cha mẹ nên định hướng cho con cái từ bỏ loại thức uống không có nhiều ích lợi cho sức khỏe này. Khi trẻ khát, cho uống nước lọc để giải tỏa cơn khát.

“Trong các chuyến công tác nước ngoài, tôi thấy nhiều nước như Mỹ, Nhật Bản, Úc họ không cấm nước ngọt có ga nhưng họ có những băng rôn, áp phích hay những tờ quảng cáo tuyên truyền rằng loại đồ uống này không tốt cho sức khỏe để người dân lựa chọn có nên uống hay không. Những tờ quảng cáo này được treo tại các bến xe, bệnh viện, nơi công cộng đông người. Ví dụ như một bệnh viện ở Boston (Mỹ), họ có tờ quảng cáo về mức độ nên sử dụng các loại đồ uống. Trên tờ quảng cáo có hình ảnh như cột đèn giao thông gồm 3 màu xanh, đỏ, vàng. Chai nước bình thường họ vẽ ở đèn xanh, chai nước như Coca-Cola họ vẽ ở ô màu đỏ, còn những loại đỡ nguy hại hơn thì vẽ ở ô đèn vàng. Chính những tờ tuyên truyền đó đã cảnh báo cho người dân khiến người dân thay đổi thói quen và nhận thức dùng đồ uống. Ở Việt Nam mình, cũng rất cần những thông tin tuyên truyền như vậy” - bác sĩ Thanh nhấn mạnh.