Một là, giữa hai nước không có quan hệ ngoại giao trong giai đoạn từ 1967-1992. Hai là, Liên Xô đã luôn là nguồn chính cung cấp người Do Thái di cư và hồi hương về Tổ quốc lịch sử.
Bởi vậy, ban lãnh đạo của Mossad, cũng như của bản thân Israel, một mặt tích cực hoạt động để thúc đẩy công dân Liên Xô xuất cảnh, mặt khác luôn cố gắng không vượt quá khuôn khổ trong các chiến dịch đặc biệt của mình vì sợ Liên Xô siết chặt quy định xuất cảnh.
Những cuộc đối đầu
Trong Mossad có một đơn vị độc lập là Nativ (trong tiếng Do Thái là “đường mòn”, “lối vượt”) gồm không quá 200 nhân viên. Chính họ làm nhiệm vụ giúp đỡ người Do Thái xuất cảnh khỏi Liên Xô và các nước phe XHCN. Hàng loạt vụ scandal ở Nga trong thập niên 1990 chính là liên quan đến hoạt động của họ.
Ví dụ, năm 1996, khi nhận hàng loạt ảnh vũ trụ mật chụp các mục tiêu chiến lược của các nước Arab từ các sĩ quan GRU, Reuven Dinel, nhân viên Mossad đã bị bắt giữ ở Moskva. Sau đó, anh ta đã bị trục xuất khỏi Nga.
Việc chuyển giao thông tin mật đã được lên kế hoạch thực hiện ở giữa ga tàu điện ngầm Belarusskaya.
Phản gián Nga đã tiến hành thuận lợi vụ bắt giữ. Chỉ có một khó khăn là Dinel là một người rất to khỏe và là võ sĩ Karate đệ thất đẳng.
 |
| Binh sỹ Israel nã pháo vào Syria. |
Tuy nhiên, quá khứ gián điệp không hề cản trở ông ta trở thành đại sứ đặc mệnh toàn quyền Israel ở Ukraine hiện nay, sau khi đã làm đại sứ Israel ở Turkmenia.
Đương kim Tham tán Đại sứ quán Israel và lãnh đạo Nativ ở Ukraine, ông Shmuel Polishchuk theo sự trùng hợp “ngẫu nhiên” cũng từng bị các nhân viên FSB bắt giữ khi nhận hối lộ và cũng bị trục xuất khỏi Nga.
Hành tung bí ẩn
Tháng 8/2014, báo chí đưa tin rằng, trong các trận đánh tranh giành thành phố Pervomaisk, binh lính tiểu đoàn tình nguyện “Donbass” của Ukraine đã phát hiện một thi thể cháy thui, bên cạnh tìm thấy hộ chiếu Israel mang tên Falkov Michael, sinh năm 1977.
Bộ chỉ huy chiến dịch chống khủng bố của Ukraine (trấn áp ly khai ở miền Đông) chỉ được báo cáo về xác chết với hộ chiếu Israel sau đó một tuần. Lập tức người ta cấm tiết lộ thông tin về việc này.
Điều đó cũng dễ hiểu vì công dân Falkov không đơn thuần là người Israel. Ông ta có thời là cố vấn của Benjamin Netanyahu và ngoại trưởng Israel Avigdor Lieberman. Để không làm tổn hại quan hệ với Israel, lực lượng an ninh Ukraine đã tìm cách đổ tội cho tình báo Nga.
 |
| Biểu tượng của cơ quan tình báo Israel. |
Nhưng khó tin và ầm ĩ nhất tất nhiên là câu chuyện về vụ mưu sát bất thành Edward Snowden. Các chuyên gia tình báo đối ngoại Nga không loại trừ sự dính líu của các điệp viên Mossad với vụ này.
Tháng 8/2014, nhiều báo chí Mỹ đăng bài phỏng vấn một nhân viên FSB giấu tên. Nói một cách ngắn gọn thì bài phỏng vấn đăng một năm sau khi Nga cho phép Snowden tị nạn chính trị đã tiết lộ kế hoạch của CIA và Mossad nhằm bắt cóc Snowden và đưa anh ta sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo đó, sau khi bắt giữ, Snowden sẽ được đưa bằng máy bay đến căn cứ quân sự Mỹ Diego Garcia ở Ấn Độ Dương, nơi mà trong những năm gần đây Mỹ dùng để giam giữ khủng bố.
Ban đầu, CIA đề nghị cơ quan tình báo Anh MI-6 thực hiện kế hoạch này. MI-6 đã bác bỏ kế hoạch này vì họ cho là không khôn ngoan. Mossad nhận thực hiện kế hoạch mặc dù có không ít nhân viên FSB bảo vệ Snowden suốt ngày đêm.
Các điệp viên Mossad đã bị phát hiện và bản thân kế hoạch này bị lộ tẩy. Họ đã được yêu cầu tự rời khỏi Nga để tránh làm to chuyện, còn cuộc tranh cãi sau đó giữa Nga, Mỹ và Israel đã tiếp diễn thêm nửa năm nữa./.
