Các tuyên bố được đưa ra gần như đồng thời trên Twitter khi ông Erdogan tham gia cuộc họp Nội các để thảo luận về việc trục xuất 10 đại sứ phương Tây, một động thái sẽ mở ra rạn nứt ngoại giao sâu sắc nhất của Thổ Nhĩ Kỳ với phương Tây trong 19 năm cầm quyền của ông.
Các tuyên bố được coi là hạ nhiệt căng thẳng sau khi ông Erdogan cho biết vào cuối tuần rằng ông đã ra lệnh cho các đặc phái viên được tuyên bố là "persona non grata" vì kêu gọi trả tự do cho Osman Kavala, một nhà từ thiện bị giam giữ trong bốn năm với tội danh tài trợ cho các cuộc biểu tình và tham gia vào một cố gắng đảo chính.
"Hoa Kỳ lưu ý rằng họ duy trì sự tuân thủ Điều 41 của Công ước Viên về Quan hệ Ngoại giao", Đại sứ quán Hoa Kỳ cho biết trên Twitter.
Chín đại sứ quán khác - Đức, Pháp, Canada, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch và Phần Lan - đã công bố các thông điệp tương tự hoặc tweet lại thông điệp của Hoa Kỳ.
| |
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan chủ trì một cuộc họp nội các tại Ankara ngày 25/10/2021. Ảnh: Murat Cetinmuhurdar / PPO phát qua Reuters |
Hãng thông tấn nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu, trích dẫn các nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống, đưa tin rằng ông Erdogan đã "hoan nghênh" các tuyên bố. Anadolu và đài truyền hình nhà nước TRT mô tả các tuyên bố là "một bước lùi" của các đại sứ quán.
"Các cơ quan ngoại giao tiếp tục công việc của mình bằng cách tuân thủ nguyên tắc này sẽ luôn được hoan nghênh về việc cải thiện quan hệ giữa nước họ và nước ta", Omer Celik, phát ngôn viên Đảng AK của ông Erdogan, nói về điều khoản của Công ước Vienna được các đại sứ quán trích dẫn.
Chỉ thị Tổng thống Erdogan đưa ra cuối tuần trước liên quan đến 10 đại sứ phương Tây vẫn chưa được Bộ Ngoại giao thực hiện, nhưng vẫn có thể được chính thức thông qua tại cuộc họp Nội các.
Một nguồn tin ngoại giao cho biết các đại sứ quán "hy vọng một cách thận trọng" nhưng nói thêm rằng không rõ cuối cùng ông Erdogan sẽ quyết định làm gì.
10 đại sứ liên quan trong vụ việc này đại diện cho các đồng minh NATO, đối tác thương mại và các thành viên của Liên minh châu Âu mà Thổ Nhĩ Kỳ mong muốn gia nhập bất chấp sự khác biệt ngày càng lớn với khối.
Chủ tịch Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ Mustafa Sentop cho biết trước đó vào thứ Hai rằng Hiến pháp nước này cấm thảo luận về các phiên tòa đang hoạt động, bao gồm cả chính trị gia Thổ Nhĩ Kỳ.