Báo cáo tại cuộc họp cho biết, sau 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Phần lớn các chỉ tiêu đều đạt và vượt mục tiêu Nghị quyết đề ra. Chỉ số phát triển con người (HDI) năm 2020 đạt 0,706, có sự cải thiện trong bảng xếp hạng của Liên Hợp quốc (LHQ), từ vị trí 128/187 năm 2011 lên vị trí 117 năm 2019 và có thể cải thiện vào năm 2021.
Chính sách an sinh xã hội khẳng định vai trò là xương sống của hệ thống chính sách xã hội trong phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục các rủi ro của người dân trong cuộc sống, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vừa qua. Chính sách trợ giúp xã hội đã mở rộng về đối tượng, tăng mức hưởng, thực hiện đúng mục đích, đúng đối tượng và đạt hiệu quả. Số người hưởng trợ giúp xã hội thường xuyên tăng lên hàng năm, đạt 3,509 triệu người năm 2021 (bao phủ 3,5% dân số), trong đó trên 55% là người cao tuổi…
Diện bao phủ bảo hiểm xã hội ngày càng mở rộng, ước tính đạt 19 triệu người năm 2022. Tỷ lệ hộ nghèo từ 14,2% năm 2010 xuống còn 2,23% năm 2021. Giảm nghèo tiếp cận theo hướng đa chiều được triển khai quyết liệt, đồng bộ, đổi mới về phương thức, giải pháp thực hiện, tập trung vào các đối tượng nghèo nhất với nhiều mô hình mới, cách làm hay, gắn kết giữa tạo sinh kế, việc làm, đào tạo nghề và xuất khẩu lao động…
Chúng ta đã cơ bản đảm bảo việc tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản ở mức tối thiểu về giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch, thông tin cho người dân. Tiêu biểu, phổ cập giáo dục đã hoàn thành trước thời hạn từ cấp mầm non (trẻ 5 tuổi) đến trung học cơ sở. Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng từ 45,5% năm 2012 lên 67% năm 2022. Đến hết năm 2021, có 88,8 triệu người tham gia bảo hiểm y tế, chiếm 91% dân số…
Phân tích, làm rõ những tồn tại hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI, các thành viên Ban Chỉ đạo đề xuất, dự thảo Nghị quyết một số vấn đề về chính sách xã hội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 xác định mục tiêu: Xây dựng hệ thống an sinh xã hội đa tầng, toàn diện, phổ cập và hiện đại; tăng cường cơ hội tiếp cận và chất lượng các dịch vụ xã hội cơ bản, thiết yếu cho nhân dân, nhất là về nhà ở, y tế, giáo dục; phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, bền vững và hội nhập; đầu tư phát triển con người, nâng cao chất lượng nguồn lao động và phát triển việc làm bền vững…
Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, việc đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa XI cần thẳng thắn làm rõ nguyên nhân của những chỉ tiêu chưa đạt; những mục tiêu định tính như hình thành “lưới an sinh xã hội” trước và sau khi có Nghị quyết.
Theo Phó Thủ tướng, trong giai đoạn tới, việc xây dựng chính sách xã hội cần lưu ý đến những vấn đề mới xuất hiện như: bối cảnh quốc tế là Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Chương trình nghị sự 2030 của LHQ về phát triển bền vững, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp; biến đổi khí hậu, già hóa dân số, xung đột vũ trang… Ở trong nước là vấn đề già hóa dân số, biến đổi khí hậu. Việt Nam trở thành nước có thu nhập trung bình, nhất là sau khi dịch COVID-19 bùng phát.
Nhấn mạnh phải đưa yếu tố văn hóa vào trong các chính sách xã hội, Phó Thủ tướng yêu cầu đưa các nhóm mục tiêu, tiêu chí phát triển bền vững vào các chính sách xã hội giai đoạn mới theo Chương trình nghị sự 2030 của LHQ về phát triển bền vững, Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030.
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc thực hiện các chính sách xã hội trong giai đoạn sắp tới cần mở rộng, có sự đổi mới. Đối với người có công, bên cạnh trợ giúp vật chất, cần chú ý hơn đến yếu tố tôn vinh. Đối với các nhóm yếu thế, cần lưu ý hơn đến nhóm di dân hay nhóm người khuyết tật, tổn thương tâm lý; đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội khi Việt Nam bước vào giai đoạn già hóa dân số, phát triển nghề công tác xã hội...
