Những cảnh báo… giật mình!
Tại một cuộc hội thảo chuyên đề về thuốc lá và sức khỏe vừa được tổ chức mới đây tại thủ đô Hà Nội, ông Nguyễn Đình Trường, Viện trưởng Viện Kinh tế Kỹ thuật thuốc lá Việt Nam cho hay, giới nghiên cứu khoa học mới đây đã phát hiện thuốc lá nhập lậu JET và HERO đang tiêu thụ phổ biến trên thị trường Việt Nam đã được nhà sản xuất chủ động đưa nhóm chất coumarin không có trong danh mục được phép sử dụng trong thực phẩm của Bộ Y tế vào trong sản phẩm, gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Hiện các sản phẩm thuốc lá hợp pháp tại Việt Nam đều không được phép sử dụng chất này.
Kết quả phân tích bằng phương pháp sắc ký khí khối phổ (GC-MS) cho thấy trong sợi và khói thuốc HERO và JET nhập lậu đều xuất hiện cấu trúc phân tử các chất độc hại ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt là trong sợi có chất 7-Hydroxy-6-methoxy-2H-1-benzopyran-2-onethuộc nhóm coumarin.
Theo các chuyên gia y tế, coumarin không có tự nhiên trong sợi thuốc lá nguyên liệu, bản chất coumarin có trong sản phẩm thuốc lá điếu là do con người chủ động đưa vào thông qua việc gia liệu cho thuốc lá, tạo nên cảm giác hương thơm thích thú, quyến rũ, vị đậm, dễ gây nghiện cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, đã có các nghiên cứu về tác hại của coumarin làm phụ gia trong thực phẩm (tác dụng độc hại trên hệ thần kinh, tim, mạch máu, gan động vật, cũng như gây khối u ung thư và điều kiện độc hại trong cơ thể người).
Cũng bởi lý do này, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ - FDA đã cấm sử dụng coumarin trong thực phẩm. Không chỉ gây ra các bệnh hô hấp, tim mạch, ung thư..., Thạc sĩ – BS. Mai Bá Tiến Dũng - Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân, TP.HCM, Phó Chủ tịch Hội Giới tính Việt Nam khuyến cáo, những độc tố nêu trên trong thuốc lá lậu còn ảnh hưởng đến tình trạng rối loạn cương và gây ra tình trạng xơ vữa mạch máu và hẹp lòng động mạch ở nhiều nơi trong cơ thể, trong đó có mạch máu ở dương vật. Ngoài ra, những độc tố trong thuốc lá lậu còn tác hại lên thần kinh ngoại biên, từ đó ảnh hưởng đến “quá trình cương” của dương vật.
BS. Mai Bá Tiến Dũng cũng cảnh báo, đối với những người có thói quen sử dụng các loại thuốc lá nhập lậu càng lâu, số lượng hút càng nhiều thì thời gian vô sinh càng kéo dài…, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến những “trục trặc” khác về sức khỏe tình dục của nam giới.
Cũng theo BS.Tiến Dũng, Coumarin là một chất kháng đông, dùng liều cao kéo dài gây rối loạn thẩm phân mao mạch; xuất huyết, rất nguy hiểm ở bệnh nhân loét dạ dày tá tràng, chấn thương, cao huyết áp; gây dị ứng, rụng tóc, viêm gan, xuất huyết bàng quang và nguy cơ ung thư bàng quang. Trong khi đó, chất cadimi nhiễm độc cấp tính gây rối loạn tiêu hóa; nhiễm độc mãn tính gây mềm xương, loãng xương; rối loạn chức năng sinh lý của đàn ông,…
Ngoài ra, JET và HERO có độ ẩm rất cao (14,3% và 14,6%), cao hơn so với độ ẩm các sản phẩm thuốc lá điếu sản xuất trong nước (13,0 ± 0,5%), vì vậy rất dễ phát sinh nấm men, nấm mốc, giảm chất lượng trong quá trình bảo quản gây nguy hiểm cho người tiêu dùng như: Ngộ độc, ung thư, thậm chí có thể gây tử vong khi sử dụng.
Tự bảo vệ mình, trước khi quá muộn…!
Là lời khuyên của TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Y tế, ông cũng là người đã chắp bút soạn thảo Luật Phòng chống tác hại thuốc lá. Theo TS. Nguyễn Huy Quang, nói chung các sản phẩm thuốc lá đều độc hại và ảnh hưởng lớn đối với sức khỏe của người hút cũng như những người xung quanh. Cụ thể, trong thuốc lá có rất nhiều chất độc, đặc biệt là chất gây ung thư, gây nghiện… Ngoài ra, trong thuốc lá còn có chất phóng xạ ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe của người hút.
Thuốc lá nhập khẩu chính ngạch và sản xuất trong nước đã vậy, ông Quang cho biết, thuốc lá nhập lậu còn nguy hiểm hơn khi chứa trong đó rất nhiều những chất cấm không được phép đưa vào trong thuốc lá, bởi thuốc lá nhập lậu không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; không công bố tiêu chuẩn vệ sinh, an toàn chất lượng theo quy định.
Cũng chính vì không được kiểm soát về chất lượng, lãnh đạo Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho rằng, việc sử dụng các sản phẩm này độc hại gấp nhiều lần các sản phẩm chính ngạch. Bởi lẽ đó, theo ông Quang, người tiêu dùng tuyệt đối không nên sử dụng các loại sản phẩm “trôi nổi”, không rõ nguồn gốc, xuất xứ… Nếu sử dụng thì nên dùng các sản phẩm được nhập khẩu hợp pháp, hoặc được sản xuất trong nước, được kiểm soát về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm…
Theo TS. Nguyễn Huy Quang, việc sử dụng các sản phẩm nhập lậu không chỉ nguy hại cho sức khỏe mà còn là hành vi tiếp tay cho tình trạng buôn lậu thuốc lá, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Tuy nhiên, thuốc lá là loại sản phẩm được tiêu dùng theo “gu” (nhiều người chỉ thích sử dụng một loại thuốc lá, đánh vào thị hiếu tiêu dùng này, những kẻ làm ăn không chân chính đã đưa các chất độc hại có tác dụng tạo mùi thơm đặc biệt, độc, lạ vào để đầu độc người tiêu dùng), trong khi đó các sản phẩm thuốc lá giả, nhập lậu chủ yếu vào thị trường nội địa bằng các đường tiểu ngạch (đường bộ, biển) nên rất khó kiểm soát. Khi chúng ta chưa thể kiểm soát được thị trường này, người tiêu dùng nên tự bảo vệ sức khỏe của mình, trước khi đã quá muộn! – ông Quang khẳng định.