Phường An Phú Đông, Quận 12 (TP HCM): Một quyết định xử phạt cần được xem xét lại căn cứ pháp lý

Một hành vi, nhiều lần lập biên bản, ra quyết định

Theo hồ sơ, năm 2001, ông Nguyễn Văn Dũng (SN 1973) mua đất của bà Bùi Thị Anh (SN 1936) tại khu phố 1, phường An Phú Đông gồm thửa 758, tờ bản đồ 40, diện tích 148m2, đã được cấp “sổ đỏ” (đất ở đô thị) và một phần thửa 18,19, 20 tờ bản đồ 40 diện tích 216m2 đã lập thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất, lập bản vẽ và kiểm tra nội nghiệp (chưa được cấp “sổ đỏ” vì đất quy hoạch cây xanh - NV), mặt tiền đường An Phú Đông 03.

Năm 2016, ông Dũng có dựng hàng rào khung sắt, tôn sắt. Ngày 10/2/2017, UBND phường mời ông Dũng làm việc về việc dựng hàng rào. Ngày 8/5/2017, Phó Chủ tịch UBND phường ra quyết định 181/QĐ-UBND xử phạt ông Dũng 4 triệu đồng; buộc khôi phục lại tình trạng đất vì có hành vi lấn, chiếm đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở. Ngày 19/5/2017, Chủ tịch UBND phường ra quyết định 195/QĐ-UBND cưỡng chế với vi phạm trên. Nhưng quyết định xử phạt và quyết định cưỡng chế này không được thực hiện, hàng rào khung sắt, tôn sắt vẫn tồn tại.

Ông Dũng cho hay hơn 6 năm sau, khoảng tháng 7/2023, trời mưa lớn, hàng rào bị đổ ngã, gây nguy hiểm cho người đi lại nên cán bộ địa phương yêu cầu ông sửa chữa, dựng lại. Hàng rào cũ ông sơn tôn, hàn lại khung sắt như trước đây, vẫn là 6 tấm tôn. Phần bên cạnh, ngay mương nước, ông làm thêm hàng rào tôn khung sắt để bảo vệ tài sản cho khu đất bên trong.

Cùng vị trí như năm 2017 nhưng ngày 11/8/2023, khi làm việc với ông Dũng, UBND phường xác định ông Dũng xây hàng rào khung sắt, tôn sắt cao 3m, dài 9,2m trên đất nông nông nghiệp, không có giấy phép.

Ngày 19/9/2023, UBND phường lập biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai với ông Dũng vì có hành vi làm biến dạng địa hình. Cụ thể: San lấp đất có mặt nước chuyên dùng, kênh mương tưới tiêu nước và xây dựng cổng rào (khung sắt, tôn sắt) trên đất nông nghiệp với diện tích san lấp khoảng 30m2, cao 0,5m, dựng hàng rào khung sắt, vách tôn dài khoảng 9,2m.

Ngày 21/9/2023, UBND phường ra quyết định xử phạt 471/QĐ-UBND số tiền 3,5 triệu đồng, buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất với hành vi nêu trên.

Tuy nhiên, ngày 28/12/2023, UBND phường lại hủy bỏ quyết định 471 với lý do “áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục không đúng, không đầy đủ với hành vi hành chính”.

Ngày 3/1/2024, UBND phường ra quyết định mới 03/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính “trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt” với ông Dũng tiền 2,5 triệu đồng. Lần này, UBND phường cho rằng ông Dũng có hành vi dựng cổng ra vào, tường rào các loại, công trình trái phép “trong phạm vi đất dành cho đường bộ”. Cụ thể là dựng cổng rào khung sắt, vách tôn cao 3m, dài 3,65m.

Ngày 16/4/2024, UBND phường ban hành quyết định cưỡng chế; ngày 24/5/2024 thực hiện cưỡng chế.

Người dân có thể khiếu nại, hoặc khởi kiện ra tòa

Ngày 8/7, trả lời phóng viên (PV) Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN), UBND phường An Phú Đông có văn bản 586/UBND cho rằng vị trí công trình vi phạm của ông Dũng theo tài liệu bản đồ 02/CT-UB thuộc một phần thửa 474 tờ bản đồ số 5, đất nằm tiếp giáp theo mương nước và trong mương nước; Theo tài liệu bản đồ năm 2005 thì tiếp giáp thửa 20, tờ bản đồ 40 là phần đất thuộc đường giao thông và phần đất trong lộ giới 30m; Mặt khác, theo sổ đỏ đã cấp cho ông Dũng và một người khác là ông Nguyễn Anh Tú, thì phía Đông là đường đi.

Trước đó, PV đặt câu hỏi cùng 1 vị trí công trình nhưng năm 2017, UBND phường xác định hành vi là lấn, chiếm đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở; còn năm 2024 sao lại xác định là xây dựng trái phép trên đất dành cho đường bộ? UBND phường cho rằng 2 quyết định xử phạt cho 2 hành vi khác nhau và tại 2 thời điểm khác nhau.

Luật sư Trương Văn Tuấn (Đoàn LS TP HCM) đánh giá, hồ sơ xử lý hành chính sự việc này chưa đầy đủ, như chưa rõ quyết định 03/QĐ-XPHC không nêu rõ được ban hành dựa trên biên bản vi phạm hành chính nào? Quyết định 181/QĐ-UBND và quyết định 195/QĐ-UBND cưỡng chế hồi năm 2017 vì sao lại không được thực hiện?

Một điều cần lưu ý nữa, là trong quyết định 03/QĐ-XPHC lại nêu một căn cứ là biên bản 09/BB-XM do UBND phường lập hồi 10h ngày 27/12/2023 “xác minh tình tiết vụ việc vi phạm hành chính với chủ đầu tư là ông Nguyễn Văn Dũng”. Tuy nhiên ông Dũng cho rằng không biết, không ký và đến nay không nhận được biên bản này. UBND phường đến nay cũng không cung cấp biên bản này cho Báo PLVN.

LS Tuấn cho rằng như vậy, UBND phường An Phú Đông cần công khai các căn cứ pháp lý gồm “biên bản vi phạm hành chính”, và “biên bản xác minh tình tiết vụ việc vi phạm hành chính” của quyết định 03/QĐ-XPHC. Nếu Quyết định 181/QĐ-UBND và quyết định 195/QĐ-UBND cưỡng chế hồi năm 2017 không được thực hiện, thì UBND phường cũng phải ra quyết định hủy bỏ các quyết định này.

“Tôi cũng cho rằng phường An Phú Đông cần xác định lại có sự nhầm lẫn gì ở đây hay không, khi cho rằng ông Dũng là “chủ đầu tư”. Nếu xác định ông Dũng là “chủ đầu tư”, thì phường cần nêu rõ điều khoản luật nào quy định người dựng hàng rào chỉ với mấy tấm tôn là “chủ đầu tư””, LS Tuấn nói.

LS Tuấn hướng dẫn, trường hợp cho rằng phường đã ra quyết định xử phạt không đúng quy định về quy trình, hình thức, nội dung; thì ông Dũng có thể khiếu nại quyết định trên, hoặc khởi kiện ra tòa.