Một số mỏ đã kết thúc khai thác nhưng chưa đóng cửa
Đơn cử như cử tri xã Tịnh Thiện (TP Quảng Ngãi) đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo xử lý dứt điểm việc phục hồi môi trường, bàn giao mặt bằng cho địa phương sau khi khai thác khoáng sản với các DN đã thực hiện khai thác đất đồi trên địa bàn xã này.
UBND tỉnh xác nhận, một số mỏ khoáng sản đã kết thúc khai thác, nhưng chưa hoàn thành công tác đóng cửa mỏ. Nguyên nhân chính là do các DN chưa nghiêm túc, chậm thực hiện đóng cửa mỏ; trong khi các sở, ngành, địa phương chưa kiên quyết xử lý theo quy định. Bên cạnh đó, một số quy định pháp luật chưa rõ ràng với trường hợp mỏ khoáng sản khi chủ mỏ bị thu hồi đăng ký kinh doanh, nhưng chưa giải thể, phá sản.
Như với mỏ đất Núi Đoài (xã Tịnh Thiện), ngày 11/9/2015, UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Cty TNHH Xây lắp và Thương mại Xuân Phát. Mỏ đất Núi Đoài hết phép vào ngày 12/9/2018, nhưng sau khi kết thúc khai thác, DN không cải tạo, phục hồi môi trường, không đóng cửa mỏ.
Hiện tại, Cty này đã bị thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh, nhưng chưa thuộc trường hợp phá sản, giải thể, nên UBND tỉnh chưa có cơ sở tổ chức thực hiện việc sử dụng tiền ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường của mỏ đất Núi Đoài để cải tạo, phục hồi môi trường, đóng cửa mỏ theo khoản 2 Điều 46 Nghị định 158/2016/NĐ-CP.
Với trường hợp này, thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo sở, ngành chuyên môn tham vấn ý kiến hướng dẫn của Bộ TN&MT để thực hiện.
Một trường hợp khác, mỏ đất núi Tân An (thôn Khánh Lâm, xã Tịnh Thiện) của Cty CP Đầu tư xây dựng Thiên Tân, dù đã lập đề án đóng cửa mỏ và được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định 1452/QĐ-UBND ngày 28/12/2023, nhưng Cty chưa thực hiện đóng cửa mỏ. Với trường hợp này, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo Sở TN&MT xử lý vi phạm, yêu cầu Cty nghiêm túc thực hiện theo quy định.
Sớm giải quyết dứt điểm các vấn đề vướng mắc
Liên quan việc thực hiện phục hồi môi trường sau khi hết thời hạn cấp phép khai thác với các mỏ đất phục vụ san lấp trên địa bàn TP Quảng Ngãi, HĐND tỉnh vừa có buổi giám sát vấn đề này.
Tại buổi giám sát, lãnh đạo Sở TN&MT thông tin, đến tháng 11/2024 trên địa bàn TP Quảng Ngãi có 18 điểm mỏ đã đóng cửa. Sở đã tổ chức thẩm định 6 điểm mỏ và có 16 đơn vị chưa nộp hồ sơ đóng cửa mỏ. Sở tham mưu UBND tỉnh xử phạt 2 DN chưa đóng cửa mỏ. Trong năm 2024, Sở TN&MT đã có công văn yêu cầu các DN hết thời hạn khai thác nộp đề án đóng cửa mỏ để thẩm định theo quy định.
 |
Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Cao Phúc (ngoài cùng bên phải) trong cuộc giám sát. |
Sở TN&MT cũng thông tin về một vướng mắc phát sinh. Đó là về cao trình cấp phép, khai thác một số điểm mỏ; qua so sánh, đối chiếu bản đồ đo vẽ địa hình trước khi cấp phép, với bản đồ đo vẽ địa hình kết thúc khai thác; cho thấy, cao trình tại khu vực mỏ chưa khai thác thấp hơn cao trình trước khi cấp phép. “Vướng mắc này đã gây nhiều khó khăn cho Hội đồng thẩm định xác định khối lượng khoáng sản thực tế đã khai thác, trữ lượng còn lại, cơ sở để xác định cao trình phục hồi môi trường, hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác và các nghĩa vụ tài chính liên quan”, đại diện Sở TN&MT nói.
Thời gian tới, Sở TN&MT tiếp tục rà soát, đôn đốc các mỏ hết thời hạn thực hiện đóng cửa mỏ theo quy định; phối hợp tham mưu UBND tỉnh xây dựng kế hoạch đánh giá tình hình cải tạo, phục hồi môi trường với các mỏ hết hạn; đề xuất sử dụng tiền ký quỹ để cải tạo, phục hồi môi trường với các đơn vị đã giải thể, hoặc phá sản nhưng chưa thực hiện cải tạo, phục hồi môi trường mỏ.
Qua giám sát thực tế tại 5 mỏ đất ở xã Tịnh Ấn Đông, Tịnh Thiện (TP Quảng Ngãi), Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Cao Phúc nhấn mạnh, việc cải tạo, phục hồi môi trường sau khi hết thời hạn cấp phép khai thác với các mỏ đất phục vụ san lấp là vấn đề bức xúc, được cử tri nhiều lần kiến nghị.
Qua thực tế giám sát tại các mỏ cho thấy việc đóng cửa mỏ còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Ông Phúc yêu cầu các cấp, sở, ngành liên quan hỗ trợ, đôn đốc các chủ mỏ nghiêm túc thực hiện. “Những nội dung địa phương, người dân và DN kiến nghị thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước thì Sở TN&MT quan tâm đồng hành, hỗ trợ tháo gỡ. Những vấn đề còn vướng mắc thì tổng hợp, đề xuất để Tổ đại biểu HĐND tỉnh tại TP Quảng Ngãi kiến nghị cấp có thẩm quyền sớm giải quyết dứt điểm, nhằm làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản”, ông Phúc nói.
