(PLO) - Các quả đồi tại đỉnh Mười Ba Sứ, xã Kiến Thiết, huyện Yên Sơn đang bị “xẻ thịt”, tài nguyên quặng bị "chảy máu" hằng ngày. Theo tố giác của người dân địa phương, hiện tượng khai thác quặng trái phép này diễn ra từ rất lâu, nhưng mấy tháng lại đây, “quặng tặc” tiến hành khai thác táo tợn hơn với máy móc hiện đại, ngang nhiên nổ mìn...
Thâm nhập hiện trường khai thác quặng khái phép
PV quyết định hành trình đến mỏ “quặng tặc” tại đỉnh Mười (đỉnh Mười Ba Sứ, xã Kiến Thiết - Yên Sơn). Cách thành phố Tuyên Quang khoảng 40 km, con đường Tân Tiến độc đạo đã được trải bê tông gần hết. Dù chỉ là đường liên xã nhưng có rất nhiều biển báo “đi sát lề phải đề phòng xe to” dựng bên đường.
Đi chừng 35 km, chúng tôi bắt gặp con đường đất đỏ, bùn lầy trơn trượt ngoằn ngoèo hằn lên những vết bánh xe tải hạng nặng.
| |
| Cây rừng bị đốn hạ làm đường vào bãi quặng lậu |
Được sự hướng dẫn của một "dân thổ địa", chúng tôi dừng xe cách đỉnh Mười chừng 1 km và đi bộ ngược dốc đến điểm khai thác quặng trái phép. Trên đường đi, PV ghi nhận hàng nghìn cây gỗ mỡ của do Công ty TNHH MTV Tuyên Bình quản lý bị chặt hạ để lấy diện tích khai thác và làm đường cho xe tải chở quặng.
Trong "vai" một người mua quặng từ Cao Bằng đến lấy mẫu, chúng tôi tiến thẳng lên đỉnh Mười. Một đại công trường khai thác quặng lậu hiện ra với những máy xúc, máy ủi, ôtô tải chạy nội bộ ì ạch bò lên đỉnh đồi, ngang nhiên khai thác...
Cận cảnh đại công trường "ăn cắp"
Cả một ngọn đồi bị san ủi, các gốc cây mỡ bị chặt hàng loạt đang được các xe tải đổ đất lấp đi phần gốc để tạo mặt bằng khai thác cũng như tập kết quặng. Các phiến đá to và cả một vách núi đá sừng sững đang bị khoét nham nhở.
Máy xúc nổ máy ầm ầm ngang nhiên vươn gầu lật đá, bới quặng, phân loại quặng thành những đống lớn bé. Quang cảnh khai thác quặng tại đỉnh Mười Ba Sứ gợi cảm giác không khác các khai trường không phép của Công ty Apatit Việt Nam (Tập đoàn Hóa chất).
| |
| Máy xúc đang khai thác quặng Sulfur |
Trong buổi chiều ghi hình tại đây, PV quan sát thấy các dàn máy móc, ôtô đều ngang nhiên hoạt động, máy xúc tự do múc. Chị Nguyễn Thị D, một người dân địa phương kể: những đối tượng khai thác ở đây toàn thành phần có "máu mặt". "Đám này" mặc nhiên mang gần chục cái máy xúc và ô tô vào đây hoạt động. Đôi lúc đi làm rẫy trên đồi còn nghe cả tiếng nổ mìn phá đá. Có lẽ có sự “hậu thuẫn” và “làm luật” nên họ thỏa sức lộng hành?!.
Hàng nghìn tấn quặng đã bị “múc trộm” đi bán từ đỉnh Mười. Theo một số nguồn tin, đối tượng cầm đầu nhóm khai thác trái phép tài nguyên khoáng sản của nhà nước này có tên Thủy, người địa phương. PV đã liên lạc điện thoại với người này. Tuy nhiên, sau một hồi trao đổi, người đàn ông này nói không còn làm quặng mà chuyển sang "ngạch" làm gỗ từ lâu.
| |
| Xe tải chạy nội bộ trong bãi khai thác quặng lậu |
"Máu quặng" hằng ngày vẫn chảy
Để khai thác quặng Sulfur chì kẽm, các đối tượng khai thác trái phép đã thuê nhiều công nhân và lập lán trại tại bãi quặng nhặt và tuyển quặng. Lần theo các đầu mối tiêu thụ quặng “trộm cắp”, PV được biết giá mỗi tấn quặng Sulfur chì kẽm được có giá gần 5 triệu đồng.
Trước đây quặng tặc dùng xe nhỏ chở quặng tập kết ra phía gần cây xăng Tân Hà (thành phố Tuyên Quang) rồi lên xe đi Cao Bằng. Hiện nay, xe tải hạng nặng có thể vào đến đỉnh Mười nên quặng lậu được đưa thẳng từ bãi đi đến nơi tiêu thụ.
PV đã liên lạc với ông Nguyễn Hồng Thái - Giám đốc công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Tuyên Bình (Công ty do UBND tỉnh Tuyên Quang quản lý), đơn vị được giao quản lý tại khu vực đỉnh Mười Ba Sứ - xã Kiến Thiệt – huyện Yên Sơn.
Khi nhận phản ánh về hiện tượng phá rừng để khai thác quặng tại đỉnh Mười, ông Thái cho biết: “Khu đỉnh Mười Ba Sứ là địa phận của công ty quản lý, tuy nhiên công ty chưa được giao đất. Trong năm 2013 công ty đã 2-3 lần làm đơn kiến nghị về hiện tượng khai thác quặng trái phép trên đỉnh Mười Ba Sứ gửi xã Kiến Thiết, xã Tân Tiến và cả huyện Yên Sơn. Cũng đã vài đoàn kiểm tra đến nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết được vấn đề”.
PV đã liên hệ với văn phòng của UBND huyện Yên Sơn để làm rõ việc có hay không việc “làm luật, bảo kê, câu kết” để rồi “máu” khoáng sản quốc gia chảy vào túi cá nhân...
Khai thác quặng trái phép lại còn đâm nhau chí mạng
Theo đơn trình báo của chị Bùi Thị Lợi, 33 tuổi, trú tại xóm 16, xã Tràng Đà, TP Tuyên Quang gửi các cơ quan chức năng, đầu tháng 11/2013, chồng chị là anh Trần Văn Thanh đi đào quặng sulfur chì ở khu vực đỉnh Mười Ba Sứ, xã Kiến Thiết, huyện Yên Sơn đã bị một người đào quặng khác dùng dao đâm trọng thương.
Trao đổi với PV tại khoa ngoại hồi sức Bệnh viện đa khoa Tuyên Quang, anh Trần Văn Thanh chưa hết kinh hoàng thều thào cho biết: "Tôi đi đào quặng sulfur chì để bán cho 1 người tên Nguyễn Văn Thủy với giá bốn trăm nghìn đồng một tấn. Sau bữa cơm trưa, tôi đang lau lán trại ở tập trung thì Vũ Văn Quảng đi vào, đôi bên cự cãi chuyện ăn ở và xảy ra xô xát, sau đó Quảng rút dao đâm tôi rồi nhanh chân bỏ trốn".
Anh Thanh được đưa đến viện trong tình trạng nguy kịch. Công an huyện Yên Sơn đã tiếp nhận vụ án và đang điều tra sự vụ.
Một số hình ảnh đại công trường "ăn cắp" tại Tuyên Quang:
| |
| Cổng vào bãi quặng bị đổ đất chắn ngang |
| |
| Máy xúc làm việc hết công suất để phá núi |
| |
| Trung tâm công trường khai thác quặng lậu |
| |
| Máy xúc đang lên công trường khai thác quặng lậu |