Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, đến nay đã cơ bản khắc phục được các nội dung theo khuyến nghị của EC nêu ra tại đợt thanh tra lần thứ 4, như đã được hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu chống khai thác IUU, phát triển bền vững ngành thủy sản; Chính phủ ban hành Nghị định số 37/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 26/2019/NĐ-CP; Nghị định số 38/2024/NĐ-CP thay thế Nghị định 42/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; Cùng với đó, Bộ NN&PTNT đã ban hành Thông tư số 06/2024/TT-BNNPTNT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2018/TT-BNNPTNT để xử lý dứt điểm đối với tàu cá “3 không”.
Đặc biệt, ngày 12/6/2024, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 04/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự để xử lý các hành vi liên quan đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài. Chính phủ đã phê duyệt các Quy hoạch, Chiến lược, Chương trình, Đề án và Kế hoạch tổ chức thực hiện đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 nhằm chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC và phát triển bền vững ngành thủy sản.
Theo ông Nguyễn Quang Hùng, Cục trưởng Cục Kiểm ngư - Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo IUU Bộ NN&PTNT, các địa phương cần khẩn trương rà soát, xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm, bảo đảm có kết quả, số liệu cụ thể để sẵn sàng làm việc với Đoàn thanh tra của EC. Đồng thời, các đơn vị, ngành chức năng tiếp tục tập trung cao điểm chốt chặn tại các cửa sông, cửa biển và tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu các tại các cảng cá, bãi ngang để xử lý vi phạm; đặc biệt xử lý nghiêm khắc các vi phạm quy định về Hệ thống giám sát hành trình tàu cá (VMS), không bảo đảm điều kiện hành nghề…
“Thời điểm này rất quan trọng để Việt Nam gỡ cảnh báo “thẻ vàng” trong năm 2024. Vì vậy, các ngành, các cấp có liên quan từ Trung ương đến địa phương phải xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, thống nhất hành động với quyết tâm cao nhất để gỡ cảnh báo “thẻ vàng”” - ông Hùng nói.
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, kể từ khi EC đưa ra cảnh báo “thẻ vàng” IUU đối với thủy sản khai thác của Việt Nam và đưa ra 9 nhóm khuyến nghị cần thực hiện để gỡ thẻ, đến nay, EC đã cử 4 Đoàn thành tra đến Việt Nam để thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá việc tuân thủ quy định IUU. Kế hoạch sắp tới, Đoàn thanh tra của EC sẽ tiến hành thanh tra thực địa, xem xét gỡ “thẻ vàng” IUU lần thứ 5 cho thủy sản Việt Nam. Việc tháo gỡ “thẻ vàng” IUU năm 2024 không chỉ góp phần nâng cao thương hiệu, uy tín, thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu mà còn là động lực để phát triển thủy sản Việt Nam theo hướng bền vững.
Trước đó, tại Công điện số 111/CĐ-TTg ngày 4/11/2024 về việc tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách nhằm chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu cần tập trung nguồn lực, xử lý dứt điểm các nội dung trọng tâm, cấp bách trong khoảng thời gian trước khi Đoàn thanh tra của EC sang kiểm tra thực tế tại Việt Nam.
Cụ thể, Chính phủ giao Chủ tịch UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về kết quả thực hiện của địa phương mình. Các hiệp hội thủy sản và doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản ban hành nội quy quy định trách nhiệm, nghĩa vụ của các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản phải tuân thủ quy định về chống khai thác IUU; nghiêm cấm hành vi thu mua, chế biến, xuất khẩu sản phẩm thủy sản khai thác vi phạm; Đồng thời thông báo kịp thời cho lực lượng chức năng nếu phát hiện ra các doanh nghiệp không tuân thủ quy định.
