Tại huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang nông dân sống chủ yếu bằng nghề trồng cây ăn trái, trong đó bưởi Năm Roi là một trong những giống cây chủ lực được nông dân ưa chuộng, do bưởi rất dễ trồng, ít công chăm sóc lại cho thu nhập cao. Thế nhưng, từ sau Tết Nguyên đán đến nay hàng trăm hộ dân đang đứng ngồi không yên do nạn sâu hại tấn công vườn bưởi đang sai trái. Trước mắt họ, một mùa bưởi mất trắng đang hiện dần.
Khoảng 75% diện tích trồng bưởi bị sâu tấn công
Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Châu Thành: toàn huyện có khoảng 1.600 ha trồng bưởi, nhưng hiện có trên 1.200 ha trong số này bị sâu hại tấn công (chiếm khoảng 75% diện tích). Hai xã Phú Hữu, Phú Tân và thị trấn Mái Dầm (vùng chuyên canh trồng bưởi lớn nhất của huyện) bị thiệt hại nặng nề nhất.
Ông Trần Hồng Đức, cán bộ Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Châu Thành cho biết, trước Tết Nguyên đán loài sâu này chỉ xuất hiện lẻ tẻ trên trái bưởi và không gây tác hại lớn, nhưng khoảng một tháng trở lại đây sâu hại lan nhanh tại hầu hết các vườn bưởi trong huyện.
Theo ông Đức, loài sâu hại này có tên khoa học là Cipestis sagittiferella, thuộc họ Pyralidae, bộ Lepidoptera có vòng đời từ 20-30 ngày theo quy trình “Bướm đẻ trứng trên bề mặt trái bưởi, sau 4 ngày nở ra thành sâu non; sâu non ở trong trái từ 9-15 ngày thì xuống đất hóa thành nhộng; nhộng kéo dài từ 7- 12 ngày thì vũ hóa thành bướm để tiếp tục đẻ trứng”.
Vì vậy, thời gian phát tán của loại sâu này rất nhanh, tấn công từ trái non lẫn trái chín. “Trái bưởi bị sâu tấn công nhiều sẽ rụng sớm, còn nhẹ thì lâu rụng nhưng khi sâu đục tới phần múi sẽ làm tổn hại bên trong ruột bưởi, đồng thời trái bưởi cũng dễ bị bội nhiễm một số nấm bệnh gây hại khác nên không thể sử dụng được”, ông Đức cho biết thêm.
Nguy cơ “mất trắng”
Bà Nguyễn Thị Tuyết Nhung, ngụ ấp Phú B1, xã Phú Hữu bức xúc cho biết: “Gia đình tôi trồng khoảng 200 gốc bưởi trên diện tích khoảng 4.000m2. Với số lượng bưởi này năm 2011 gia đình tôi thu hoạch được 95 triệu đồng. Năm nay vườn bưởi bị sâu uy hiếp nên trái non lẫn trái già đều bị hư hại”.
Cũng theo bà Nhung, từ sau Tết Nguyên đán đến nay gia đình bà phải mua thuốc về phun liên tục, cứ 5 ngày phải phun 1 lần nhưng không thể diệt được sâu đục bưởi. “Cứ cái đà này mùa bưởi năm nay coi như mất trắng”, bà Nhung rầu rĩ than. Trong khi đó, một số hộ dân sống tại ấp Phú Lộc, xã Phú Hữu cũng cho biết nếu sâu hại tiếp tục tàn phá quá nghiêm trọng các vườn bưởi thì người dân buộc phải đốn bỏ một số cây để ngăn sâu hại lây lan sang các loài cây ăn trái khác như cam, quýt.
Theo khuyến cáo của Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện, ngoài việc vệ sinh vườn cây ăn trái, người dân cần hái những trái bưởi đã bị sâu tấn công và chôn sâu dưới lớp đất hoặc có điều kiện thì đốt bỏ. Tuyệt đối không được bỏ xuống đất hay xuống mương vì sâu sẽ làm nhộng dưới đất, trái bưởi xuống nước sẽ không chìm, do đó chẳng những không diệt được sâu mà còn tạo điều kiện cho sâu bệnh lây lan diện rộng. Ngoài ra người dân cũng có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu theo khuyến cáo như: Regent 800 WG, Fastac 5EC, Vitako 40 WG, Cyrux 25EC… để ngăn ngừa sâu hại lây lan.
Ông Trần Quang Hành, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Châu Thành cho biết, hiện phòng đang cử cán bộ thường xuyên theo dõi diễn biến tình hình sâu bệnh gây hại, đồng thời tăng cường tổ chức các đợt tập huấn, tuyên truyền xuống xã, ấp để bà con nông dân nhận diện và biết cách phòng trừ loài sâu gây hại này.
Hà Vy