Việc ban hành Pháp lệnh là phù hợp với định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ QH khóa XV, phù hợp Chương trình công tác năm 2022 của UBTVQH tại Nghị quyết 443 và thực hiện đúng quy định tại khoản 5 Điều 33 Luật Phòng chống ma túy.
UBTVQH cơ bản thống nhất với nội dung tại Tờ trình dự thảo và Báo cáo thẩm tra đã đề cập. Ông Định cho biết, qua ý kiến thảo luận, UBTVQH giao lại Ủy ban Tư pháp chủ trì phối hợp Ủy ban Pháp luật, TANDTC và các cơ quan hữu quan (Bộ LĐ-TB&XH, Công an, Y tế, Tư pháp, Tài chính, các cơ quan của Quốc hội) tiếp thu, chỉnh lý hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh, có báo cáo tiếp thu, giải trình cụ thể.
Đồng thời, lưu ý giữa hai đợt họp của UBTVQH, sau khi hoàn thiện báo cáo tiếp thu, giải trình cụ thể, dự thảo Pháp lệnh cần chuyển Ủy ban Pháp luật của Quốc hội để chỉnh lý về mặt kỹ thuật, sau đó tiếp tục lấy ý kiến bằng văn bản của cơ quan có liên quan trước khi trình UBTVQH xem xét thông qua tại đợt 2, phiên họp thứ 9 vào 24/3 tới đây.
Trong quá trình tiếp thu, giải trình, hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh, ông Định lưu ý một số nội dung cơ bản sau:
Một là, với nội dung quy định điều kiện hoãn, miễn chấp hành quyết định đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc (CNBB); tạm đình chỉ, miễn chấp hành phần thời gian đưa vào cơ sở CNBB còn lại: Đa số ý kiến tán thành quy định về điều kiện hoãn, miễn chấp hành các quyết định đưa vào cơ sở CNBB, điều kiện tạm đình chỉ, miễn chấp hành thời gian đưa vào cơ sở CNBB còn lại… phải quy định ngay trong dự thảo Pháp lệnh để làm căn cứ áp dụng là theo đúng thẩm quyền của UBTVQH.
Hai là, tiếp tục rà soát tổng thể để bổ sung thêm các quy định có tính chất đặc thù, phù hợp với đối tượng là người nghiện ma túy từ 12 đến 18 tuổi xem xét đưa vào cơ sở CNBB. Trong đó, cần chú ý tới điều kiện đặc thù, đặc biệt là vấn đề liên quan đến quy định về thân thiện, tạo điều kiện cho trẻ em được chữa bệnh, học tập…
Ông Định đề nghị TANDTC phối hợp các cơ quan của Chính phủ (đặc biệt là Bộ LĐ-TB&XH) để làm rõ thêm báo cáo đánh giá tác động. Lưu ý đánh giá về thực trạng cơ sở CNBB trên cả nước, chế độ chính sách, điều kiện bảo đảm cai nghiện, trong đó có những điều kiện bảo đảm cho trẻ em; thực trạng, quy định hiện hành, chế độ, những vấn đề để đảm bảo tính khả thi của việc tiến hành các trình tự, thủ tục quyết định xem xét, quyết định việc đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở CNBB… Thông qua đó, UBTVQH sẽ có văn bản đề nghị với Chính phủ quan tâm hơn đến điều kiện và chế độ bảo đảm, để thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống ma túy về điều này.
Ba là, với vấn đề thời hiệu xem xét, quyết định đưa vào cơ sở CNBB, các ý kiến thành viên UBTVQH cơ bản thống nhất không quy định thời hiệu trong Pháp lệnh này.
Bốn là, về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của VKS, các ý kiến thành viên UBTVQH đề nghị quy định VKS là kiểm sát hoạt động tư pháp. Trong các hoạt động tư pháp được Pháp lệnh quy định thì VKS có chức năng thực hiện nhiệm vụ theo Luật Tổ chức VKSND, đúng chức năng, nhiệm vụ là kiểm sát hoạt động tư pháp, đúng thực tiễn hoạt động và đúng với phạm vi quy định của Pháp lệnh này, trên cơ sở kế thừa Pháp lệnh 09 và có giải pháp phối hợp để các cơ quan tạo điều kiện cho nhau, cùng thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mỗi cơ quan.
Ông Định lưu ý, các điều kiện về hoãn, miễn, tạm đình chỉ đưa vào cơ sở CNBB; các vấn đề liên quan quy định thân thiện; vấn đề cho phép Trưởng phòng LĐ-TB&XH được ủy quyền cho người đại diện tham gia phiên họp tòa án, trong trường hợp trưởng phòng không dự được; về trách nhiệm chuẩn bị hồ sơ của các cơ quan, vấn đề xác định và xác nhận tình trạng bệnh tật... cũng cần phải quy định rõ ràng hơn, bảo đảm tính khả thi.
