Theo Công văn 230 TCT-KTNB ngày 28/7, Tổng cục Thuế cho biết, thời gian vừa qua ngành Thuế đã tập trung cải cách thủ tục hành chính thuế, Luật Quản lý thuế quy định người nộp thuế (NNT) tự khai, tự nộp và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật, doanh nghiệp (DN) có quyền phát hành hóa đơn (HĐ) để sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Tuy nhiên, gần đây một bộ phận DN vẫn tiếp tục lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế, chính sách để sử dụng HĐ không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp HĐ nhằm mua bán HĐ trái phép thu lợi bất chính.
Trước tình hình này, để kịp thời ngăn chặn việc thành lập DN để mua bán HĐ trái phép, sử dụng HĐ không hợp pháp thu lời bất chính, thất thu ngân sách nhà nước (NSNN), Tổng cục Thuế yêu cầu các Cục Thuế, Chi cục Thuế chỉ đạo thường xuyên giao cho bộ phận chức năng (các phòng, đội) tăng cường công tác tuyên truyền hỗ trợ, hướng dẫn NNT thực hiện đúng quy định của pháp luật trong chấp hành Luật Quản lý thuế, chấp hành nghiêm các quy định về sử dụng HĐ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Đẩy mạnh tuyên truyền việc nhận diện hành vi mua bán, sử dụng HĐ bất hợp pháp và chế tài xử lý đối với từng hành vi để NNT biết và tránh tham gia vào các giao dịch mua bán HĐ; phối hợp với các đơn vị truyền thông công khai thông tin DN có hành vi mua bán HĐ để nêu gương góp phần “cảnh tỉnh” các đối tượng đã và đang có ý định vi phạm pháp luật về HĐ.
Đồng thời chỉ đạo tất cả các Phòng Thanh tra, kiểm tra, các Chi cục Thuế quận/huyện rà soát, giám sát chặt chẽ, kịp thời đối với các DN có rủi ro cao về hành vi in, phát hành, mua bán, sử dụng HĐ bất hợp pháp.
Cụ thể, thu thập thông tin dữ liệu về tổ chức, cá nhân, DN do Cục Thuế, Chi cục Thuế đang quản lý và thông tin về NNT từ các cơ quan khác như: Thông tin giao dịch đáng ngờ từ cơ quan giám sát Ngân hàng; Thông tin từ cơ quan quản lý nhà nước khác (Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, cơ quan khác...); đơn thư tố cáo; phương tiện thông tin truyền thông; tổ chức nhận dạng DN có dấu hiệu rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán HĐ bất hợp pháp, nắm bắt hành vi, cách thức của NNT sử dụng, mua bán HĐ bất hợp pháp (theo hướng dẫn tại Công văn 2928/TCT-TTKT ngày 22/7/2020 của Tổng cục Thuế).
Đồng thời nhận biết các dấu hiệu về hành vi và cách thức của NNT mua bán, sử dụng HĐ như: DN có phát hành HĐ số lượng lớn nhưng tạm ngưng kinh doanh hoặc những DN đã có thông báo bỏ địa chỉ kinh doanh nhưng xin hoạt động trở lại, có doanh thu biến động lớn, sử dụng nhiều HĐ nhưng không phát sinh số thuế phải nộp hoặc số thuế phải nộp không tương xứng với doanh thu;
Những DN báo cáo sử dụng HĐ có số lượng HĐ sử dụng bằng 0 hoặc lượng HĐ sử dụng lớn bất thường; lập danh sách NNT có rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán HĐ bất hợp pháp; rà soát, phân tích dữ liệu đã thu thập về NNT để nhận diện, xác định danh sách NNT có rủi ro về HĐ. Phân tích rủi ro để xác định NNT có rủi ro cao về HĐ; tổ chức giám sát chặt chẽ đối với NNT có rủi ro cao về HĐ.
Tổng cục Thuế cũng yêu cầu các bộ phận chức năng của cơ quan thuế (CQT) thực hiện việc xác minh tình trạng hoạt động của NNT tại địa chỉ đã đăng ký với CQT mình quản lý theo quy định...
Đồng thời, thực hiện theo hướng dẫn tại Công văn 3928/TCT-TTĐT ngày 18/9/2020 của Tổng cục Thuế về việc CQT phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng có liên quan, thường xuyên quan tâm chỉ đạo CQT, bộ phận chức năng phối hợp với cơ quan Công an theo Quy chế 157/QCPH - TCT-TCCS ngày 31/10/2007 giữa Tổng cục Thuế và Tổng cục Cảnh sát.
Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, chủ động phối hợp với cơ quan Cảnh sát điều tra hoặc chuyển hồ sơ xử lý theo quy định đối với NNT có hành vi sử dụng HĐ không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp HĐ, để ngăn chặn kịp thời và có biện pháp phòng ngừa, tránh gây hậu quả, thiệt hại cho NSNN…
Trong Công văn của Tổng cục Thuế đã đề cập đến trường hợp 13 DN trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa do 8 đối tượng thành lập để bán HĐ giá trị gia tăng thu lợi bất chính. Từ thời điểm tháng 8/2020 đến khi bị bóc gỡ (tháng 5/2021), đường dây này đã phát hành và bán 15 nghìn số HĐ cho khoảng 1 nghìn DN trong tỉnh Thanh Hóa và các tỉnh, thành khác trên địa bàn cả nước như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng… với tổng số tiền giao dịch hơn 2.000 tỷ đồng, thu lời bất chính hơn 200 tỷ đồng.