Không lạm dụng hình thức văn bản nghị quyết để sửa luật
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XV, chiều 21/7, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đã trình bày Tờ trình về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Tờ trình. |
Về dự kiến điều chỉnh Chương trình năm 2021, trên cơ sở đề nghị của Chính phủ, UBTVQH trình Quốc hội bổ sung 01 dự án vào Chương trình năm 2021, cụ thể là bổ sung dự án Luật sửa đổi, bổ sung Phụ lục – Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê vào Chương trình kỳ họp thứ 2 (tháng 10/2021) để trình Quốc hội khóa XV cho ý kiến và thông qua theo quy trình tại 01 kỳ họp; lùi thời gian trình dự án Luật Thanh tra (sửa đổi) từ trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 2 (tháng 10/2021) sang trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 3 (tháng 5/2022) và thông qua tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2022).
Về dự kiến Chương trình năm 2022, UBTVQH nhận thấy hồ sơ đề nghị của Chính phủ được chuẩn bị cơ bản đáp ứng yêu cầu theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (BHVBQPPL), bao gồm các tờ trình, báo cáo và bản điện tử hồ sơ chi tiết của từng dự án kèm theo với tổng số 2.047 trang và đã được Văn phòng Quốc hội đưa lên phần mềm trên Ipad của đại biểu Quốc hội.
UBTVQH đã xem xét thận trọng, kỹ lưỡng đối với từng đề nghị trên cơ sở hồ sơ của Chính phủ, ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, bảo đảm tính khả thi của Chương trình, sát với yêu cầu của thực tế để lập dự kiến Chương trình trình Quốc hội xem xét, quyết định.
UBTVQH đề nghị việc lập Chương trình từ năm 2022 trở đi cần bảo đảm thực hiện nghiêm quy định của Luật BHVBQPPL và phải quán triệt một số quan điểm, định hướng cơ bản
Cụ thể, ưu tiên đưa vào Chương trình các dự án nhằm kịp thời triển khai thực hiện văn kiện Đại hội Đảng khóa XIII, các nghị quyết của Hội nghị Trung ương, nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; yêu cầu của Quốc hội, UBTVQH; thực hiện các cam kết quốc tế; tiếp tục cụ thể hóa Hiến pháp; bảo đảm phù hợp, thống nhất với các luật, nghị quyết của Quốc hội mới được ban hành; đáp ứng yêu cầu cấp thiết về phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.
Việc đưa các dự án vào Chương trình phải tính đến đặc thù hoạt động của Quốc hội, quỹ thời gian, nguồn lực, khối lượng công việc thực hiện tại mỗi kỳ họp Quốc hội và khả năng của các cơ quan có liên quan; đặc biệt coi trọng chất lượng, không chạy theo số lượng. Không bổ sung dự án vào Chương trình ở thời điểm sát kỳ họp Quốc hội; không trình Quốc hội, UBTVQH đưa vào Chương trình những dự án chưa bảo đảm chất lượng, không bảo đảm hồ sơ theo quy định.
Không lạm dụng hình thức văn bản nghị quyết để sửa luật. Việc đề xuất xây dựng một luật sửa nhiều luật phải được tiến hành thận trọng, chặt chẽ, bảo đảm kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập để thúc đẩy sự phát triển nhưng không tạo ra những khó khăn phức tạp mới trong quá trình thực hiện.
Sẽ đẩy nhanh tiến độ nếu dự luật Đất đai được chuẩn bị tốt
Qua xem xét, đánh giá việc thực hiện Chương trình các năm trước, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và điều kiện thực tế chuẩn bị của các cơ quan, UBTVQH cơ bản tán thành với đề nghị của Chính phủ về các dự án cụ thể dự kiến trong Chương trình năm 2022.
 |
Quang cảnh phiên làm việc chiều 21/7. |
Riêng dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là dự án luật phức tạp, có nội dung tác động lớn tới xã hội, cần nhiều thời gian để nghiên cứu, Quốc hội thảo luận kỹ lưỡng. Do đó, UBTVQH dự kiến đưa dự án Luật này vào Chương trình trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 3 (tháng 5/2022) và kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2022) để thông qua tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023) theo quy trình tại ba kỳ họp. Trong quá trình chuẩn bị, nếu chất lượng dự án tốt và tiến độ chuẩn bị nhanh hơn, UBTVQH sẽ trình Quốc hội xem xét đẩy nhanh tiến độ thông qua theo quy trình tại hai kỳ họp.
Theo đó, dự kiến Chương trình năm 2022 như sau: Tại kỳ họp thứ 3 (tháng 5/2022): thông qua 05 dự án luật đã được cho ý kiến tại kỳ họp thứ 2 và dự thảo Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023; cho ý kiến 05 dự án luật khác. Tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2022): thông qua 04 dự án luật đã được cho ý kiến tại kỳ họp thứ 3; cho ý kiến 02 dự án luật khác (trong đó có dự án Luật Đất đai (sửa đổi) cho ý kiến lần 2).
Đánh giá chung về tình hình thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, ông Tùng cho hay, công tác lập Chương trình có nhiều đổi mới, không chạy theo số lượng mà tập trung vào chất lượng; yêu cầu đối với việc lập đề nghị xây dựng dự án đưa vào Chương trình chặt chẽ hơn. Phần lớn các dự án được đưa vào Chương trình để trình Quốc hội xem xét, thông qua đã bảo đảm tiến độ, có dự án vượt tiến độ.
Tuy nhiên, công tác lập và triển khai Chương trình vẫn còn những hạn chế như việc điều chỉnh Chương trình vẫn còn nhiều, trong đó có không ít dự án được đề nghị bổ sung gần sát kỳ họp Quốc hội, có dự án được đưa vào Chương trình nhưng nội dung chưa đạt được sự đồng thuận, còn nhiều ý kiến khác nhau, phải lùi tiến độ trình Quốc hội hoặc đưa ra khỏi Chương trình để tiếp tục chuẩn bị. Việc gửi hồ sơ dự án cho cơ quan thẩm tra, trình UBTVQH, Quốc hội nhiều trường hợp chưa bảo đảm thời gian theo quy định...
Đây là những vấn đề đã tồn tại từ nhiều năm nhưng chưa được khắc phục triệt để. Vì vậy, UBTVQH đề nghị Chính phủ và các cơ quan hữu quan cần tiếp tục đề cao trách nhiệm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng pháp luật; xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của cơ quan mình; có giải pháp cụ thể, thiết thực để phát huy các kết quả tích cực đã đạt được, khắc phục hạn chế, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.
