Cụ thể, 99,56% tổng dư nợ của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) thực hiện theo phương thức ủy thác cho vay thông qua 4 tổ chức chính trị - xã hội (Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân và Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh) tương đương với 220.545 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 11,8% trong 5 năm qua. Nợ quá hạn giảm từ 0,38% năm 2014, đến 31/8/2020 còn 0,25%...
Mắt xích dẫn vốn tối ưu
Nằm giữa trảng cát cháy bỏng ở thôn Hà Lợi Trung - vùng ven biển Trung Giang của huyện Gio Linh (Quảng Trị), trại nuôi gà của anh Trần Tấn Phát lại tràn đầy sinh khí. Đó không chỉ là những âm thanh rộn ràng từ trang trại mà hơn thế là cảm nhận được sự no đủ đã và đang ùa về cùng sự cần mẫn của vợ chồng anh 5 năm qua.
Tốt nghiệp đại học năm 2008, bôn ba nhiều ngành nghề, nhưng năm 2013, anh Phát quyết định tìm cho mình một bến đậu mới với việc chăn nuôi gà. Bán hết cả 3 cây vàng tích cóp của hai vợ chồng không đủ phân nửa nguồn vốn đầu tư, chính vì vậy khi được Đoàn Thanh niên và NHCSXH tư vấn vay vốn chính sách phát triển sản xuất đã mở ra nút thắt khó khăn nhất khi đó. Trang trại gà của anh Phát dần hoàn thiện trên quy mô 1 héc - ta. Giờ đây, sau 5 năm, thành quả mà anh thu được đó là thu nhập từ trang trại gà mỗi năm ước khoảng 250 triệu đồng lãi ròng.
Trải nghiệm càng làm anh ý thức sâu sắc hơn tầm quan trọng của nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội. “Đặc biệt đối với đa số thanh niên nông thôn như chúng tôi, là những người có xuất phát điểm thấp thì nguồn vốn chính sách đã trao cho chúng tôi những cơ hội đổi đời”, anh Phát tâm sự.
Những mô hình thanh niên tiêu biểu như anh Phát cùng với những sáng tạo của Đoàn Thanh niên đã thay đổi nhận thức về quyền và nghĩa vụ của người thụ hưởng tín dụng chính sách xã hội, tạo động lực, quyết tâm vươn lên của thanh niên, trăn trở tìm tòi phương thức sản xuất hiệu quả.
Hay như với Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, việc quan tâm đến công tác đào tạo bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ hội, cán bộ Tổ tiết kiệm và vay vốn và hỗ trợ các hộ vay vốn có kiến thức, kinh nghiệm trong sản xuất, kinh doanh để thúc đẩy sản xuất nâng cao hiệu quả vay vốn đã đưa kết quả ủy thác cho vay vốn chính sách của hội với 6 chữ nhất: Có số dư nợ cao nhất, nợ quá hạn thấp nhất, số Tổ tiết kiệm và vay vốn nhiều nhất, số thành viên nhiều nhất, số Tổ tiết kiệm và vay vốn được xếp loại tốt nhiều nhất và thành viên tham gia tiết kiệm cao nhất.
Hội tụ sức mạnh triển khai toàn hệ thống chính trị
Những việc làm hữu ích đã tạo nên bức tranh đầy màu sắc về một phương thức truyền tải tín dụng chính sách tín dụng đặc thù riêng có ở Việt Nam ủy thác cho vay qua 4 tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt từ khi 4 tổ chức cùng NHCSXH ký kết lại Văn bản thỏa thuận số 3948 ngày 03/12/2014.
Đến 31/8/2020, tổng dư nợ thực hiện theo phương thức cho vay ủy thác thông qua 4 tổ chức chính trị - xã hội là 220.545 tỷ đồng (chiếm 99,56% tổng dư nợ của NHCSXH); tăng so với năm 2014 là 90.491 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 11,8%. Trong đó, dư nợ ủy thác thông qua Hội liên hiệp Phụ nữ chiếm 38,8%, Hội Nông dân chiếm 30,6%, Hội Cựu Chiến binh chiếm 16,7%, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chiếm 13,9%.
Chất lượng hoạt động của 4 tổ chức chính trị - xã hội và Tổ tiết kiệm và vay vốn đã góp phần tích cực nâng cao chất lượng tín dụng. Nợ quá hạn trong tổng dư nợ ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội có tỷ lệ giảm dần từ 4,5% khi nhận bàn giao xuống còn 0,38% năm 2014 và đến 31/8/2020 còn 0,25%. Tỷ lệ thu lãi tăng dần từ 88,3% những ngày đầu thực hiện đạt 98% năm 2014, từ năm 2015 đến nay thường xuyên đạt gần 99%.
Bên cạnh đó, các tổ chức chính trị - xã hội đã quan tâm và phối hợp với NHCSXH làm tốt công tác vận động tổ viên thực hành tiết kiệm mang lại hiệu quả thiết thực. Đến 31/8/2020, có trên 99,9% số Tổ tiết kiệm và vay vốn có số dư tiền gửi tổ viên với gần 6,5 triệu tổ viên tham gia, số dư tiền gửi đạt 11.190 tỷ đồng, tăng 7.790 tỷ đồng so với 31/12/2014.
Kết quả đạt được từ hoạt động ủy thác của các tổ chức chính trị - xã hội giai đoạn 2015 - 2020 tiếp tục khẳng định là một kênh dẫn vốn hiệu quả, phù hợp với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, góp phần quan trọng vào nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng chính sách xã hội và sự phát triển NHCSXH.
Với các tổ chức chính trị - xã hội, bên cạnh việc có thêm chi phí hoạt động hội, hoạt động tín dụng chính sách còn giúp thu hút thành viên và có những phương thức hỗ trợ thiết thực trực tiếp đến hội viên hơn.
NHCSXH đặt mục tiêu trong giai đoạn tới, 4 tổ chức chính trị - xã hội cấp xã tham gia hoạt động ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác đạt từ 95% trở lên. Dư nợ ủy thác tăng trưởng bình quân hàng năm đạt khoảng 8%. Tỷ lệ nợ quá hạn dưới 2% tổng dư nợ ủy thác. Tỷ lệ Tổ tiết kiệm và vay vốn xếp loại tốt và khá đạt trên 97%.