Thông tin tại Hội nghị, Phó BDVTW Hà Ngọc Anh cho biết, năm 2019, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục thực hiện các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở gắn với triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng mới ban hành đạt nhiều kết quả. Nhận thức về dân chủ, thực hành dân chủ và kết quả thực hiện QCDC ở từng loại hình có nhiều chuyển biến tích cực. Dân chủ trong Đảng, trong quản lý, điều hành của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp ngày càng thực chất, công khai, minh bạch hơn.
Việc thực hiện QCDC cơ sở, nhất là ở địa bàn dân cư cũng đã đi vào thực chất trong khi việc thực hiện dân chủ trong các cơ quan nhà nước có nhiều tiến bộ. Trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền các cấp, các cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện dân chủ ở cơ sở được nâng lên. Quyền làm chủ của nhân dân được phát huy; phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” được cụ thể hóa trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Các mô hình tự quản trong cộng đồng như Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng, tổ hòa giải ở cơ sở... đã tích cực động viên nhân dân tham gia công việc chung.
Tuy nhiên, Phó BDVTW cũng thẳng thắn nhìn nhận, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác tuyên truyền thực hiện QCDC chưa thường xuyên, kịp thời; chưa tạo được chuyển biến trong nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhất là người đứng đầu doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Việc thực hiện QCDC ở cơ sở ở một số nơi, một số lĩnh vực còn chưa thực chất; còn hạn chế trong công khai, minh bạch các chính sách, pháp luật liên quan đến nhân dân. Việc lấy ý kiến nhân dân còn hình thức; việc tiếp thu, giải trình, lắng nghe ý kiến người dân không đầy đủ, chiếu lệ. Công tác cải cách hành chính, đổi mới tác phong, lề lối làm việc chưa đáp ứng được yêu cầu; tình trạng tham nhũng, lãng phí vẫn còn xảy ra…
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội đã đạt được trong năm 2019 có sự đóng góp không nhỏ của việc thực hiện QCDC ở cơ sở nói riêng, công tác dân vận nói chung. Theo ông Đam, việc thực hiện QCDC ở cơ sở được chú trọng, ngày càng được nâng cao về chất lượng, đi vào thực tiễn đời sống nhân dân. “QCDC ở cơ sở gắn liền với các phong trào trên cả nước, điển hình như Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Phong trào đã khơi dậy khí thế sôi nổi, phát huy trách nhiệm và vai trò đóng góp về sức người, sức của của nhân dân, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân”, ông Đam nói.
Theo Phó Thủ tướng, thời gian tới, Chính phủ sẽ tập trung công khai, minh bạch ở các dịch vụ công; đồng thời, đẩy mạnh dân vận chính quyền trên không gian mạng, đảm bảo cung cấp thông tin chính xác các hoạt động, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân, phát huy quyền làm chủ và lợi ích của nhân dân.
Phát biểu tại Hội nghị, Trưởng BDVTW Trương Thị Mai khẳng định, thực hiện QCDC cơ sở năm 2019, quyền làm chủ của nhân dân cần tiếp tục được phát huy và thúc đẩy. Việc ứng dụng công nghệ thông tin cũng đã góp phần tạo điều kiện cho người dân tham gia vào quá trình xây dựng, nâng cao chất lượng cuộc sống, đất nước và xã hội. Thời gian tới, bà Mai đề nghị cần đẩy mạnh dân chủ cơ sở trên mạng xã hội; thay đổi nhận thức dân chủ gắn liền với kỷ cương pháp luật, chống lợi dụng dân chủ, tạo điều kiện cho người dân được tham gia đóng góp ý kiến.
Với những vấn đề phức tạp, cán bộ, công chức, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu cần tăng cường lắng nghe và đối thoại để cùng nhau giải quyết vấn đề, để dân chủ cơ sở đi vào thực chất hơn, thực chất ở người nói và thực chất ở người nghe. Bà Mai cũng đề nghị, mỗi cán bộ, đảng viên nói riêng, toàn bộ hệ thống chính trị nói chung cần làm tốt nhiệm vụ chính trị để người dân đồng thuận, ủng hộ, có niềm tin vào Đảng và hệ thống chính trị.
Bà Mai cũng đề nghị lựa chọn những tấm gương điển hình, tiêu biểu trong công tác “dân vận khéo” để lan tỏa, tuyên dương, tạo sự thống nhất, đoàn kết toàn dân tộc. Bà Mai khẳng định, trong năm 2020, nhiệm vụ nắm bắt tình hình, tư tưởng nhân dân; lấy ý kiến, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của nhân dân đối với các văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII; tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của thực hiện quy chế dân vận các cấp… sẽ được tập trung thực hiện.
