1.
Từ đầu tháng Chạp, đã thấy bóng dáng Tết ở chung cư. Đó là hình ảnh những vật dụng trang trí phòng ốc thi thoảng có người này, người kia khệ nệ bưng bê, đứng chờ ở cửa thang máy. Rồi tiếng hỏi thăm nhau tíu tít: “Mua cái này chưng Tết à? Đưa bê hộ một tay nào”.
Chủ nhân ngượng nghịu cười vì lớn rồi, già rồi còn bị hỏi “mua để chơi Tết à”, nghe cứ như con trẻ sắm bộ đồ chơi, manh áo mới không bằng. Nhưng sau sự ngượng nghịu ấy, cũng khó giấu được nét vui vẻ khi có người quan tâm và còn bê hộ đồ, có khi là vào tận cửa nhà nếu như sống cùng tầng.
Là nơi sống quần cư, cư dân lại có những thói quen độc đáo như vậy nên có thể mạnh dạn mà nói rằng, Tết ở chung cư vui hơn những nơi khác. Sau rằm tháng Chạp là dòng chảy đẹp đẽ của những quất (mà người miền Nam gọi là tắc), những đào, những mai, những lan… xuôi về chung cư. Đứng chờ nhau ở thang máy, bao gương mặt người như sáng bừng lên từ ánh sáng đầy màu sắc của những bông hoa.
Và tất nhiên, câu chuyện xung quanh đó cũng vì thế mà thật vui. Dường như những nỗi lo lắng thường nhật, những “nỗi buồn COVID” tạm lui lại phía sau để cho sức sống từ vẻ đẹp vĩnh hằng của đất trời lên tiếng. Lắng tai nghe những câu chuyện, trong đầu lại như vẳng đến câu thơ của nhà thơ Lưu Quang Vũ:
Nếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xa
Tại sao cây táo lại nở hoa
Sao rãnh nước trong veo đến thế…
Quả thực, lý thuyết luôn xám xịt và cây đời thì mãi mãi xanh tươi. Cuộc đời này vốn vậy…
2.
Ở chung cư, nhưng người Việt mình vẫn giữ nhiều tập tính ẩm thực như ngày nào đang ở trên mảnh đất vườn nhà, chốn quê hương. Một trong những đó là gói bánh chưng ngày Tết.
Thời buổi bây giờ, bánh chưng sẵn bán đầy ngoài siêu thị, ngoài chợ, cứ có tiền thì loại nào cũng có. Vả lại, chứng bệnh nan y không truyền nhiễm là tiểu đường, huyết áp nhiều người mắc, lại thêm nhu cầu giữ vóc, giữ eo nên bánh chưng không còn là thực phẩm được yêu thích trong mâm cỗ Tết nhiều nhà, có chăng chỉ để là thắp hương cho tiên tổ.
 |
Sảnh chung cư thành nơi chia sẻ niềm vui ngày Tết. |
Nhưng bánh chưng ngày Tết nào chỉ có nhiệm vụ như vậy. Vì nồi bánh chưng ngày Tết lạ lắm. Nó dường như là cái “chậu tưởng ký” trong tiểu thuyết về phù thủy Harry Porter, nơi người ta gửi gắm vào đấy bao nhiêu nỗi niềm để mỗi khi buồn, khi vui lại đắm chìm vào đó để mà thương nhớ, để tìm chỗ dựa cho tâm hồn. Nồi bánh chưng ngày Tết gắn kết gia đình, gắn kết xóm giềng, gắn kết anh em. Mọi chuyện vui buồn đều râm ran bên nồi bánh chưng từ khâu chọn lá, mua lạt cho đến khi vớt bánh khỏi nồi...
Khi một người xuất hiện ở sảnh chờ thang máy, trong tay là mấy cuộn lá dong kèm lạt, ấy là khi Tết đã bước vào thềm nhà chung cư. “Ôi nhà mình vẫn gói bánh chưng à. Nhìn thế này nhớ quê quá”; “Bánh chưng ở chung cư thì luộc thế nào, giá như có cái bếp củi để cả khu quây quần trông bánh, vùi khoai nhỉ”; “Mai nhà gói bánh mấy giờ để tôi đưa mấy đứa cháu đến xem, chứ chúng nó chẳng biết gì về Tết của ông bà cả, mà bố mẹ chúng thì bận chả có thì giờ cho mấy việc này”…
Cứ thế, câu chuyện chảy từ hiện tại, lùi về quá khứ, rồi đảo tới tương lai đầy bùi ngùi, thương nhớ. Và, hình như, đã có người đứng trong thang máy khe khẽ gỡ kính ra lau, cứ làm như bị hạt bụi lọt vào mắt giữa cái buồng thang sạch bóng, sáng choang này.
3.
Chiều 30. Chung cư vắng vẻ hơn so với ngày thường vì một số gia đình chọn cách về quê ăn Tết, vài gia đình khác lại đi du lịch đây đó, tranh thủ nghỉ ngơi sau một năm vất vả. Còn vài nhà ở lại, nhưng không vì thế mà chung cư buồn vì không có Tết.
 |
Cùng nhau chuẩn bị cho việc gói bánh chưng ở chung cư. |
Trong không khí yên ắng, thốt nhiên, có tiếng chuông điện thoại reo, rồi nhiều tiếng chuông hơn nữa vang lên ở các tầng nhà. Rồi sau đó, những cánh cửa mở ra, thoạt đầu là các gương mặt tươi tắn, tiếp đến là các món ăn đặc sản từ nhiều vùng miền trên tay, kèm theo tiếng nói cười vui vẻ. Sảnh chung cư biến thành bàn tiệc Tất niên. Tất nhiên, không thể thiếu những chiếc bánh chưng gói ở chung cư, luộc trên bến điện, bếp gas, nhưng cũng rền, cũng thơm chẳng kém gì bếp củi ngày xưa.
…Cứ thế, trong niềm hân hoan của những người láng giềng “thay anh em xa” là hương lá mùi, là hương nồi thịt kho hột vịt bay đi, vấn vít cả tòa nhà. Tết ở chung cư thực sự đã về!
