Theo báo cáo, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính có 9 nhóm tăng giá. Nhóm giao thông có mức tăng cao nhất là 3,21%, nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng thấp nhất với mức 0,17%.
nhóm có mức giảm là hàng ăn, dịch vụ ăn uống giảm 0,24% và bưu chính viễn thông giảm 0,15%.
Xuất phát từ nhóm lương thực
Theo bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ Phó Vụ Thống kê Giá, Tổng cục Thống kê, nguyên nhân làm tăng CPI xuất phát từ nhu cầu tiêu dùng về cuối năm tăng, do đó giá một số mặt hàng như lương thực, đồ uống, may mặc tăng cao hơn tháng trước. Ngoài ra, giá dịch vụ y tế tiếp tục điều chỉnh tăng tại TP HCM cũng khiến chỉ số giá nhóm dịch vụ y tế tăng 1,3%.
Một nguyên nhân khác được bà Ngọc cho biết, giá xăng dầu bị ảnh hưởng từ các đợt điều chỉnh tăng (ngày 20/12/2016, ngày 4/1 và ngày 19/1) cũng làm chỉ số giá nhóm nhiên liệu tăng đến 6,41% so với tháng trước và góp phần làm cho CPI tăng khoảng 0,27%.
“Bên cạnh đó, nhu cầu đi lại cuối năm tăng cùng với giá xăng dầu tăng nên giá dịch vụ giao thông công cộng tăng 1,05% so tháng trước”, bà Ngọc nói. Mặt khác, giá gas điều chỉnh tăng 21.000đ/bình 12kg (ngày 1/1) do giá gas nhập khẩu trong tháng tăng 65USD/tấn, chốt giá ở mức 465 USD/tấn đã khiến chỉ số giá gas tăng 4,38%.
Xuất tiểu ngạch thịt lợn giảm
Điểm đáng chú ý, bà Đỗ Thị Ngọc cũng chỉ ra một số yếu tố tác động kìm hãm đà tăng của CPI trong tháng, mặc dù là thời điểm cuối năm nhưng trên thị trường giá thịt lợn giảm 2,2%. Cụ thể, giá thịt lợn hơi giảm liên tục trong vòng gần một tháng, hiện chỉ khoảng 25.000đ - 28.000đ/kg.
“Nguyên nhân giá thịt lợn giảm mạnh là do người chăn nuôi tăng đàn nhiều, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc qua đường tiểu ngạch bị hạn chế nên sản lượng thịt lợn trong nước dồi dào”.
Ngoài ra, theo bà Ngọc, thời tiết về cuối năm khá thuận lợi nên sản lượng rau tươi dồi dào, theo đó giá rau tươi cũng giảm mạnh 4,68%. Bên cạnh đó, một số mặt hàng về điện tử, điện lạnh, điện thoại vào dịp cuối năm các hãng cạnh tranh, giảm giá để thu hồi vốn.
Vàng và USD cùng trượt giá
Tháng này, giá vàng thế giới giảm chủ yếu do đồng USD tăng giá và quyết định tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thời điểm tháng 12/2016. Thêm vào đó, giá vàng còn sụt giảm do nhu cầu nhập khẩu từ những thị trường lớn nhất thế giới là Ấn Độ.
Theo đó, bình quân giá vàng trong nước tháng Một dao động quanh mức 3,34 triệu đồng/chỉ vàng SJC. “Diễn biến tỷ giá trong nước khá ổn định do lượng dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam dồi dào đáp ứng đủ nhu cầu nhập khẩu của các doanh nghiệp nhập nguyên liệu phục vụ sản xuất cuối năm. Tỷ giá VND/USD tháng này gần như ổn định, xoay quanh 22.900VND/USD,” bà Ngọc nói. Lạm phát cơ bản trong tháng (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống, năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tăng 0,28% so với tháng trước và tăng 1,88% so với cùng kỳ.
Dự báo tháng 2 năm 2017, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản, bà Ngọc cho rằng: “Điều này phản ánh biến động giá do yếu tố thị trường có mức tăng cao, đó là giá lương thực, giá xăng dầu và yếu tố điều hành giá cả qua việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục. Lạm phát cơ bản tháng Một so cùng kỳ ở mức dưới 2% phản ánh chính sách tiền tệ vẫn đang điều hành ổn định”.