Thời điểm vàng cho ngành “vàng đen”

Thị trường thuận lợi

Cập nhật thị trường than quốc tế cho thấy, giá than nhiệt năng của những nước là “vựa” than thế giới như Úc, Nam Phi và Indonesia đều tăng trở lại. Điều này khiến giá nhập than tăng lên khiến các doanh nghiệp (DN) sản xuất than trong nước được hưởng lợi. Theo tính toán, trong suốt nửa cuối tháng 5/2018, giá than nhiệt đã tăng ở mức trên 100 USD/tấn FOB đối với than nhiệt năng của Úc. 

 Nguyên nhân việc than thế giới tăng lên được giải thích là do nhu cầu từ Trung Quốc tăng lên về than cho điện mùa hè và than cho xi măng; ngoài ra, mưa lớn ở một số mỏ than lộ thiên ở Nam Phi; nghỉ lễ Hồi giáo tháng 5 ở Indonesia ... cũng là những lý do khiến giá than thế giới nhích lên. 

Về thị trường trong nước, theo ông Đặng Thanh Hải, Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV), nhu cầu than của các nhà máy nhiệt điện, phân đạm, xi măng tiếp tục ở mức cao và cao nhất từ trước đến nay. Cụ thể, theo lãnh đạo TKV, các nhà máy nhiệt điện đã đăng ký nhận trong tháng 6/2018 trên 3,1 triệu tấn, tăng thêm so với đăng ký nhận tháng 5/2018 là 400 ngàn tấn, và cao hơn dự kiến thực hiện tháng 5/2018 trên 300 ngàn tấn. Giải thích về điều này, TKV cho biết do mùa hè các nhà máy nhiệt điện phải chạy hết công suất để phục vụ nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng của người dân.

Cũng theo lãnh đạo TKV, sản lượng than tiêu thụ tháng 5/2018 của đơn vị này đạt 4,2 triệu tấn, tăng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Cụ thể, trong 5 tháng đầu năm 2018, TKV đạt sản lượng than nguyên khai 16,87 triệu tấn, than tiêu thụ đạt 17,6 triệu tấn. Nhờ than tiêu thụ mạnh mà doanh thu DN sản xuất than lớn nhất Việt Nam đạt khoảng 52.141 tỷ đồng trong 5 tháng qua, tăng 22% so với thực hiện năm 2017; lợi nhuận ước đạt 1.300 tỷ đồng.

Than tồn kho ở mức nào? 

Theo Tổng Giám đốc TKV, tận dụng thời tiết thuận lợi, thị trường ủng hộ, đơn vị này phấn đấu trong tháng 6 sẽ sản xuất 3,4 triệu tấn, tiêu thụ than trên 4 triệu tấn; sản xuất Alumina quy đổi 112.000 tấn; tinh quặng đồng 4.000 tấn, đồng tấm sản xuất là 1.000 tấn, kẽm thỏi 900 tấn; tinh quặng sắt 12.000 tấn…

Trước đây, TKV đặt mục tiêu tiêu thụ than trong năm 2018 là khoảng 36 triệu tấn. Tuy nhiên, căn cứ tình hình thực tế, đơn vị này sẽ điều chỉnh tăng mức than tiêu thụ trong năm nay lên 2 triệu tấn, đạt mức 38 triệu tấn. Mục tiêu này được dự đoán là đang dần trở nên hiện thực.

Dù đạt được những kết quả kinh doanh khả quan trong thời điểm hiện tại, tuy nhiên dư luận rất quan tâm đến tình trạng than tồn kho của TKV. Còn nhớ, khoảng giữa năm 2011, TKV tồn đọng than lên tới hơn 11 triệu tấn than, tương đương 12.000 tỷ đồng. Đến giữa tháng 6/2017, lượng than tồn kho của TKV là hơn 9,3 triệu tấn. Được biết, nhờ thị trường than thuận lợi, hiện nay mức than tồn kho của TKV cơ bản đã được kiểm soát. Cụ thể, riêng lượng than sạch tồn kho là 7,35 triệu tấn, giảm 1,66 triệu tấn so với đầu năm (vùng Cẩm Phả giảm 809.000 tấn, vùng Hòn Gai giảm 540.000 tấn, vùng Uông Bí giảm 233.000 tấn, vùng khác giảm 64.000 tấn).

Trước đó, ông Lê Minh Chuẩn, Chủ tịch TKV cho rằng, ngành Than lúc nào cũng có lượng than tồn kho dự trữ để đảm bảo an toàn năng lượng Quốc gia. Đấy là định mức tồn kho, được Nhà nước giao. Cũng theo ông Chuẩn, định mức tồn kho có thể thay đổi theo từng thời kỳ - mùa mưa thì tăng lên, mùa khô thì giảm xuống.

Thông tin từ TKV cho biết, thời gian này, các đơn vị của TKV đang tập trung khai thác chọn lọc, chế biến nâng cấp các chủng loại than chất lượng cao, một số đơn vị đạt mức sản lượng cao như  Đèo Nai 63%; Cọc Sáu 60%; Dương Huy 55%, Tây Nam Đá Mài 53%. Tiêu thụ than ở miền Tây cũng được đánh giá có sự chuyển biến do công tác pha trộn than; một số khách hàng lấy than miền Tây để thử nghiệm ( Xi măng Long Sơn, Xi măng Nghi Sơn…). 

Tình hình sản xuất kinh doanh của TKV thời gian qua được đánh giá khởi sắc, khả quan, đem lại lợi nhuận. Tuy nhiên, đơn vị này còn nhiều việc phải làm trong thời gian tới, như  kiểm soát tình trạng khai thác than trộm; thực hiện tái cơ cấu DN, tiến tới cổ phần hóa Công ty mẹ dự kiến thực hiện trong năm 2019.