Chiều 23/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác phòng chống ma túy và cai nghiện ma túy.
Công tác quản lý người nghiện chưa hiệu quả
Theo báo cáo của Bộ Công an, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, khó lường. Trên tuyến biên giới Tây Bắc và Bắc miền Trung, các lực lượng chức năng thường xuyên phát hiện các đường dây vận chuyển ma túy vào nội địa với số lượng lớn. Đáng chú ý là tình trạng vận chuyển ma túy tổng hợp từ Lào về Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, gấp 4,6 lần so với cùng kỳ năm 2015.
Tình hình mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp dạng “đá” tiếp tục tăng. Tại Hà Nội, số vụ ma túy tổng hợp bị bắt giữ chiếm 55,8% tổng số vụ. Tình trạng mua bán một số chất hướng thần có mức độ nguy hại cao với các tên gọi như “Cỏ Mỹ”, “Nước vui”, “Tem giấy”, “Bùa lưỡi”… gia tăng ở nhiều địa phương. Ngày 22/12/2016, tại phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, đã bắt đối tượng Thạch Văn Hào, 60 tuổi, thu trên 10kg ma túy đá cùng nhiều tang vật, phương tiện để sản xuất ma túy.
Về công tác cai nghiện, theo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, cả nước có 210.751 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, tăng 10.617 người so với năm 2015. Trong 3 năm 2014-2016, cả nước tổ chức cai nghiện cho 66.552 lượt học viên.
Ý kiến của một số đại biểu cho rằng, công tác cai nghiện thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức, chưa quán triệt tinh thần coi nghiện ma túy là một loại bệnh, từ đó cung cấp dịch vụ chữa bệnh. Do đó, nhiều cơ sở cai nghiện có cơ sở vật chất xuống cấp, quá tải.
Để xác định tình trạng nghiện thì người nghiện ma túy phải lưu lại cơ sở y tế để theo dõi hội chứng cai nghiện trong 3 ngày đối với nghiện ma túy nhóm Opiat và 5 ngày đối với người nghiện ma túy tổng hợp nhưng hiện nay chưa có cơ sở pháp lý để giữ người quá 24 giờ để theo dõi, chẩn đoán.
Việc quản lý người nghiện, người sử dụng ma túy tổng hợp, đặc biệt đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp có biểu hiện “ngáo đá” (hành vi loạn thần, hoang tưởng) chưa có giải pháp hiệu quả.
Đánh giá cao kết quả của công tác phòng chống ma túy, Thủ tướng cho rằng, nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị, nhất là nhiều cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh, dầm mưa dãi nắng để phát hiện, xử lý các vụ án ma túy, không có sự chỉ đạo liên tục thì tình hình ma túy sẽ xấu hơn rất nhiều khi mà Việt Nam nằm gần “Tam giác vàng”, nhiều băng nhóm ma túy muốn biến Việt Nam thành nơi trung chuyển ma túy.
Tuy nhiên, nêu lý do chính của việc triệu tập hội nghị hôm nay, Thủ tướng cho biết: “Chúng ta thấy tình hình gần đây rất phức tạp, nhất là việc một số dạng ma túy mới xuất hiện ở Việt Nam, gây hậu quả khôn lường”. Bên cạnh đó, có tình trạng một số địa phương xao nhãng với công tác quan trọng này mà theo Thủ tướng, nếu không chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, liên tục thì sẽ lan ra rất nhanh, theo đó, ma túy sẽ được bán tràn lan, số người nghiện, người mắc HIV/AIDS tăng cao.
Các địa phương phải nắm danh sách đối tượng “ngáo đá”
Thủ tướng nhấn mạnh, tội phạm ma túy và tệ nạn ma túy là một vấn đề bức xúc của xã hội, gây hậu quả nghiêm trọng, vì vậy, cả hệ thống chính trị, gia đình, cộng đồng và toàn xã hội phải kiên quyết đấu tranh, phòng chống và đẩy lùi, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Về nhận thức, Thủ tướng quán triệt, cần xác định rõ công tác phòng chống ma túy và cai nghiện ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, vừa cấp bách, vừa thường xuyên liên tục, vừa lâu dài và phải đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, ban, ngành và tham gia của đông đảo nhân dân. Công tác tuyên truyền phải đẩy mạnh theo hướng để nhân dân đấu tranh với tội phạm ma túy đồng thời phòng tránh tác hại của ma túy.
Về thể chế, tập trung hoàn thiện theo hướng công tác phòng, chống ma túy và cai nghiện ma túy phải đổi mới, hướng mạnh về cơ sở, cộng đồng để huy động nguồn lực xã hội, phục vụ xã hội. Coi công tác phòng chống ma túy là của toàn dân, coi nghiện ma túy là bệnh cần được chữa trị.
Yêu cầu đề cao trách nhiệm người đứng đầu, Thủ tướng nhấn mạnh phải thực hiện được mục tiêu “3 giảm”: Giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại.
UBND các tỉnh, thành phải hoàn thành việc chuyển đổi các Trung tâm chữa bệnh - Giáo dục lao động xã hội thành các cơ sở điều trị nghiện, chậm nhất là quý I/2017. Bộ Công an và các lực lượng chức năng như biên phòng, cảnh sát biển, hải quan, an ninh hàng không phải tăng cường tấn công trấn áp tội phạm ma túy.
Bộ Y tế kiểm soát các chất ma túy và tiền chất ma túy, đẩy nhanh việc nghiên cứu, triển khai ứng dụng các phương pháp điều trị những rối loạn do sử dụng, nghiện ma túy tổng hợp để kiểm soát “ngáo đá”. Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội mở rộng cai nghiện tại cộng đồng bằng các loại thuốc của Việt Nam đã sản xuất được và đã được cấp phép như thuốc Cedemex.
Trước việc xảy ra một số vụ án giết người đau thương do “ngáo đá” thời gian qua, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phải nắm danh sách đối tượng “ngáo đá”, không để nguy hiểm cho bà con.
“Các đồng chí cần thực hiện tốt mảng công tác quan trọng này, chứ không chỉ coi trọng kinh tế. Một gia đình có một người nghiện thì cả nhà đó sẽ nghèo, khổ cực lắm. Chúng ta cần nhận thức rõ điều này để có quyết tâm mạnh mẽ, chứ không phải vì “công to, việc lớn” mà bỏ qua những việc rất cụ thể này”, Thủ tướng bày tỏ.