Mất danh hiệu vì quảng cáo trái luật
Ngày 6/7/2018, Chủ tịch Hiệp hội TPCN Việt Nam, PGS.TS Trần Đáng đã ký Quyết định số 744/QĐ-TPCN về việc thu hồi danh hiệu Huy chương Vàng vì sức khỏe cộng đồng được trao cho sản phẩm Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax theo Quyết định số 772/QĐ-VAFF (Số thứ tự 35; Số chứng nhận phù hợp quy định ATTP 34405/2017/ATTP-XNCB ngày 25/9/2017) do Công ty cổ phần phát triển Dược thảo Việt Nam sản xuất.
Trong quyết định thu hồi danh hiệu, Hiệp hội thực phẩm chức năng đã nêu lý do thu hồi danh hiệu là do thực phẩm chức năng Hanomax vi phạm quy định về quảng cáo trên website http://hanomax.vn gây hiểu nhầm thực phẩm này có tác dụng như thuốc chữa bệnh.
Trước đó, Công ty Cổ phần phát triển Dược thảo Việt Nam đã liên tục bị Cục An toàn thực phẩm xử phát hành chính do các hành vi vi phạm trong việc quảng cáo sản phẩm. Cụ thể, công ty này đã bị xử phạt vì đã quảng cáo thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax trên website http://hamomax.vn gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; Quảng cáo thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hamomax trên website http://hamomax.vn sử dụng hình ảnh, uy tín, thư tín của đơn vị, cơ sở y tế, nhân viên y tế, thư cảm ơn của bệnh nhân.
Quyết định thu hồi có hiệu lực vào ngày 6/7/2018 và hiện nay trên trang web http:// hamomax.vn những thông tin về thực phẩm chức năng Hamomax đã được giới thiệu khiêm tốn hơn. Theo đó, Hanomax là được giới thiệu là thực phẩm bảo vệ sức khỏe; hỗ trợ hạ mỡ máu giảm mỡ trong gan, hỗ trợ hạ huyết áp; Hỗ trợ tăng tính bền thành mạch máu, hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, cao huyết áp, tai biến mạch máu não do mỡ máu cao.
Trước đó, cách quảng cáo của thực phẩm này khiến người tiêu dùng nhầm tưởng Hamomax là một loại thuốc chữa bệnh, những ngôn từ hấp dẫn đối với người mắc bệnh gan, tim mạch “tẩy sạch mỡ máu cũ, ngăn ngừa mỡ máu tiếp tục tích tụ.
 |
| Quyết định thu hồi danh hiệu Huy chương vàng vì sức khỏe cộng đồng đối với thực phẩm chức năng Hanomax |
Dược liệu tạo nên Hanomax có gì đặc biệt
Theo công bố thành phần trong thực phẩm chức năng Hamomax thì thành phần của nó gồm “các thảo dược Nần nghệ, Giảo cổ lam, lá Đỏ ngọn, nụ hoa Hòe. Cam kết không chứa tân dược trong thành phần”. Vậy thực sự những loại dược liệu này có phải quá quý hiếm và ngăn ngừa được nhiều loại bệnh như công dụng kể trên?
Qua tìm hiểu tài liệu thì mọi thứ dược liệu không đặt biệt như quảng cáo. Ví như cây Nần nghệ, người Dao gọi là gọi nó là củ Nần (Nần theo tiếng dân tộc có nghĩa là râu hùm). Về mặt thực vật học, các chuyên gia nhận ra nó thuộc họ củ nâu, thuộc chi Dioscorea. Cây thuốc này sau đó đã được giám định tên khoa học là Dioscorea collettii, chiết xuất saponin steroid từ củ với hàm lượng khá cao.
Cây Đỏ ngọn có tên khoa học Cratoxylon Prunifolium Kurtz. Cây phân bố tại nhiều vùng nhiệt đới và ôn đới. Trên lãnh thổ Việt Nam, cây mọc tự nhiên ở vùng núi thấp hoặc trung du như Hòa Bình, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Bắc Giang. Người dân còn gọi là cây ngành ngạnh, vàng la, cúc lương, hoàng ngưu trà. Kinh nghiệm dân gian thường dùng cây đỏ ngọn làm thuốc bổ, kích thích tiêu hóa, phục hồi sức khoẻ khi đau yếu hay sau khi sinh đẻ. Còn Giảo cổ lam và nụ hoa Hòe đều là dược liệu dễ tìm kiếm và người dân thường xuyên uống loại cây này.
 |
| Giảo cổ lam là dược liệu dễ kiếm |
Trong bốn thành phần trên chỉ có Nần Nghệ nằm trong sách đỏ, nhưng không phải không thể quá khó tìm kiếm. Sự nghi ngờ ở đây là trong mỗi viên thực phẩm Hanomax thì thành phần dược liệu trên có được bao nhiêu phần hay lại pha trộn các dược liệu rẻ tiền khác. Những việc đó đến bây giờ hầu như không có cơ quan chức năng kiểm định, công bố thường xuyên cho người dân.
Với cách sử dụng "2 viên/lần, 2 lần/ngày" thì một hộp 30 viên sẽ dùng được trong 1 tuần. Người đang mắc bệnh sẽ phải mất gần 1 triệu đồng tiền mua Hamomax trong 1 tháng. Đây là số tiền không nhỏ chút nào với những người mắc bệnh. Với 1 triệu đồng cho 1 tháng để mua một sản phẩm với loại dược liệu bình dân như vậy để cứu chữa, ngăn ngừa những căn bệnh hiểm nghèo liệu có phải là cái giá hợp lý.
Để làm rõ những thông tin về sản phẩm này, trong vai trò là người tiêu dùng, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã gọi điện theo đường dây nóng để được tư vấn về sản phẩm thì được nhân viên tên Tùng giải đáp. Theo thông tin từ nhân viên này, thì sản phẩm Hanomax có uy tín từ lâu và đã được kiểm định lâm sàng nên dùng rất tốt, giảm bệnh ngay.
Với cách thông tin đến người dùng còn không minh bạch, thực phẩm chức năng Hanomax và nhiều loại thực phẩm chức năng khác đang khiến người tiêu dùng mua về và sử dụng như thuốc với một niềm tin sẽ khỏi bệnh. Đây cũng là câu hỏi rất lớn đặt ra với các cơ quan quản lý nhà nước khi rất nhiều loại thực phẩm chức năng hiện nay được quảng cáo, thậm chí là bác sỹ kê đơn, chỉ định sử dụng như thuốc chữa bệnh.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.
