Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật

Ngày 28/11, Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị 32-CT/TW ngày 9/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân”. 

515/584 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật 

Báo cáo tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn - Chủ tịch Hội đồng phối hợp PBGDPL (PBGDPL) TP Hà Nội - cho biết, từ khi có Chỉ thị số 32-CT/TW, nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền trên địa bàn TP về vai trò, tầm quan trọng của công tác PBGDPL có sự chuyển biến rõ nét. 

Người dân dần có ý thức tự giác học tập, tìm hiểu pháp luật. Nhận thức, hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, người dân cũng từng bước được nâng lên.

Bên cạnh đó, TP đã nghiêm túc triển khai, cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo của Trung ương; ban hành, hoàn thiện hệ thống các quy định, chính sách, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho công tác PBGDPL được thực hiện đồng bộ, toàn diện, chặt chẽ và đi vào nền nếp, gắn với trách nhiệm của từng công dân, cá nhân, tổ chức, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước, các tổ chức đoàn thể trong việc triển khai thực hiện công tác này… 

Đội ngũ cán bộ làm công tác PBGDPL các cấp, báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên... được củng cố kiện toàn, ngày càng tăng về số lượng. Công tác xã hội hóa hoạt động PBGDPL ngày càng nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân. Kinh phí thực hiện cho công tác PBGDPL được TP ngày càng quan tâm. 

Phó Chủ tịch UBND TP Lê Hồng Sơn cho biết, từ năm 2003 đến tháng 6/2019, các cấp, ngành TP đã tổ chức 91.986 hội nghị phổ biến pháp luật, thu hút 14.475.535 lượt người tham dự; phát hành miễn phí 214.857.215 tài liệu PBGDPL. TP đã tổ chức 4.296 cuộc thi, thu hút 6.430.854 người dự thi tìm hiểu pháp luật… 

Nhờ triển khai tốt công tác PBGDPL, số xã, phường, thị trấn trên địa bàn TP đã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm sau cao hơn năm trước. Tính đến hết năm 2018, đã có 515/584 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật (chiếm tỷ lệ 88,2%), tăng 87 xã, phường, thị trấn so với 428/584 xã, phường, thị trấn (tỷ lệ 72,38%) ở năm 2017.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Hà Nội cũng nhìn nhận, công tác tuyên truyền PBGDPL vẫn còn những mặt tồn tại, hạn chế như nội dung, hình thức PBGDPL được tổ chức thực hiện còn chưa phù hợp, chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.

Cách thức xây dựng nội dung trong các tài liệu tuyên truyền, phổ biến còn khuôn mẫu, chưa phù hợp với trình độ hiểu biết, nhu cầu tâm lý lứa tuổi của từng đối tượng đặc thù nên chưa tạo được sức hút và khơi dậy ý thức tự tìm hiểu pháp luật trong mỗi người dân, mô hình tủ sách pháp luật đã trở nên lạc hậu, không phát huy được hiệu quả.

Việc tuyên truyền pháp luật mang tính chất chiều sâu chưa triển khai được nhiều. Công tác tuyên truyền, PBGDPL chỉ mới chủ yếu thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến, còn công tác giáo dục pháp luật hạn chế…

Đổi mới mạnh mẽ các hình thức PBGDPL 

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu nêu rõ: Chỉ thị 32-CT/TW đã khẳng định PBGDPL là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. 

Đánh giá cao công tác tổ chức tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị của TP Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, Hội nghị sẽ cung cấp cho Ban chỉ đạo về tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW những luận cứ khoa học và kinh nghiệm thực tiễn phong phú từ một địa bàn kinh tế - xã hội phát triển sôi động, để Ban chỉ đạo tham mưu đề xuất Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng các định hướng giải pháp để tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nhằm tạo ra sự chuyển biến căn bản về chất lượng, hiệu quả của công tác này, từ đó thiết thực góp phần vào thành công của công việc xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN, phát triển kinh tế xã hội, bảo vệ quốc phòng, an ninh, xây dựng nếp sống văn hóa với phương châm “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.

Tán thành với nhận định trong báo cáo tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW của Thành ủy Hà Nội rằng từ khi có Chỉ thị, nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn TP về vai trò, tầm quan trọng của công tác PBGDPL có chuyển biến rõ nét, Thứ trưởng Bộ Tư pháp cũng chỉ ra rằng, điều quan trọng hơn là từ nhận thức đó các cấp ủy đảng, chính quyền TP Hà Nội đã lãnh đạo, chỉ đạo sát sao quyết liệt; dành nhiều quan tâm về nhân lực, vật lực; phân công trách nhiệm, tổ chức hoạt động PBGDPL một cách bài bản.

“Nói nhận thức được nâng cao thì nhiều nơi cũng có nhận thức tốt về tầm quan trọng về vai trò của công tác này nhưng từ nhận thức đó biến thành hành động như thế nào thì còn chừng mực. Hà Nội vừa nâng cao nhận thức, từ nhận thức đó biến thành lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức công việc rất hiệu quả, nhất là đặt trong bối cảnh thủ đô là TP lớn, khối lượng công việc cần giải quyết, tính chất phức tạp rất nhiều… Đặt trong bối cảnh đó sẽ thấy kết quả từ nhận thức biến thành hành động của Hà Nội là rất đáng trân trọng”, Thứ trưởng Bộ Tư pháp nói.

Theo đánh giá của Thứ trưởng Phan Chí Hiếu, công tác PBGDPL trên địa bàn Thủ đô được tổ chức khá bài bản, từ việc Thành ủy, UBND, cấp ủy và chính quyền các cấp ban hành các chỉ thị đến việc xây dựng các chương trình, kế hoạch, chú trọng công tác hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc để sơ kết, tổng kết. 

Các hoạt động công tác PBGDPL của TP cũng đã được triển khai bán sát và phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của TP, của từng cơ quan đơn vị trên địa bàn. Nội dung PBGDPL có trọng tâm trọng điểm, phù hợp và thiết thực với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân. 

Hình thức tuyên truyền PBGDPL phong phú, đa dạng, thường xuyên được đổi mới với nhiều mô hình hay cách làm hiệu quả, phù hợp với các đối tượng và địa bàn…

Thứ trưởng Phan Chí Hiếu cũng nhấn mạnh, các mô hình hay của Hà Nội như Cầu thang pháp luật hay việc Đài truyền hình Hà Nội dành thời lượng trong "giờ vàng" để tuyên truyền phổ biến pháp luật thông qua tình huống thực tiễn sinh động là các mô hình tốt mà tới đây Ban chỉ đạo tổng kết Trung ương sẽ phải tổng kết và nhân rộng cho toàn quốc.

Công tác PBGDPL của TP cũng đã tác động rất tích cực tới việc nâng cao ý thức, sự hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức và các tầng lớp nhân dân…

Thứ trưởng Bộ Tư pháp cũng cảm ơn Thành ủy, HĐND, UBND TP đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, sâu sát công tác tư pháp, thi hành án dân sự trên địa bàn và phối hợp rất chặt chẽ, hiệu quả với Bộ Tư pháp trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ của cả hai bên, nhất là trong công tác PBGDPL hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam.

Để phát huy hơn nữa những kết quả đã đạt được trong công tác PBGDPL, Thứ trưởng Bộ Tư pháp đề nghị Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội tiếp tục quán triệt, phổ biến nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ nhân dân Thủ đô về vị trí vai trò ý nghĩa của công tác PBGDPL trước yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục xác định đúng trọng tâm đồng thời đổi mới mạnh mẽ các hình thức PBGDPL gắn với việc ứng dụng CNTT, truyền thông tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, đối thoại chính sách pháp luật đảm bảo phù hợp với từng đối tượng từng địa bàn, quan tâm kiện toàn hội đồng PBGDPL nâng cao trách nhiệm của từng thành viên hội đồng trong tư vấn các giải pháp xác định hướng ảnh về PBGDPL và tổ chức hoạt động một cách thực chất, hiệu quả…