Theo báo cáo tại buổi làm việc, thời gian qua, các công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL tại các bộ, ngành, chính quyền địa phương đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận của hệ thống pháp luật, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tạo môi trường pháp lý thuận lợi phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, về mặt tổ chức thực hiện các công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa, xử lý VBQPPL trên thực tế còn có những hạn chế, bất cập. Bên cạnh đó, điều kiện hệ thống pháp luật của nước ta gồm nhiều tầng nấc, loại hình văn bản, do nhiều chủ thể từ Trung ương đến địa phương có thẩm quyền ban hành, công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL với vai trò là các công cụ hậu kiểm thiết yếu để thực hiện tốt các yêu cầu, nhiệm vụ trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật; kiểm soát, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, dễ tiếp cận của hệ thống pháp luật, giảm chi phí tuân thủ pháp luật của xã hội, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả pháp luật.
Các công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa, xử lý VBQPPL đòi hỏi tính chuyên sâu cao, có nhiều nội dung phức tạp, tuy nhiên hiện nay quy định về các công tác này đang được quy định chung cùng nhiều nội dung khác tại Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14/5/2016 quy chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành VBQPPL (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 154/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 và Nghị định số 59/2024/NĐ-CP ngày 25/5/2024). Do đó cần tách nội dung quy định về các công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa, xử lý VBQPPL để quy định thành một VBQPPL riêng của Chính phủ để thuận tiện cho việc áp dụng thực hiện.
Vì vậy, việc xây dựng và ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành VBQPPL về kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa và xử lý VBQPPL là rất cần thiết để hoàn thiện thể chế, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, thực hiện chất lượng, hiệu lực, hiệu quả các công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL.
| |
Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật Hoàng Xuân Hoan phát biểu tại buổi làm việc. |
Dự thảo Nghị định này nhằm mục tiêu cụ thể hoá các quy định của Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi), hoàn thiện thể chế, khung khổ pháp lý để tăng cường chất lượng, hiệu lực, hiệu quả, nâng cao ý thức, năng lực, trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương về các công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa và xử lý VBQPPL nhằm kịp thời phát hiện, xử lý quy định trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, vướng mắc, không còn phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
Dự thảo Nghị định gồm 05 chương với 72 điều và 01 phụ lục (04 mẫu); có kế thừa quy định tại Nghị định hiện hành, tuy nhiên có chỉnh lý, bổ sung hoặc cơ cấu lại cho phù hợp với tình hình thực tiễn thực hiện công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hoá và xử lý VBQPPL, bảo đảm tính logic, hợp lý, dễ tiếp cận; đồng thời, bổ sung nội dung nhằm quy định chi tiết Luật, đặc biệt là các quy định về kiểm tra văn bản với các quy định mới về đối tượng văn bản được kiểm tra, căn cứ tự kiểm tra và kiểm tra văn bản theo thẩm quyền.
| |
Cục trưởng Cục Kiểm tra VBQPPL Hồ Quang Huy phát biểu tại buổi làm việc. |
Tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị đã đề nghị rà soát, làm rõ, cân nhắc một số nội dung của dự thảo Nghị định, như: tên gọi; trình tự, thủ tục, hồ sơ tự kiểm tra văn bản; xem xét, xử lý trách nhiệm của tập thể cá nhân tham mưu, đề xuất ban hành văn bản trái pháp luật; trách nhiệm giúp Chính phủ, Thủ tướng chính phủ tự kiểm tra văn bản do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành; thời hạn xử lý văn bản trái pháp luật…
Phát biểu kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đánh giá cao sự chủ động của Cục Kiểm tra VBQPPL trong xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành VBQPPL về kiểm tra, rà soát, hệ thống hoá và xử lý VBQPPL.
| |
Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh kết luận buổi làm việc. |
Thứ trưởng đề nghị cân nhắc sự cần thiết quy định về xem xét, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân tham mưu, đề xuất, ban hành văn bản trái pháp luật tại dự thảo Nghị định này, có thể dẫn chiếu Nghị định 112/2020/NĐ-CP ngày 18/9/2020 về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức và Nghị định 71/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 112/2020/NĐ-CP ngày 18/9/2020 về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức; cân nhắc việc có quy định riêng về nguồn lực hay ghép vào Nghị định chung quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Ban hành VBQPPL…
Ngoài ra, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh chỉ đạo Cục Kiểm tra VBQPPL lấy ý kiến bằng văn bản các cơ quan, đơn vị về dự thảo Nghị định này.