Một trong những chiến dịch kiểm soát thành công nhất
Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” là chương trình hành động chung giữa các cơ quan Hải quan và các cơ quan thực thi pháp luật khác của khu vực châu Á - Thái Bình Dương về chống buôn bán bất hợp pháp ma túy, động vật, thực vật hoang dã và các sản phẩm từ động, thực vật hoang dã thuộc danh mục CITES trên toàn bộ các tuyến do Hải quan Việt Nam, Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến. Chiến dịch được khởi động từ năm 2018 với sự hỗ trợ kỹ thuật của Cơ quan Phòng, chống ma túy Liên hợp quốc (UNODC), Văn phòng Liên lạc tình báo khu vực châu Á - Thái Bình Dương (RILO AP).
Tiếp theo thành công của 4 giai đoạn triển khai, Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” đã được đưa vào tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc nhân chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ ngày 30/10/2022 đến ngày 1/11/2022 và được hai bên đánh giá cao. Đến nay, Chiến dịch đã hoàn thành triển khai giai đoạn 5.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính về việc triển khai Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” và theo đề nghị của UNODC, Tổng cục Hải quan phối hợp với UNODC tổ chức Hội nghị tổng kết kết quả triển khai Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” giai đoạn V (sau đây gọi tắt là OMD V) tại Hà Nội, Việt Nam. Tổng cục Hải quan giao Cục Điều tra chống buôn lậu phối hợp với UNODC, RILO AP đồng chủ trì Hội nghị.
Qua 5 giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2023, Chiến dịch đã đạt được những kết quả tốt đẹp và đã được RILO AP, các tổ chức thực thi pháp luật quốc tế đánh giá là một trong những Chiến dịch kiểm soát thành công nhất trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương về số lượng thành viên tham gia (gần 30 thành viên) và số lượng vụ việc được cập nhật lên hệ thống thông tin chung của Chiến dịch. Qua cơ chế của Chiến dịch, đã có nhiều thông tin tình báo được cảnh báo, trao đổi giữa các nước để góp phần thực hiện bắt giữ thành công nhiều vụ việc buôn lậu và vận chuyển trái phép ma túy, động vật, thực vật hoang dã lớn.
Hội nghị tổ chức nhằm tổng kết, đánh giá những thành tựu đạt được, những thách thức, khó khăn trong quá trình hoạt động của OMD V, đồng thời trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm giữa các quốc gia trong công tác thực thi chống buôn bán, vận chuyển trái phép các loài động thực vật hoang dã (CITES) và ma túy và thảo luận về kế hoạch, phương thức hoạt động và cách thức triển khai giai đoạn tiếp theo của Chiến dịch.
Ngành Hải quan phát huy vai trò chủ động
Tham dự Hội nghị 2 ngày 21 - 22/11 có các đại biểu quốc tế đến từ 20 cơ quan Hải quan và các cơ quan thực thi pháp luật và tổ chức quốc tế gồm 16 nước thành viên là đầu mối OMD V và đại diện 4 cơ quan, tổ chức thực thi pháp luật; các đại biểu thuộc các cơ quan của Việt Nam.
Trong Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” giai đoạn V tại Việt Nam, Hải quan Việt Nam tích cực tham gia với nhiều vai trò. Cụ thể, Hải quan Việt Nam đóng vai trò đồng tổ chức Hội nghị tổng kết tại Việt Nam; tham dự Hội nghị với vai trò cơ quan đồng sáng kiến Chiến dịch, đồng chủ trì điều phối các phiên họp và đại biểu tham dự. Trong cả 5 giai đoạn, Hải quan Việt Nam đã tham gia xây dựng và phổ biến 96 cảnh báo và 5 báo cáo tổng kết đánh giá hoạt động triển khai các giai đoạn của Chiến dịch cho toàn bộ các thành viên.
Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” V được triển khai từ ngày 15/4/2023 đến ngày 16/11/2023 với sự tham gia của 25 cơ quan Hải quan, các cơ quan thực thi pháp luật và tổ chức quốc tế. Tổng số vụ bắt giữ được các nước thành viên báo cáo trong giai đoạn V là 1.715 vụ, tăng 111% so với Chiến dịch giai đoạn IV.
Thời gian tổ chức triển khai Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” V, lãnh đạo Bộ Tài chính và lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã sát sao chỉ đạo toàn ngành Hải quan nghiêm túc triển khai Chiến dịch, bảo đảm vai trò của nước sáng kiến và điều hành Chiến dịch.
Song song với đó, Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy và Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường thuộc Bộ Công an đã cùng đồng hành, tích cực triển khai Chiến dịch, phối hợp với lực lượng Hải quan trao đổi thông tin, điều tra, bắt giữ nhiều vụ việc ma túy, động vật, thực vật hoang dã và đóng góp nhiều ý kiến quý báu, hiệu quả cho Chiến dịch.
Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” V tại Việt Nam với 40 đầu mối quốc gia gồm 38 đầu mối quốc gia thuộc lực lượng hải quan và 2 đầu mối thuộc lực lượng Công an đã cập nhật tổng số 123 vụ việc bắt giữ ma túy và động, thực vật hoang dã, tăng 2,15 lần so Chiến dịch giai đoạn IV. Kết quả triển khai của Chiến dịch qua 5 giai đoạn thực hiện từ năm 2018 - 2023 như trên là rất đáng tự hào. Qua cơ chế của Chiến dịch đã có nhiều thông tin tình báo được cảnh báo, trao đổi giữa các nước để góp phần thực hiện bắt giữ thành công nhiều vụ việc buôn lậu và vận chuyển trái phép lớn.
Sự thành công của Chiến dịch “Con rồng Mê Kông” thể hiện vai trò chủ động của Hải quan Việt Nam trong các vấn đề kiểm soát khu vực và đã được cộng đồng Hải quan quốc tế và các tổ chức thực thi pháp luật đánh giá cao về chất lượng hợp tác, thái độ làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, góp phần nâng cao hình ảnh của Hải quan Việt Nam trong cộng đồng quốc tế. Sự thành công của Chiến dịch là minh chứng cho nỗ lực rất lớn của các thành viên, sự phối hợp điều phối tích cực của Nhóm điều phối, sự hỗ trợ hiệu quả của Văn phòng UNODC khu vực và RILO AP.
