Theo AP, Hiệp định Hợp tác quốc phòng tăng cường giữa Mỹ và Philippines đã được Đại sứ Mỹ Philip Goldberg và Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin ký kết tại một căn cứ quân sự ở Manila sáng 28/4, ít giờ trước khi ông Obama đến Philippines. Theo thỏa thuận này thì binh lính Mỹ sẽ có quyền ra vào tạm thời tại các căn cứ quân sự của Philippines. Thỏa thuận cũng cho phép Washington điều động máy bay và tàu đến các căn cứ tại Philippines.
Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario trong một thông cáo đưa ra cùng ngày gọi đây là “cột mốc trong lịch sử chung giữa 2 nước với tư cách là đồng minh có hiệp ước bền vững”. “Hiệp định Hợp tác quốc phòng tăng cường sẽ đưa mối liên minh quân sự vốn đã mạnh mẽ giữa 2 nước lên một tầm cao mới, một hòn đá tảng của hòa bình và ổn định trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương” - thông cáo của ông del Rosario viết.
Về phía ông Obama, trả lời phỏng vấn tờ ABS-CBN của Philippines trước khi đặt chân đến Philippines, ông Obama cho rằng sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa các lực lượng Mỹ và Philippines sẽ tăng cường khả năng đào tạo, tập luyện và phối hợp tổ chức các chiến dịch quân sự cũng như phản ứng nhanh hơn với hàng loạt thách thức, trong đó có các cuộc khủng hoảng nhân đạo và thiên tai như cơn bão Yolanda.
“Thỏa thuận này cũng giúp Philippines xây dựng năng lực quốc phòng và giúp chúng ta thúc đẩy an ninh trong khu vực, ví dụ như ở trên biển Đông” – ông Obama cho biết thêm.
Theo AP, thỏa thuận giữa Mỹ và Philippines được nhiều người cho là một trong những nỗ lực của Washington để đối trọng với thái độ hung hăng của Trung Quốc trong khu vực. Song, trong thông điệp gửi tới Trung Quốc, ông Obama nói rằng Mỹ muốn trở thành đối tác với Trung Quốc trong việc giữ gìn luật pháp quốc tế.
“Mục tiêu của chúng tôi không phải là để kiềm chế Trung Quốc. Mục tiêu của chúng tôi là để đảm bảo các quy định và quy tắc quốc tế được tôn trọng, trong đó có cả tại các khu vực tranh chấp quốc tế” – ông Obama phát biểu tại một cuộc họp báo với Tổng thống Philippines Benigno Aquino.
Philippines là chặng dừng chân cuối cùng của ông Obama trong chuyến công du một tuần tại châu Á. Trước khi đến Philippines, ông Obama cũng đã đến Malaysia, Nhật Bản và Hàn Quốc. Tại mỗi điểm dừng chân, ông Obama đều tái khẳng định cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ các nước đồng minh, bao gồm cả các tranh chấp lãnh thổ của những nước này với Trung Quốc.
“Chúng tôi không có tranh chấp tại khu vực nhưng về phương diện luật pháp và các quy định quốc tế, chúng tôi không nghĩ rằng cưỡng chế và đe dọa là cách thức để giải quyết những tranh chấp này”. Ông Obama nói thêm rằng tranh chấp cần phải được giải quyết thông qua đối thoại. “Khi Mỹ có tranh chấp với các nước láng giềng, chúng tôi không cử tàu đi khắp nơi và đe dọa người khác” – ông Obama tuyên bố.
Trước đó, trong cuộc phỏng vấn với tờ ABS-CBN, ông Obama cũng đã tái khẳng định quan điểm rằng các xung đột hàng hải và lãnh thổ cần phải được giải quyết hòa bình, thay vì dùng vũ lực.
