Theo Reuters, tuyên bố chung của Tổng thống Mỹ và Nga được đưa ra nhân kỷ niệm 75 năm cuộc gặp ngày 25/4/1945 trên một cây cầu bắc qua sông Elbe ở Đức của những người lính Liên Xô trên đường di chuyển từ phía đông còn quân đội Mỹ di chuyển từ phía Tây.
Theo bản tuyên bố, sự kiện này báo trước thất bại quyết định của chế độ Đức quốc xã. “Tinh thần của sự kiện Elbe là một ví dụ về cách các nước của chúng ta có thể gạt bỏ sự khác biệt, tạo dựng niềm tin và hợp tác để theo đuổi một mục đích lớn hơn”, tuyên bố chung của Tổng thống Mỹ Trump và Tổng thống Nga Putin nhấn mạnh.
Ngày 25/4/1945 tuy ít được nhắc đến nhưng là một trong những ngày quan trọng của lịch sử thế giới. Vào ngày này, quân đội Mỹ từ phía tây và Hồng quân Liên Xô tiến từ phía đông đã gặp nhau trên một cây cầu qua sông Elbe, gần Torgau, cách Berlin (Đức) khoảng 100 km về phía nam.
Họ bắt tay, trao đổi quà lưu niệm và chụp ảnh. Cuộc gặp gỡ mang tính lịch sử vì điều đó có nghĩa là họ đã chia cắt thành công quân đội Đức, đưa cuộc chiến tranh Thế giới thứ 2 đi đến những ngày cuối cùng.
Đây là Tuyên bố chung thứ hai của lãnh đạo hai nước Nga - Mỹ về sự kiện lịch sử này. Tuyên bố chung đầu tiên của Tổng thống Nga và Tổng thống Mỹ nhân cuộc gặp gỡ trên cây cầu ở sông Elbe được đưa ra vào năm 2010, khi chính quyền của Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ Barack Obama đang tìm cách cải thiện mối quan hệ với Nga.
Bình luận về Tuyên bố chung này, tờ Week dẫn lời tờ Wall Street Journal cho rằng đây là dấu hiệu "các nhà cầm quyền có thể đặt sang một bên khác biệt của họ", nhất là khi tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ Nga-Mỹ đang căng thẳng về một loạt vấn đề, từ kiểm soát vũ khí cho đến việc Mỹ cáo buộc Nga lan truyền thông tin không chính xác về đại dịch Covid-19 hay cáo buộc Nga can thiệp vào các chiến dịch bầu cử của Mỹ.
Tờ Wall Street Journal cho hay, quyết định đưa ra tuyên bố chung với Tổng thống Nga trên thực tế cũng đã gây ra một cuộc tranh luận trong chính quyền của Tổng thống Trump.
Lính Mỹ và Hồng quân Liên Xô bắt tay nhau trên cây cầu hỏng bắc qua sông Elbe, đánh dấu sự chấm dứt của cuộc Chiến tranh Thế giới thứ 2 cùng sự sụp đổ của chế độ Phát xít Đức. |
Tuyên bố chung của hai nguyên thủ nêu rõ: "Cuộc gặp ở Elbe thể hiện đỉnh cao nỗ lực to lớn của nhiều quốc gia và dân tộc đã tham gia lực lượng theo khuôn khổ Tuyên bố Liên hợp quốc năm 1942. Cuộc đấu tranh chung này ghi nhận sự hy sinh to lớn của hàng triệu binh sĩ, thủy thủ và công dân ở các chiến trường.
Chúng tôi cũng ghi nhận sự đóng góp của hàng triệu nam giới và phụ nữ ở hậu phương, những người đã tạo ra một lượng lớn vật tư quân dụng để sử dụng trên khắp thế giới. Công nhân và nhà sản xuất đã đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp cho các lực lượng đồng minh các công cụ cần thiết để giành chiến thắng.
Tinh thần của Elbe, là một ví dụ về cách các quốc gia có thể gạt bỏ sự khác biệt, xây dựng niềm tin và hợp tác để theo đuổi một mục đích lớn hơn. Khi chúng ta làm việc ngày hôm nay để đương đầu với những thách thức quan trọng nhất của thế kỷ 21, chúng ta bày tỏ lòng kính trọng đối với dũng sĩ và lòng can đảm của tất cả những người đã cùng nhau chiến đấu để đánh bại chủ nghĩa phát xít. Chiến công anh hùng của họ sẽ không bao giờ bị lãng quên".