Muốn có hộ khẩu TP phải “lách luật”
Tại hội nghị, một số ý kiến cho rằng diện tích quy định 20m2 sàn/người để các đối tượng thuộc diện thuê, mượn, ở nhờ được đăng ký thường trú là khá cao so với điều kiện của người nhập cư. Theo phân tích của Luật sư Trương Thị Hòa (Đoàn Luật sư TPHCM), Hiến pháp và Luật cư trú không bắt buộc người dân phải có quyền sở hữu nhà mới được quyền đăng ký thường trú. Vì vậy, khi ra một văn bản quy phạm pháp luật cần chú ý đến đối tượng bị tác động- ở đây đa số là những người hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp.
Theo bà Hoà, mục tiêu mà Đảng bộ thành phố đưa ra về nhà ở là đến năm 2020 phấn đấu đạt 19,8 m2 sàn/người, trong khi đó chỉ tiêu Quốc gia về diện tích nhà ở là 12 m2. Do đó thành phố có thể xem xét con số trung bình là 16m2 sàn/người.
Đồng quan điểm, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TPHCM cho rằng việc quy định diện tích tối thiểu là 20m2 sàn/người là không khả thi, trong khi người nhập cư là nguồn lao động rất quan trọng, đóng góp vào sự phát triển kinh tế của thành phố.
Việc các cơ quan quản lý tăng điều kiện để được đăng ký hộ khẩu vào TP không những không ngăn được nhập cư mà còn làm cho người nhập cư muốn có hộ khẩu TP phải “lách luật”. Người dân có thể thuê nhà rộng để đủ thời gian đăng ký hộ khẩu, rồi sau đó lại thuê nhà nhỏ hơn. Hơn nữa, quy định mới còn khiến bộ máy nhà nước phát sinh thêm việc không cần thiết và dễ phát sinh tiêu cực vì phải kiểm tra nhà ở trước khi cấp hộ khẩu.
Trên cơ sở đó, ông Hậu đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước nên có phương pháp quản lý khoa học hơn. “Người dân có quyền tự do cư trú, với quy định này sẽ không giảm sự gia tăng dân số cơ học của thành phố. Chúng ta phải quản lý bằng công nghệ thông tin, ví dụ như quản lý bằng mã số định danh. Cách quản lý thủ công như hiện nay không phát triển được kinh tế xã hội”- ông Hậu nêu quan điểm.
Cần đánh giá thêm tác động tiêu cực cho xã hội
Đồng ý với quan điểm “diện tích bình quân trên đầu người phải đạt 20m2 còn cao so với sự phát triển chung”, ông Nguyễn Thành Đô, Trưởng Ban Chính sách Pháp luật -Liên đoàn Lao động TPHCM đề xuất giải pháp có thể hài hòa giữa sự phát triển chung với chỉ tiêu phấn đấu của TP đến năm 2020 là 16m2.
Theo ông Đô, với diện tích này sẽ tạo điều kiện cho người dân nhập hộ khẩu vào TP để họ an tâm lao động, sản xuất, đóng góp nhiều hơn cho TPHCM trong thời gian tới. Ngoài ra, dự thảo cũng cần đánh giá thêm tác động tiêu cực mang lại cho xã hội như thế nào để có cái nhìn toàn diện cũng như sự đồng thuận trong xã hội khi chúng ta ban hành nội dung này.
| |
| Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM phát biểu tại hội nghị. |
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP. HCM cho biết, quy định diện tích tối thiểu chỉ áp dụng với các trường hợp cá nhân, hộ gia đình mượn, ở nhờ, ở thuê muốn đăng ký thường trú tại thành phố, nhằm tránh trường hợp lập giấy tờ một cách hình thức để nhập hộ khẩu. Người dân muốn đăng ký hộ khẩu thường trú vào TPHCM phải đáp ứng được tiêu chuẩn về chỗ ở trên. Quy định này cũng không ảnh hưởng đến quyền sở hữu nhà ở hợp pháp của người dân, cũng không áp dụng với người tạm trú có thời hạn hay ở trọ.
“Quy định này áp dụng đối với trường hợp muốn đăng ký hộ khẩu thường trú vào TPHCM thì phải đáp ứng diện tích nhà ở của họ ở thành phố là bao nhiêu? Để tránh trường hợp 1 căn nhà 5m2 mà ai cũng cho ở nhờ, ai cũng cho mượn, ai cũng nói là thuê và lập giấy tờ một cách hình thức để nhập hộ khẩu. Như vậy, việc đăng ký diện tích nhà ở bình quân để đăng ký thường trú vào chỗ ở nhờ, mượn, cho thuê là cần thiết, là bắt buộc”- ông Tuấn khẳng định.
Theo ông Tuấn, quy định này không hạn chế quyền về nhà ở hợp pháp của công dân, đặc biệt là người nghèo. “Thực chất của việc quy định này nhằm hạn chế gia tăng dân số cơ học lên các quận trung tâm. Khi mật độ dân số lớn sẽ gây ra áp lực lớn đến hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ở các quận, huyện”- Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM giải thích thêm.
Ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến của các đại biểu, kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TPHCM Vũ Thanh Lưu cho biết sẽ tổng hợp tất cả ý kiến tại hội nghị để gửi đến cơ quan ban soạn thảo. Dự kiến, UBND TPHCM sẽ trình HĐND TP thông qua nội dung này tại kỳ họp HĐND vào cuối năm nay./.