Đã có ý kiến băn khoăn liên quan đến siêu dự án Nhà máy lọc hóa dầu Nhơn Hội trị giá khoảng 27 tỷ USD…
Có vị trí tại Khu Kinh tế Nhơn Hội (tỉnh Bình Định), đây là dự án do Tập đoàn Dầu khí Thái Lan (PTT) làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư khoảng 27 tỷ USD. Siêu dự án này có quy mô dự kiến 660.000 thùng/ngày, tương đương 30 triệu tấn dầu thô/năm, gấp gần 5 lần nhà máy lọc dầu Dung Quất.
 |
| Nhà máy lọc dầu Dung Quất |
Cuối tháng 11/2012, thông tin từ tỉnh Bình Định cho hay PTT đã thông qua báo cáo tiền khả thi dự án lọc hóa dầu Nhơn Hội với lãnh đạo tỉnh Bình Định. Theo đó, PTT đề xuất triển khai dự án khu liên hợp lọc hóa dầu với quy mô 2.000 ha, tổng vốn đầu tư 28,7 tỉ USD, công suất 660.000 thùng/ngày. Nếu được Chính phủ chấp thuận, dự án có thể khởi công vào năm 2016, đi vào hoạt động năm 2019 và có thể đóng góp 10% giá trị GDP cả nước.
Trong báo cáo tiền khả thi, đại diện chủ đầu tư cho hay cơ cấu vốn cho dự án gồm 50% là vốn chủ sở hữu và 50% vốn vay thương mại. Trong đó, PTT sẽ chịu trách nhiệm 1/3 phần vốn cho dự án, 1/3 được kêu gọi từ các đối tác của PTT ở Việt Nam và phần còn lại được thu hút từ các đối tác chiến lược cung ứng dầu cho dự án. PTT cũng đã làm việc với Bộ Công Thương về chủ trương đầu tư siêu dự án này.
Tuy nhiên, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã có ý kiến đề nghị Bộ Công Thương không nên đồng ý dự án của PTT. Lý do mà PVN yêu cầu “bác” siêu dự án này, là nhằm tránh tình trạng mất cân bằng cung cầu. Vì theo quy hoạch phát triển ngành dầu khí đến năm 2015 và định hướng đến năm 2025 không có dự án lọc dầu Nhơn Hội. Ngoài ra, dự án 27 tỷ USD Nhơn Hội lại rất gần các điểm như Vũng Rô, Vân Phong, Dung Quất, là những địa điểm đã được quy hoạch xây dựng nhà máy lọc dầu.
Hiện nay, ngoài Nhà máy lọc dầu Dung Quất đã đi vào hoạt động, PVN còn là chủ đầu tư của nhiều dự án lọc hoá dầu có quy mô lớn như Nghi Sơn (Thanh Hoá) 9 tỷ USD, tổ hợp hóa dầu Long Sơn (Bà Rịa -Vũng Tàu) 4,5 tỷ USD.
Không riêng gì PVN, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng được giao triển khai xây dựng Nhà máy lọc hóa dầu Nam Vân Phong (Khánh Hòa) với công suất thiết kế của nhà máy này khoảng 200.000 thùng/ngày (tương đương 10 triệu tấn/năm), với tổng mức đầu tư dự kiến từ 4,4 - 4,8 tỷ USD, sử dụng 300 ha mặt đất và 300 ha mặt biển.
PVN cũng cho rằng, khi Nhà máy lọc dầu Nhơn Hội được thôn qua và đi vào hoạt động cũng sẽ tạo nguy cơ thừa nguồn cung với thị trường nội địa, ảnh hưởng đến khả năng bao tiêu của tập đoàn này, đồng thời giảm hiệu quả sử dụng vốn nhà nước tại Nhà máy lọc dầu Dung Quất, Nghi Sơn.
Có tổng mức đầu tư “khủng”, lại có thể gây “ảnh hưởng” đến các dự án năng lượng khác của các đơn vị trong nước đang thực hiện, nên những cơ cơ quan liên quan đến dự án cũng đã có những bước đi thận trọng. Theo đó, dù là địa phương có dự án có thể triển khai, nhưng tỉnh Bình Định đã yêu cầu chủ đầu tư khi nộp báo cáo nghiên cứu khả thi phải đồng thời có các văn bản xác minh về nguồn vốn đầu tư. Để nói dự án có khả thi hay không, điều mà tỉnh Bình Định quan tâm là PTT phải xác minh được khả năng tài chính của các đối tác còn lại.
Cùng có cái nhìn thận trọng giống với địa phương có dự án, Bộ Tài chính cũng đã có văn bản góp ý về chủ trương xây dựng dự án lọc hóa dầu ở Nhơn Hội. Theo bộ này, nếu PTT đi vay 50 - 60% tổng vốn đầu tư (tức từ 14 - 17 tỉ USD) nên đòi hỏi phải có nhiều tổ chức tài chính đồng tài trợ. Theo đó, Bộ Tài chính cũng đã yêu cầu nhà đầu tư giải trình, chứng minh năng lực tài chính. Đây là cách “ngăn chặn” hệ luỵ có thể xảy ra, nhằm tránh tình trạng khi được bổ sung quy hoạch, cấp giấy chứng nhận đầu tư mà dự án vẫn không thể triển khai đúng tiến độ do khó khăn tài chính, gây lãng phí nguồn lực đất đai và các hỗ trợ khác.
Mặc dù đang có những băn khoăn về siêu dự án nói trên, nhưng tỉnh Bình Định cho rằng, khi siêu dự án được triển khai, thì đây sẽ là một trong sáu tổ hợp lọc hoá dầu lớn nhất thế giới hiện nay, góp phần cung cấp cho thị trường trong nước và chủ yếu xuất khẩu sang Nhật Bản, Trung Quốc và một số nước trong khu vực.
Như Trang
