PV: Trong bối cảnh khoa học pháp lý ngày càng gắn bó chặt chẽ với yêu cầu phát triển thể chế và hội nhập quốc tế, Trường Đại học Luật Hà Nội đã lựa chọn hướng đi nào trong nghiên cứu khoa học để khẳng định vai trò là cơ sở đào tạo trọng điểm và trung tâm kiến tạo tri thức pháp lý?
PGS.TS Tô Văn Hoà: Kể từ khi thành lập cho đến nay, suốt chiều dài hơn 45 năm hình thành và phát triển, được sự tin tưởng và trao nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước, Trường Đại học Luật Hà Nội tự hào là một trong những cơ sở đào tạo và nghiên cứu pháp luật hàng đầu của Việt Nam, được Chính phủ xác định là tiếp tục trường trọng điểm đào tạo cán bộ pháp luật theo Quyết định số 1156/QĐ-TTg ngày 30 tháng 9 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Chính vì vậy, các thế hệ lãnh đạo nhà trường và toàn thể đội ngũ viên chức, người lao động của Trường tiếp tục kiên định hướng phát triển trở thành trường đại học định hướng nghiên cứu, có sứ mệnh dẫn dắt phát triển khoa học pháp lý và hội nhập quốc tế, tiên phong giải quyết các vấn đề mới của đất nước, của ngành tư pháp và của mỗi địa phương, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn cả đất nước đang quyết tâm xây dựng Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Mục tiêu của Trường đến năm 2030, hoạt động nghiên cứu khoa học đóng vai trò nòng cốt cho sự phát triển Trường góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, phục vụ sự phát triển của ngành tư pháp, của đất nước và hội nhập quốc tế.
Những năm trở lại đây, Trường luôn chú trọng đổi mới quan điểm tiếp cận trong nghiên cứu khoa học pháp lý thông qua tiếp cận liên ngành, đa lĩnh vực; xây dựng và phát triển mô hình nghiên cứu kết hợp giữa Trường với các cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu, cơ quan quản lý nhà nước, các địa phương, liên kết giữa đối tác trong nước và quốc tế.
Từng bước, Trường đã ghi dấu ấn tích cực vào quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đóng góp thiết thực vào các sự kiện quan trọng của đất nước trong thời gian gần đây như góp ý xây dựng các đạo luật quan trọng như Luật Thủ đô, Luật Nhà giáo, Luật Đất đai, và gần đây nhất là các văn bản luật liên quan đến cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy nhà nước, đảm bảo bộ máy nhà nước hoạt động hiệu năng - hiệu lực – hiệu quả.
Trường đã thành lập 12 nhóm nghiên cứu, có chính sách khuyến khích thực hiện các đề án cấp tỉnh, cấp Bộ, cấp Nhà nước và công bố quốc tế, đồng thời chú trọng đào tạo bồi dưỡng, phát triển thế hệ các nhà khoa học trẻ, khuyến khích các giảng viên đi học nghiên cứu sinh, nghiên cứu sau tiến sĩ ở các nước phát triển. Phong trào nghiên cứu khoa học của sinh viên phát triển mạnh gắn với các vấn đề pháp lý “mới và nóng”, trong đó có nhiều đề tài có công bố bài báo khoa học và đạt các giải thưởng dành cho sinh viên ở cấp độ quốc gia.
 |
Khai mạc Diễn đàn Luật học và Phát triển (LSDF) năm 2024. |
Trong năm học 2024 - 2025 vừa qua, Trường đã chủ trì thực hiện thành công 02 đề tài cấp Bộ và 01 đề tài cấp Tổng Liên đoàn; 3 đề tài cấp tỉnh; 48 đề tài cấp cơ sở; có 71 công trình khoa học quốc tế, gần 300 bài báo công bố trên các tạp chí khoa học chuyên ngành trong nước, 310 đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên, trong đó có 107 bài báo khoa học do sinh viên công bố.
Hàng chục hội thảo các cấp được tổ chức để đóng góp vào hoàn thiện chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, trong đó có một số Hội thảo lớn như “Trí tuệ nhân tạo với hoạt động xây dựng và thực hiện pháp luật”; “Sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 đáp ứng yêu cầu Kỷ nguyên mới”; “Tinh gọn bộ máy hành chính đáp ứng yêu cầu Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”... đã thu hút sự chú ý của các cơ quan hoạch định chính sách và công luận.
PV: Diễn đàn “Luật học và Phát triển” không chỉ là sự kiện học thuật thường niên mà còn là không gian định hình tư duy pháp lý mới. Ông đánh giá như thế nào về ý nghĩa của Diễn đàn này và chủ đề năm nay trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh cải cách thể chế và hoàn thiện hệ thống pháp luật?
PGS.TS Tô Văn Hoà: Diễn đàn “Luật học và Phát triển” (Legal Studies for Development Forum, viết tắt là LSDF) là chuỗi các hoạt động khoa học được tổ chức vào tháng 5 hằng năm, là sự kiện khoa học lớn của Trường để chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Diễn đàn được xem là điểm nhấn, là trung tâm của hoạt động nghiên cứu khoa học pháp lý và liên ngành do Trường tổ chức hằng năm.
Trường Đại học Luật Hà Nội hy vọng thông qua Diễn đàn có thể huy động, phát huy tri thức luật học và tri thức liên ngành của các nhà khoa học trong và ngoài Trường để phục vụ cho sự phát triển của khoa học pháp lý nói chung và của Bộ, ngành Tư pháp nói riêng với mục tiêu cao nhất là góp phần vào sự phát triển của đất nước. Tôn chỉ của Diễn đàn là “Luật học phục vụ phát triển”.
Thông qua các sự kiện khoa học của Diễn đàn, Trường Đại học Luật Hà Nội kỳ vọng sẽ thúc đẩy nghiên cứu khoa học pháp lý, từ các vấn đề lý luận cơ bản, các vấn đề về chính sách, pháp luật mang tính thời sự, các lĩnh vực khoa học liên ngành đến các hoạt động hợp tác nghiên cứu khoa học.
Năm nay, Diễn đàn Luật học và Phát triển đã lựa chọn chủ đề “Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Cải cách thể chế để thúc đẩy hiệu quả, công bằng và phát triển bền vững”.
Chủ đề của Diễn đàn Luật học và Phát triển năm nay rất có ý nghĩa trong bối cảnh Đảng và Nhà nước ban hành nhiều chính sách, quy định mới có tính chất đột phá trong lĩnh vực khoa học và công nghệ và lĩnh vực pháp lý như Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới...
Diễn đàn gồm một chuỗi các hội thảo trọng điểm nhằm đánh giá sự phát triển của hệ thống pháp luật Việt Nam trong 80 năm qua, bước đầu nhận diện những “điểm nghẽn” về thể chế trong hệ thống pháp luật để đề xuất những giải pháp tháo gỡ nhằm đảm bảo thể chế hóa những quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng áp dụng vào thực tiễn.
 |
Hội thảo trọng điểm trí tuệ nhân tạo với hoạt động xây dựng và thực hiện pháp luật. |
Trong thời gian tới, Trường Đại học Luật Hà Nội sẽ tiếp tục nâng tầm ảnh hưởng của Diễn đàn với việc chủ trì hoặc tham gia tổ chức các sự kiện khoa học có tầm ảnh hưởng ở quy mô quốc gia cùng với các cơ quan trung ương và địa phương. Chủ đề được lựa chọn của Diễn đàn tiếp tục là những vấn đề có tính cấp thiết, có tầm ảnh hưởng lớn về chính sách và pháp luật. Ngoài Diễn đàn Luật học và Phát triển, Trường đang nghiên cứu và tổ chức những diễn đàn khoa học khác như diễn đàn luật gia trẻ, diễn đàn sinh viên và pháp luật...
PV: Để hiện thực hóa tầm nhìn trở thành Trường đại học định hướng nghiên cứu, Trường Đại học Luật Hà Nội đang triển khai những giải pháp chiến lược nào nhằm nâng cao chất lượng khoa học công nghệ, thu hút nguồn lực và lan toả ảnh hưởng học thuật ở trong nước và quốc tế?
PGS.TS Tô Văn Hoà: Hiện nay, Trường đã và đang nghiên cứu và thực hiện nhiều giải pháp trong hoạt động khoa học để thực hiện được các mục tiêu trong Chiến lược phát triển Trường Đại học Luật Hà Nội đến năm 2030.
Một là, Đảng ủy Trường Đại học Luật Hà Nội sẽ ban hành Nghị quyết về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Trường, làm cơ sở để Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch thực hiện. Trường tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế về hoạt động khoa học và công nghệ theo hướng tự chủ đại học và quản trị đại học hiện đại cũng như từng bước đổi mới công tác quản lý tài chính đối với hoạt động khoa học, tăng nguồn chi cho hoạt động khoa học và công nghệ để từng bước phù hợp với Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và phù hợp với trường đại học định hướng nghiên cứu.
Hai là, Trường tiếp tục nỗ lực đa dạng hoá các hoạt động hợp tác nghiên cứu với các bộ ngành, doanh nghiệp, địa phương để phát huy thế mạnh nguồn nhân lực trong nghiên cứu khoa học, nâng cao vị thế của Trường Đại học Luật Hà Nội với vai trò dẫn dắt trong các hoạt động nghiên cứu khoa học.
Ba là, Trường tăng cường tổ chức các hội thảo quốc tế, hội thảo quốc gia với sự tham gia phối hợp tổ chức của các cơ sở đào tạo, cơ sở nghiên cứu lớn trong và ngoài nước, đồng thời tăng cường khả năng “phản ứng nhanh” với các sự kiện kinh tế - xã hội “nóng” của đất nước.
Bốn là, Trường chú trọng việc ký các thỏa thuận hợp tác (MOU) với các cơ sở nghiên cứu hàng đầu về chính sách (think tank) ở Việt Nam, đồng thời nghiên cứu cơ chế khuyến khích, hỗ trợ để phát huy vai trò chủ động của các đơn vị chuyên môn, của các nhà khoa học có uy tín trong việc kết nối với các tổ chức có nhu cầu cũng như hợp tác trong nghiên cứu khoa học.
Năm là, Trường chú trọng thành lập thêm các nhóm nghiên cứu, trong đó ưu tiên các nhóm nghiên cứu quốc tế và nhóm nghiên cứu mạnh, nhóm nghiên cứu liên ngành với sự tham gia của các nhà khoa học trong và ngoài nước để có thể có những nghiên cứu lớn, bền bỉ, chuyên sâu tạo nên dấu ấn của Trường.
-Xin trân trọng cảm ơn ông!
