Giải đáp 555 đề nghị hỗ trợ của doanh nghiệp
Vừa qua, tại trụ sở Tổng cục Hải quan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng đã chủ trì Hội nghị trực tuyến tổng kết 2 năm triển khai Chương trình thí điểm khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp (DN) tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan và lấy ý kiến triển khai chính thức Chương trình này.
Theo báo cáo, cơ quan Hải quan đã tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ đối với các DN thành viên. Trong đó, thực hiện tư vấn, hỗ trợ hướng dẫn theo các cam kết tại Biên bản ghi nhớ ký kết đối với DN thành viên Chương trình khi có yêu cầu. Tổng cục Hải quan luôn xác định đồng hành cùng DN là nhu cầu, là trách nhiệm của ngành Hải quan trong việc hỗ trợ DN vượt qua khó khăn, cũng như gia tăng động lực cho DN phát triển. Toàn ngành đã ghi nhận 555 đề nghị hỗ trợ vướng mắc của các DN thành viên Chương trình, với 100% đề nghị đã được các Cục Hải quan tỉnh, TP xử lý, hỗ trợ, giải đáp và DN không phát sinh thêm vướng mắc.
Đồng thời, các Cục Hải quan tỉnh, TP đã thực hiện ghi nhận tư cách thành viên DN tham gia Chương trình trên hệ thống của ngành để bảo đảm việc thực hiện các hoạt động hỗ trợ kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng. Đơn cử như trên Hệ thống VCIS (Hệ thống thông tin tình báo Hải quan Việt Nam) để công chức thực hiện thủ tục hải quan dễ dàng nhận biết được tờ khai của các DN thành viên, qua đó thực hiện các hoạt động hỗ trợ kịp thời theo khuôn khổ của Chương trình.
Ngoài ra, tại các Cục Hải quan tỉnh, TP đều thực hiện đầy đủ các chỉ đạo, hướng dẫn triển khai Chương trình. Một số đơn vị đã chủ động bố trí khu vực riêng có biển chỉ dẫn để kiểm tra hồ sơ, bố trí nguồn lực và thời gian, đồng thời phân công công chức có kinh nghiệm, trình độ để kiểm tra hàng hóa (công chức kiểm tra hồ sơ, kiểm tra thực tế hàng hóa bảo đảm theo đúng quy định hiện hành).
Không những thế, cơ quan Hải quan còn tạo điều kiện thuận lợi đối với DN thành viên trong việc áp dụng biện pháp kiểm tra bằng máy soi đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) của DN. Cụ thể, DN đề nghị thay đổi địa điểm soi chiếu đối với hàng hóa XNK để giảm chi phí, nguồn lực vận chuyển; DN đề nghị được cơ quan Hải quan áp dụng biện pháp soi chiếu hàng hóa thay vì kiểm tra thủ công theo chỉ dẫn hệ thống hoặc DN đề nghị kiểm tra thủ công thay vì áp dụng biện pháp soi chiếu hàng hóa XNK của DN...
Bên cạnh đó, cơ quan Hải quan đã thực hiện cung cấp các thông tin cảnh báo, khuyến nghị cho DN thành viên về các yếu tố làm ảnh hưởng đến mức độ tuân thủ của DN để DN chủ động phòng, tránh các lỗi vi phạm pháp luật hải quan, bảo đảm duy trì hoặc cải thiện mức độ tuân thủ pháp luật. Việc cung cấp thông tin được các Cục Hải quan thực hiện định kỳ hằng quý cho các DN thành viên thông qua hòm thư điện tử của Chương trình. Các thông tin cảnh báo này đã hỗ trợ DN trong việc phòng tránh các vi phạm không đáng có trong quá trình hoạt động của DN.
Hướng tới triển khai chính thức Chương trình
Đóng góp ý kiến tại Hội nghị, một số đơn vị đề xuất, tới đây khi triển khai chính thức Chương trình, cần xây dựng phần mềm theo dõi, quản lý, kiểm tra, giám sát từ cấp Tổng cục đến cấp Cục để quản lý DN XNK nói chung và DN tham gia Chương trình nói riêng. Đồng thời, cần có cơ chế đào tạo để giúp cán bộ, công chức nâng cao năng lực, triển khai Chương trình đạt hiệu quả.
Kết luận Hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Lưu Mạnh Tưởng nhấn mạnh, kết quả sau 2 năm triển khai thí điểm Chương trình đã góp phần đưa quan hệ đối tác Hải quan - DN ngày càng thiết thực, cụ thể. Với số lượng DN tăng mức độ tuân thủ, giữ nguyên mức độ tuân thủ cũng thể hiện vai trò tạo thuận lợi của cơ quan Hải quan.
Phó Tổng cục trưởng đề nghị các đơn vị, các Cục Hải quan tỉnh, TP tiếp tục tham gia ý kiến (bộ tiêu chí lựa chọn doanh DN tham gia; mở rộng đối tượng tham gia...), bảo đảm hài hòa giữa năng lực quản lý và thực thi. Cục Quản lý rủi ro hoàn thiện báo cáo tổng kết, trong đó, phân tích đánh giá kỹ kết quả thực hiện, chuyển biến trong cộng đồng DN, đem lại hiệu quả quản lý hải quan để đề xuất triển khai chính thức, tuyên truyền đầy đủ đến từng đối tượng DN thấy rõ lợi ích mà Chương trình mang lại, qua đó tự nguyện tham gia chính thức Chương trình.
Trên cơ sở dự thảo và ý kiến của các đơn vị và cộng đồng DN, Phó Tổng cục trưởng đề nghị Cục Quản lý rủi ro phân tích, đánh giá, báo cáo Tổng cục Hải quan, dự kiến ngày 15/10/2024, ban hành quyết định triển khai chính thức Chương trình, giúp cơ quan Hải quan, cộng đồng DN thống nhất triển khai.
Sau 2 năm triển khai, Chương trình đã có 295 DN tham gia và ký kết biên bản ghi nhớ với cơ quan Hải quan, với trên 80% DN thành viên tăng mức tuân thủ hoặc giữ nguyên mức tuân thủ. Các DN đều nhận thấy lợi ích thiết thực khi tham gia Chương trình và đưa quan hệ đối tác giữa cơ quan Hải quan - DN trở thành đối tác tin cậy; giúp DN trong việc quản lý, kiểm soát tình hình hoạt động XNK của mình, chủ động phòng tránh vi phạm.