Vì sao chưa sáp nhập thành phố Lai Châu với một huyện liền kề?

Sáng nay (31/10), Bộ Nội vụ đã tổ chức Hội nghị thẩm định Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn tỉnh Lai Châu giai đoạn 2019-2021. Thứ trưởng Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng thẩm định chủ trì Hội nghị.

Báo cáo tóm tắt Đề án, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Lai Châu Nguyễn Văn Thành cho biết, tỉnh Lai Châu có 8 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện (7 huyện và01 thành phố); số lượng ĐVHC cấp huyện có 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt 50% theo quy định là 1 đơn vị (thành phố Lai Châu).

Số lượng ĐVHC cấp xã là 108 đơn vị (96 xã, 7thị trấn, 5 phường); số lượng ĐVHC cấp xã có 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt 50% theo quy định là 3 đơn vị, gồm 2 xã và 1 phường (xã Ma Li Chải huyện Phong Thổ; xã Sùng Phài huyện Tam Đường; phường Quyết Thắng thành phố Lai Châu).

Tuy nhiên, tỉnh Lai Châu đề xuất chưa tiến hành sắp xếp trong giai đoạn 2019-2021 các ĐVHC cấp huyện, cấp xã có 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số chưa đạt 50% theo quy định là thành phố Lai Châu và phường Quyết Thắng (thuộc thành phố Lai Châu). Như vậy, sau khi sắp xếp, tỉnh Lai Châu sẽ giảm 2 ĐVHC cấp xã.

Lý giải về việc chưa thực hiện sắp xếp thành phố Lai Châu và phường Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Giàng A Tính cho biết, thành phố Lai Châu với các huyện liền kề ngăn cách bởi các dãy núi cao, địa hình hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, nhiều cung đường có độ dốc cao xen lẫn, nhiều khúc cua nguy hiểm và chủ yếu là đường độc đạo, việc đi lại gặp nhiều khó khăn nhất là mùa mưa lũ. 

Với những nét đặc thù, riêng biệt về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, văn hóa, dân tộc, phong tục, tập quán, cộng đồng dân cư của thành phố Lai Châu, nếu thực hiện sáp nhập nguyên trạng thành phố Lai Châu với một huyện liền kề sẽ đảm bảo tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, tuy nhiên không đảm bảo về quy mô dân số theo Nghị quyết số 37-NQ/TW và Nghị quyết số 653/2019/UBTVQH14. 

Mặt khác, các tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị không đạt 50% trở lên tiêu chuẩn của loại đô thị được quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị. Do đó, rất khó khăn khi thực hiện việc sáp nhập một huyện liền kề với thành phố Lai Châu.

Đối với phường Quyết Thắng, đặc thù của phường có trên 50% là người dân tộc Giáy, so với các xã, phường giáp ranh có khác biệt về thành phần dân tộc, bản sắc văn hóa, phong tục tập quán (phường Quyết Tiến chủ yếu là người dân tộc Kinh; các xã Nậm Loỏng, Nùng Nàng chủ yếu là người dân tộc Mông). Khi sáp nhập phường Quyết Thắng với các xã, phường giáp ranh sẽ tác động rất lớn đến công tác quản lý của chính quyền cơ sở, gây xáo trộn nhiều vấn đề sinh hoạt của Nhân dân. Do vậy, tỉnh đề xuất giữ nguyên hiện trạng phường Quyết Thắng.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Trần Anh Tuấn đề nghị UBND tỉnh Lai Châu tiếp thu ý kiến Hội đồng thẩm định, chỉnh sửa, bổ sung, giải trình theo yêu cầu. Xây dựng lộ trình cụ thể và giải quyết tốt chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức cấp xã, người hoạt động không chuyên trách ở xã, thôn dôi dư, tránh phát sinh các tiêu cực, khiếu kiện. 

Tỉnh Lai Châu cũng cần xây dựng phương án cụ thể trong việc quản lý và sử dụng tài sản công đối với các ĐVHC cấp xã sau sắp xếp, đảm bảo đúng quy định của pháp luật và tránh lãng phí. Tại hội nghị,Hội đồng thẩm định đã thống nhất thông qua Đề án của tỉnh Lai Châu.