Formosa và Công ty Kỳ Anh chịu toàn bộ chi phí xử lý
Theo Kết luận của Bộ TN&MT, Công ty Formosa Hà Tĩnh đã có các hành vi vi phạm như: không phân định, phân loại, xác định đúng số lượng, khối lượng chất thải nguy hại phải đăng ký và quản lý theo quy định tại Nghị định số 179/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường;chuyển giao chất thải nguy hại cho tổ chức, cá nhân không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo quy định đối vớitrường hợp chuyển giao từ 5.000kg trở lên chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng chất thải nguy hại.
Bộ TN&MT sẽ xử phạt các vi phạm hành chính nêu trên theo quy định của Nghị định số 179/2013/NĐ-CP và yêu cầu Công ty Formosa Hà Tĩnh phải khắc phục ngay hậu quả do việc chuyển giao bùn thải không đúng quy định.
Cụ thể, Công ty Formosa (chủ nguồn bùn thải) chịu hoàn toàn trách nhiệm phối hợp với Công ty Kỳ Anh ký hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải nguy hại để xử lý ngay 390,72 tấn bùn thải lẫn đất đá theo quy định và chịu toàn bộ chi phí cho việc xử lý này.
Quá trình vận chuyển, xử lý giao Sở TN&MT Hà Tĩnh có trách nhiệm chủ trì và phối hợp giám sát, kiểm tra. Đồng thời, Công ty Formosa phải tiến hành đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại đối với các loại bùn thải nguy hại phát sinh theo quy định cho toàn bộ Dự án và phải hoàn thành, trình cấp có thẩm quyền trước ngày 30/8/2016.
Về xử lý trách nhiệm đối với Công ty Kỳ Anh: Việc chôn lấp trái phép bùn thải nguy hại của công ty có dấu hiệu tội phạm về môi trường theo quy định tại Điều 182a của Luật số37/2009/QH12 sửa đổi, bổ sung một số điều Bộ luật Hình sự số 15/1999/QH1. Do vậy, Bộ TN&MT bàn giao toàn bộ hồ sơ vụ vi phạm của Công ty Kỳ Anh cho Công an tỉnh Hà Tĩnh để điều tra, xử lý theo quy định pháp luật.
Nước ngầm tại vị trí chôn lấp chưa bị ô nhiễm
Cũng theo Kết luận kiểm tra của Bộ TN&MT, trước đó, sau khi phát hiện vụ việc, ngày 11/7/2016, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chủ động thành lập Đoàn kiểm tra để tiến hành kiểm tra, làm rõ vụ việc và xử lý theo thẩm quyền. Trong quá trình kiểm tra, các cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh đã tiến hành lấy mẫu chất thải.
Ngày 13/7/2016, Bộ TN&MT đã cử Đoàn công tác vào phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh để kiểm tra, hướng dẫn xử lý, giải quyết vụ việc. Đoàn công tác của Bộ đã phối hợp với các cơ quan chức năng Hà Tĩnh khảo sát thực tế tại các địa điểm phát hiện chôn lấp chất thải trái phép (tại đồi Con Trò, phường Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh và Công viên Xanh, bãi rác Kỳ Tân).
Đồng thời, yêu cầu Công ty Kỳ Anh phối hợp với đơn vị có chức năng vận chuyển, xử lý chất thải, đưa lượng chất thải thu được đến ngày 17/7/2016 là 390,72 tấn được niêm phong và chuyển về lưu giữ tại cơ sở xử lý chất thải của Công ty TNHH một thành viên chế biến chất thải công nghiệp Hà Tĩnh. Đoàn công tác của Bộ cũng đã lấy mẫu bùn thải, mẫu đất và mẫu nước mặt, nước ngầm tại các khu vực chôn lấp chất thải.
Đến ngày 1/8/2016, Bộ TN&MT sau khi tiến hành tổng hợp kết quả, so sánh, đối chứng, đánh giá kết quả phân tích từ các phòng thí nghiệm cho thấy: trong chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu bùn thải có chứa thông số xyanua (CN-) vượt ngưỡng chất thải nguy hại.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 85 Luật Bảo vệ môi trường: “Chất thải thông thường có lẫn chất thải nguy hại vượt ngưỡng quy định mà không thể phân loại được thì phải quản lý theo quy định của pháp luật về chất thải nguy hại”…
Vì vậy, Bộ TN&MT kết luận, bùn thải bị chôn lấp trái phép đã được bốc xúc, lưu giữ với khối lượng là 390,72 tấn (bao gồm cả đất đá bị lẫn) là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại; phải được quản lý theo quy định về chất thải nguy hại và phải được chuyển giao cho đơn vị có chức năng, được cấp phép xử lý theo quy định của pháp luật.
Kết quả khảo sát môi trường đất, môi trường nước cho thấy nước mặt, nước ngầm và đất tại vị trí chôn lấp bùn thải và khu vực xung quanh chưa bị ô nhiễm do việc chôn lấp trái phép bùn thải nêu trên gây ra.