Xây dựng, ban hành văn bản: Đề xuất cơ chế linh hoạt cho địa phương

(PLVN) - Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) về xây dựng, ban hành VBQPPL quy định linh hoạt trong việc tổ chức thẩm định, theo đó chỉ với trường hợp cần thiết và văn bản do Sở Tư pháp chủ trì mới phải thành lập hội đồng thẩm định.

Chiều 10/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh chủ trì Tọa đàm cho ý kiến đối với dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức hướng dẫn thi hành Luật Ban hành VBQPPL về xây dựng, ban hành VBQPPL.

Quy định rõ ràng về trách nhiệm của Sở Tư pháp

Một trong những nội dung của dự thảo Nghị định nhận được sự quan tâm đóng góp ý kiến tại Tọa đàm là quy trình xây dựng VBQPPL của chính quyền địa phương. So với Nghị định số 34/2016/NĐ-CP, dự thảo Nghị định cho phép Công an, Quân sự cấp tỉnh, tự mình hoặc theo chỉ đạo của UBND cấp tỉnh, Chủ tịch UBND cấp tỉnh đề xuất xây dựng quyết định của UBND cấp tỉnh. Để rút ngắn thời gian ban hành nghị quyết, dự thảo Nghị định quy định nghị quyết của HĐND cấp tỉnh được soạn thảo luôn không phải thực hiện quy trình xây dựng chính sách, chỉ yêu cầu đánh giá tác động của quy định đối với nghị quyết của HĐND cấp tỉnh thực hiện thí điểm các chính sách theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương (điểm d, khoản 1, Điều 21).

Dự thảo Nghị định cũng không quy định bắt buộc lấy ý kiến của Bộ, cơ quan ngang Bộ quản lý ngành, lĩnh vực đối với dự thảo nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND cấp tỉnh. Đồng thời, quy định linh hoạt trong việc tổ chức thẩm định, theo đó chỉ với trường hợp cần thiết và văn bản do Sở Tư pháp chủ trì mới phải thành lập Hội đồng thẩm định. Đồng thời, bổ sung trách nhiệm của thành viên Hội đồng thẩm định hoặc người tham gia cuộc họp thẩm định chịu trách nhiệm về nội dung thẩm định thuộc phạm vi quản lý ngành, lĩnh vực do mình phụ trách và các nội dung khác có liên quan. Trong đó, đại diện Sở Tài chính có ý kiến về bảo đảm nguồn tài chính; đại diện Sở Nội vụ có ý kiến về bảo đảm nguồn nhân lực, việc phân cấp (nếu có).

Dự thảo Nghị định cũng quy định Sở Tư pháp có trách nhiệm: Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan lập và đề xuất UBND cấp tỉnh xem xét, trình Thường trực HĐND cấp tỉnh quyết định danh mục nghị quyết của HĐND cấp tỉnh quy định chi tiết luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, nghị định của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; Chủ trì, phối hợp với Văn phòng UBND cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức có liên quan lập và trình Chủ tịch UBND cấp tỉnh danh mục quyết định của UBND cấp tỉnh quy định chi tiết luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, nghị định của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, Nghị định của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ ở địa phương…

Sẽ có công cụ trợ lý ảo

Quang cảnh Toạ đàm dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh. (Ảnh: PV)

Đánh giá cao Luật Ban hành VBQPPL năm 2025 và dự thảo Nghị định đã có nhiều quy định thể hiện đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Đà Nẵng Lê Thị Thu Nga mong muốn, tới đây Bộ Tư pháp tập huấn cho cán bộ Tư pháp địa phương nắm rõ, sâu hơn các quy định mới.

Đối với việc xây dựng VBQPPL của chính quyền địa phương, bà Nga chỉ rõ, Điều 44 dự thảo Nghị định quy định lập danh mục văn bản của chính quyền địa phương được giao quy định chi tiết, nhưng Điều 45 dự thảo Nghị định lại quy định đề xuất xây dựng nghị quyết HĐND, UBND cấp tỉnh và không nhắc đến việc lập danh mục. Quy định như vậy sẽ khó cho địa phương nên bà Nga đề xuất, việc xây dựng VBQPPL của địa phương thực hiện theo quy định hiện nay sẽ hợp lý hơn.

Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Tuyên Quang Nguyễn Thị Thược chỉ ra, Điều 44 dự thảo Nghị định lập danh mục thiếu nghị quyết của Chính phủ hay nghị quyết liên tịch của Chính phủ với các cơ quan khác (như Mặt trận Tổ quốc Việt Nam), trong khi sẽ có những nghị quyết có nội dung giao nhiệm vụ cho chính quyền địa phương quy định chi tiết. Bên cạnh đó, bà Thược dẫn thực tế có một số loại văn bản như văn bản quy định chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh, cụ thể là văn bản quy định chức năng, nhiệm vụ của Sở Tư pháp thì cơ quan có trách nhiệm thẩm định là Sở Nội vụ, thì có cần thiết lập Hội đồng thẩm định của Sở Tư pháp nữa hay không. Từ đó, bà Thược cho rằng, đối với những văn bản như vậy không cần phải thành lập Hội đồng thẩm định của Sở Tư pháp.

Kết thúc Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh nhấn mạnh, Bộ sẽ quan tâm nhiều hơn để xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế đặc thù về kinh phí cho công tác xây dựng pháp luật. Nhắc lại Hội thảo khoa học cấp quốc gia về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật mới đây, Thứ trưởng khẳng định, nhận thức thống nhất trong lãnh đạo chủ chốt đã chỉ đạo rõ đầu tư cho công tác thể chế là đầu tư phát triển. Thứ trưởng hy vọng thời gian tới những đề xuất chính sách về nguồn lực cho xây dựng pháp luật sẽ được giải đáp để pháp luật thực sự đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Chia sẻ với lãnh đạo Tư pháp địa phương vẫn đang trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, Thứ trưởng mong muốn, Tư pháp địa phương tiếp tục tập trung cho công tác của ngành, nhất là góp ý hoàn thiện dự thảo Nghị định này để Bộ trình Chính phủ trước ngày 15/3. Thứ trưởng cũng cho biết, để hỗ trợ công tác xây dựng pháp luật, Bộ đã chỉ đạo các đơn vị liên quan sớm xây dựng công cụ trợ lý ảo, tạo thuận lợi cho cán bộ ngành Tư pháp trong công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật.

Đọc thêm